Katër vjet më parë të martën, Mbretëria e Bashkuar votoi të largohej nga Bashkimi Evropian. Por negociatat vazhdojnë të bëjnë zhurmë.
Ku jemi tani?
Brexit u zhvillua zyrtarisht në 31 janar, por Mbretëria e Bashkuar është akoma në periudhën e tranzicionit, në të cilën ndjek ligjet e BE-së dhe përfitimet nga anëtarësimi në treg të vetëm deri në fund të vitit.
Të dyja palët, janë duke u përpjekur të krijojnë një marrëveshje për një marrëdhënie të ardhshme për të përfshirë një marrëveshje ambicioze të tregtisë së lirë. Por pas katër raundeve të negociatave në mes të krizës së koronavirusit, Boris Johnson dhe krerët e BE-së përfshirë Presidentin e Komisionit Ursula von der Leyen mbajtën një samit virtual për të “thyer” bllokimin.
Megjithëse afati zyrtar për kërkesën është fundi i muajit, Mbretëria e Bashkuar i ka thënë zyrtarisht bllokut se nuk do të zgjasë tranzicionin, duke shtuar presion shtesë për të zgjidhur bisedimet deri në vitin 2021.
Pra, çfarë ndodh më pas?
Të dyja palët kanë rënë dakord që të “intensifikojnë” diskutimet në korrik. Duke qenë të penguar nga kufizimet e koronavirusit, ekipet negociuese shpresojnë të jenë në gjendje të takohen personalisht nëse lejojnë kushtet e koronavirusit.
Java e ardhshme e bisedimeve është planifikuar për në 29 qershor, përpara se të alternohet midis kryeqytetit belg dhe Londrës.
Dhe çfarë ndodh nëse ata kurrë nuk shihen sy më sy?
Një anëtar i lartë i ekipit negociues në Mbretërinë e Bashkuar ka thënë se bisedimet nuk mund të lejohen të tërhiqen në vjeshtë, pa prova të qarta se një marrëveshje ishte e mundur.
Ndërprerja e negociatave do të çonte në rezultatin që të gjithë thonë se duan të shmangin, Britania e Madhe që del nga blloku me një largim të çrregullt.
Cilat janë pengesat kryesore?
Dy nga çështjet kryesore për të cilat palët po mundohen të gjejnë marrëveshje kanë të bëjnë me peshkimin dhe të ashtuquajturën fushën e lojës.
BE dëshiron të shohë status quo të ruajtur për qasje në peshkim dhe kuota, por Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar dëshiron që Britania të ketë kontrollet e ujërave të veta.
Ekziston gjithashtu mosmarrëveshje lidhur me mbikëqyrjen e çdo marrëveshjeje të ardhshme, përfshirë rolin e Gjykatës Evropiane të Drejtësisë.
Si do të dukej një ‘Brexit pa marrëveshje’?
Nëse nuk arrihet ndonjë marrëveshje, dhe periudha e tranzicionit nuk zgjatet, Mbretëria e Bashkuar do të lërë kushtet e Organizatës Botërore të Tregtisë në fund të vitit.
Kjo do të çonte në tarifa dhe kuota për mallrat që vijnë nga BE në Mbretërinë e Bashkuar dhe anasjelltas, dhe ka të ngjarë të ketë kontrolle kufitare.
Shumë prej tyre kanë frikë nga ndikimi i një Brexit pa marrëveshje në ekonomi, nga frika se mund të komplikojë kaosin e shkaktuar nga kriza e koronavirusit.