MENU
klinika

Rreziqet

Plani i Merkel dhe Macron do ta shpëtojë apo do ta përçajë BE-në?

29.05.2020 - 15:19

Pandemia koronavirus po i detyron qeveritë të rimendojnë rolin e tyre në ekonomitë e tyre, përfshirjen e tyre në organizatat ndërkombëtare dhe vendin e tyre në botë. Ndryshime të tilla ka të ngjarë të kenë ndjerë pasoja afatgjata.

Marrëveshja nga Presidenti i Francës Macron dhe Kancelarja e Gjermanisë Merkel, që synon të lehtësojë kujdesin shëndetësor dhe krizat ekonomike , ka të ngjarë të përcaktojë të ardhmen e pas Brexitit të Bashkimit Evropian.

Kjo marrëveshje ka potencialin për të rikrijuar BE-në, duke rritur integrimin ekonomik dhe duke e bërë atë një bllok politik më koheziv. Ose ta përçajë tërësisht.

Thelbi i planit francez / gjerman është një nxitje prej 750 miliardë eurosh në Kuadrin Financiar Shumëvjeçar të BE-së (në mënyrë efektive, buxhetin shtatë vjeçar të BE-së), dy të tretat e të cilave është marrja e granteve për vendet e prekura nga koronavirusët.

Kjo rritje e fondeve të BE-së do të paguhet nga huazimi i zakonshëm, një largim masiv nga kundërshtimi i mëparshëm gjerman ndaj një veprimi të tillë kolektiv në fillim të këtij muaji.

Kjo masëshënon një kthesë dramatike në politikën e BE-së.

Vendimi i Merkel dhe Macron për të ndërmarrë veprime kolektive mund të hapte derën për kohezion të mëtejshëm politik në të gjithë BE. Kjo marrëveshje duket se do të rrisë unitetin brenda BE-së.

BE ka të ngjarë të jetë më e gatshme të ndërmarrë veprime të përbashkëta për problemet e ardhshme, veçanërisht në lidhje me politikën ekonomike dhe prishjen e klimës.

Ky fond prej 750 miliardë eurosh gjithashtu mund të çojë në një bashkim më të madh fiskal brenda BE-së.

Që 27 anëtarët e BE-së të jenë të bashkuar, reforma është e nevojshme dhe marrëveshja mund të dëshmojë një katalizator për këtë reformë. Sidoqoftë, ky kohezion i ri i gjetur midis vendeve të BE-së mund të jetë jetëshkurtër.

Edhe pse Franca dhe Gjermania kanë treguar gatishmëri për të financuar, një pjesë e Shteteve të Evropës Veriore dhe Qendrore (përkatësisht Suedia, Danimarka, Austria dhe Hollanda) kanë kundërshtuar deri më tani marrëveshjen franko-gjermane.

Propozimet e tanishme kërkojnë tashmë një lloj axhende reforme për vendet që marrin ndihmë. Nëse Komisioni Evropian bën shumë lëshime për “katër kursimtarët”, atëherë fondet e marra nga Italia ose Spanja mund të sjellin me vete kufizime buxhetore të ngjashme.

Masat shtrënguese që shumë nga Evropa Jugore u imponuan vendeve të tyre nga Brukseli çuan në pakënaqësi dhe një rritje dramatike të Eurokcepticizmit.

Sovraniteti ekonomik gjithashtu luajti një rol në fushatën e Brexit.

Ndërsa Spanja dhe Italia, dy nga vendet më të goditura nga kjo pandemi, ishin të shpejtë për të dhënë mbështetjen e tyre për marrëveshjen e Merkel dhe Macron, ka të ngjarë të ketë pak oreks midis votuesve spanjollë dhe italianë për kufizime të mëtejshme të Evropës Veriore në shpenzimet e tyre kombëtare.

Nëse komisioni i BE bën shumë lëshime për frugalistët financiarë, ai mund të krijojë një valë të re të pakënaqësisë dhe zhgënjimit në Evropën Jugore.

Marrëveshja Merkel / Macron mund të hapte derën për një reformë shumë të nevojshme brenda Bashkimit Evropian, e cila do ta formësonte BE-në në një aleancë të bashkuar politikisht dhe më të integruar ekonomikisht.

Sidoqoftë, nëse shtetet e Evropës Veriore kërkojnë modelin e tyre të financave kombëtare mbi Evropën Jugore, ata do të përsërisin gabimet e decades së kaluar dhe rrezikojnë të ardhmen e BE-së.

Patrick Geddis është një gazetar i pavarur

Përkthyer dhe përshtatur nga Telegraph/ konica.al