Goditjet tregtare të nxitura nga tarifat e njëanshme midis SHBA dhe Kinës kanë zhbërë një rritje me vlerë prej tre deri në pesë vjet midis zinxhirëve të vlerës globale në vendet e prekura, sipas një përmbledhje të politikave të KB.
Raporti nga Programi i Zhvillimit i Kombeve të Bashkuara duke parë të ardhmen post-pandemike të zinxhirëve të vlerës globale zbuloi se tregtia brenda atyre linjave të furnizimit u tkurr në terma absolutë së bashku me llojet e tjera të tregtisë. Akoma, ata do të qëndrojnë në thelb të rimëkëmbjes ekonomike në rajonin e Azi-Paqësorit edhe kur prodhuesit globalë konsiderojnë që të lëvizin prodhimin pranë vendit.
Tarifat ende po aplikohen për miliarda dollarë mallra nën një luftë tregtare SHBA-Kinë që filloi nën Presidentin Donald Trump.
“Goditja e politikës tregtare është shumë e madhe,” thuhet në raportin e UNDP. “Sidoqoftë, ndërkohë që ka disa shpërbërje të lidhjeve globale të zinxhirit të vlerës, nuk ka kurrsesi një shpërbërje me shumicë të modelit.”
Ndërsa efekti i goditjeve është “larg nga i papërfillshëm”, thotë ajo, mungesa e politikave të krijuara për të prishur ndarjen e prodhimit, për shembull, ato që synojnë përdorimin e inputeve të huaja në vend të tregtisë në përgjithësi, e bën atë “jashtëzakonisht të kushtueshme për të ndryshuar rrënjësisht prevalencën të tregtisë globale të zinxhirit të vlerës.”
SHBA dhe Kina ranë dakord për një marrëveshje të pjesshme tregtare në vitin 2020, megjithëse Kina kurrë nuk i përmbushi zotimet e saj të blerjes. Përfaqësuesi i Tregtisë i SHBA që atëherë ka deklaruar se një “çekuilibër i rëndësishëm” mbetet në marrëdhëniet tregtare midis dy ekonomive më të mëdha në botë.
Përveç luftës tregtare, politikat kufizuese tregtare gjatë pandemisë Covid-19 gjithashtu kanë amplifikuar goditjet pasi vendet prodhuese kanë kufizuar eksportet, thuhet në raport. Problemet e furnizimit vijnë ndërsa kostoja e transportit të mallrave në të gjithë globin po rritet, duke kërcënuar për të rritur çmimet e konsumit dhe duke shtuar shqetësimet në tregjet globale që po përgatiten për përshpejtimin e inflacionit.
“Ajo që kemi parë si për shkak të pandemisë ashtu edhe për shkak të luftës tregtare është se vendet, përfshirë Kinën dhe SHBA, kanë rrezik të larmishëm”, tha Kanni Wignaraja, ndihmës sekretari i përgjithshëm i KB dhe drejtori Aziatiko-Paqësor i UNDP.
Pakte Tregtare
Raporti gjen “potencial të konsiderueshëm” për vendet për të rritur tregtinë përmes dy marrëveshjeve mega, Partneriteti Ekonomik Gjithëpërfshirës Rajonal dhe Partneriteti Gjithëpërfshirës dhe Progresiv Trans-Paqësor, të dyja këto përfshijnë një numër ekonomish në Azi.
Kombet pjesëmarrëse në CPTPP mund të gëzojnë ekuivalentin e 12 viteve të integrimit shtesë të zinxhirit global të vlerës bazuar në normën e vëzhguar midis 2000 dhe 2018, ndërsa vendet e RCEP mund të shohin një rritje të barabartë me rreth pesë vjet, sipas raportit.
Ai sugjeron gjithashtu që ekonomitë aziatike, të cilat mbështeten në eksportin e pajisjeve të transportit, elektronikës, tekstileve dhe veshjeve midis mallrave të tjerë, duhet të përqendrohen në zhvillimin e politikave të përgjithshme të rishpërndarjes dhe rrjetave të sigurisë sociale. Të dy janë “më efikas dhe efektiv në periudhën afatmesme dhe afatgjatë në promovimin e objektivave të zhvillimit njerëzor sesa kufizimi i tregtisë dhe investimeve”, thotë raporti.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Bloomberg
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Koronavirus më keq se lufta tregtare”
“Lufta” me Kinën/ Çfarë synon SHBA?
