27 udhëheqësit kombëtarë të Bashkimit Evropian duan të tregojnë sa më shumë solidaritetin që lidh vendet e tyre së bashku.
Edhe fjalët sinjalizojnë fatin. “Bashkimi” vjen nga frëngjishtja nga latinishtja unus për “një” dhe solidariteti nga solidus për “të fortë, të plotë dhe të pandarë”.
Ashtu si një martesë e mirë, blloku është menduar të jetë një bashkim solidariteti. Në realitet, nuk është një gjë e tillë dhe armiqtë e Evropës e dinë këtë.
Kjo përfshin presidentin rus Vladimir Putin dhe autokratët në Kinë dhe kudo tjetër. Problemi më i madh i BE-së është paaftësia për të parë kërcënimet, përgjegjësitë dhe sakrificat si të përbashkëta.
Tani për tani, kjo ka të bëjë me Putinin – si lufta e tij fizike kundër Ukrainës, ashtu edhe lufta e tij hibride kundër BE-së.
Arma e tij e zgjedhur është energjia. Putini kaloi dy dekada duke e bërë BE-në të brishtë– domethënë të varur nga gazi natyror rus dhe hidrokarburet e tjera – duke ndërtuar një rrjet tubacionesh për kombet si Gjermania.
Këtë vit, pas pushtimit të tij të Ukrainës në shkurt, ai ka nxjerrë këto armë dhe ka vënë gishtin mbi këmbëzën.
Në fillim të verës, ai ndaloi gazin përmes Nord Stream 1, një tubacion i madh nga Rusia në Gjermani nën Detin Baltik, në 60% të kapacitetit të tij. Këtë javë, ai e uli më tej atë në 20%. Ai mund të shkonte më tej. Si rezultat, magazinat e Evropës do të jenë më të zbrazëta se sa duhet në dimër.
Putin po kërcënon t’i bëjë evropianët të dridhen në shtëpitë e pangrohura dhe të detyrojë një pjesë të industrisë evropiane të mbyllet.
Si në çdo krizë të saj, pyetja për BE-në është se çfarë të bëjë me këtë rrëmujë. Pra, vendet më të prekura – të udhëhequra nga Gjermania në këtë rast – po përdorin atë ndjenjën e famshme të solidaritetit.
Javën e kaluar, Komisioni Evropian propozoi që i gjithë blloku të reduktojë vullnetarisht konsumin e gazit me 15%, me reduktime të detyrueshme nëse është e nevojshme.
Reagimi ishte i pashmangshëm, i kuptueshëm – dhe vështirë se qetësues.
Spanja, Portugalia, Italia, Greqia dhe disa vende të tjera anëtare nuk mbështeten në gazin rus, dhe për këtë arsye nuk janë realisht në rrezik. Për më tepër, çdo reduktim i gazit që ata bëjnë për kompanitë dhe konsumatorët e tyre nuk do t’i ndihmonte gjermanët, sepse nuk ka tubacione për të transportuar gaz rezervë nga Madridi ose Malta, të themi, në Bavari ose Berlin.
Pra, pse duhet t’i thonë “po” racionimit të detyruar?
Dhe përveç kësaj, Gjermania nuk mban përgjegjësi? Shumë evropianë shpenzuan vite duke paralajmëruar Berlinin kundër ndërtimit të dy tubacioneve baltike drejt Rusisë dhe kundër heqjes dorë nga energjia bërthamore.
Në mënyrë të fshehtë, Gjermania i injoroi partnerët e saj dhekërcënimin që vinte nga Kremlini.
Gjermanët që u kërkojnë spanjollëve të bëjnë dushe më të shkurtra tani duket paksa hipokrite si gj%. Një dekadë më parë, gjatë krizës së euros, rolet u ndryshuan. Trazirat financiare që kishin filluar në SHBA shkaktuan shitje në letrat me vlerë të borxhit të shteteve anëtare si Greqia, Spanja dhe Portugalia – madje duke kërcënuar një Grexit të pavullnetshëm.
Por kur këto vende kërkuan solidaritet nga Gjermania dhe vendet e tjera veriore, në vend të kësaj ata morën leksione.
BE-ja nuk ishte më entuziaste për të treguar solidaritet në 2015-16, kur më shumë se një milion refugjatë kaluan nga Turqia në Greqi, kur ende ishte duke u tronditur nga kriza e euros. Disa shtete anëtare – duke përfshirë Gjermaninë – ofruan ndihmë, por të tjerët – të udhëhequr nga Polonia dhe Hungaria – u larguan.
Kështu në vitin 2020, kur u shfaq SARS-CoV-2. Refleksi instinktiv i shteteve anëtare ishte mbyllja e kufijve të tyre – madje edhe për maska dhe pajisje mjekësore – duke e kthyer “tregun e vetëm” të lavdëruar të BE-së në një mashtrim.
Përfundimisht, Brukseli mori vendimin e tij, por Ursula von der Leyen, presidente e Komisionit Evropian, pranoi se kishin qen buzë humnerës.
Po sikur pushtuesit të ishin ushtarë rusë në vend të viruseve?
Duke pasur parasysh historikun e BE-së, shtetet anëtare justifikohen që nuk besojnë tek nj% “Ushtri Evropiane”. A do t’i dërgonin holandezët, italianët dhe gjermanët djemtë dhe vajzat e tyre të vdisnin duke mbrojtur estonezët, letonët apo polakët? Po, është përgjigja.
Por kjo për shkak se ata janë në NATO dhe mbështeten nga SHBA, jo sepse janë në BE dhe me solidaritet të lartë.
Fuqitë e mëdha të botës e kuptojnë këtë dobësi të BE-së. Miqtë e Evropës në Uashington shqetësohen për këtë; armiqtë e saj në Moskë dhe Pekin përpiqen ta shfrytëzojnë atë.
Siç është zakoni i tyre, BE 27 këtë javë e zgjidhi konfiktin e fundit rreth gazit në mënyrën e zakonshme: Ata dolën dhe bënë një kompromis. Gazi do të reduktohet- diku, disi – por kaq shumë vende do të kenë përjashtime, boshllëqe saqë do t’ju duhet një lupë për të gjetur solidaritetin.
Putin nuk pa asgjë në Bruksel këtë javë për ta bërë atë nervoz.
Burimi: The Washington Post
Përktheu dhe përshtati: Konica.al