Një familje në shtetin gjerman të Brandenburgut, pranë kryeqytetit, Berlin, këtë javë tregoi historinë e tyre në një emision në radion publike RBB.
Ata thanë se ishin të tronditur kur morën një letër nga furnizuesi i tyre lokal i gazit që i njoftonte për një rritje të çmimit të ardhshëm dhe u kërkonte të paguanin 1,515 euro (1,477 dollarë) në vend të 143 euro në muaj për gazin natyror për të ngrohur shtëpinë e tyre të vetme në periferi të Berlinit.
Në Gjermani, familjet paguajnë një paradhënie mujore për faturat e gazit dhe energjisë elektrike dhe më pas marrin një deklaratë vjetore që barazon parapagimet me koston bazuar në përdorimin aktual në fund të vitit të faturimit.
Një rritje dhjetëfish thjesht nuk është e realizueshme, tha thirrësi nga Brandenburgu në emisionin radiofonik.
Ndërmarrja e gazit në rastin e përmendur është një kompani mjaft e vogël që furnizon vetëm rreth 20 mijë familje dhe për një kohë të gjatë josh klientët me çmime të lira. Tani, mes problemeve aktuale të furnizimit, është veçanërisht e goditur rëndë: mungesa e dërgesave të gazit nga Rusia po i detyron ofruesit të blejnë diku tjetër me çmime më të larta, duke shkatërruar modelin e tyre të biznesit.
Raportime si ai i Brandenburgut po bëhen më të shpeshta tani që po bëhet më i ftohtë në Gjermani dhe po fillon periudha e ngrohjes. Shumë ofrues të gazit, dhe gjithashtu ofrues të energjisë elektrike, kanë filluar të dërgojnë njoftime duke njoftuar një rritje të trefishtë ose më të madhe të paradhënies mujore.
Sipas sondazheve të fundit, 40% e njerëzve në Gjermani presin të kenë probleme me pagesën e faturave të energjisë në dimrin e ardhshëm. Gjysma e të gjitha familjeve gjermane përdorin gaz natyror për ngrohje.
Nuk ka gaz të lirë askund
Qendrat e konsumatorit këshillojnë klientët si familja nga Brandenburgu që të kërkojnë një furnizues më të lirë. Por ajo nuk është e lirë askund.
Konsumatorët që e marrin gazin e tyre nga një prej “furnizuesve bazë të shërbimeve” të mëdha (furnizuesi më i madh në një rajon të caktuar) janë relativisht të pasur. Në Berlin, për shembull, GASAG është furnizuesi dhe shitësi kryesor i gazit natyror, i cili, sipas deklaratat e saj, ka rreth 800,000 klientë në kryeqytet dhe është furnizuesi më i madh bashkiak në vend.
Për furnizuesit bazë, është e vështirë të refuzojnë klientët e rinj, dhe ata mund ta bëjnë këtë vetëm nëse janë vetë në vështirësi serioze ekonomike. Nga 1 nëntori, furnitorët bazë si GASAG nuk do të lejohen më të ngarkojnë me çmime të ndryshme për klientët e vjetër dhe të rinj.
Ndërmarrjet më të vogla të shërbimeve, megjithatë, do të ruajnë fleksibilitetin e tyre.
GASAG gjithashtu ka rritur në mënyrë drastike çmimet e saj që nga shpërthimi i luftës në Ukrainë: fillimisht rriti avansimin mujor të gazit me rreth 50%, dhe deri në nëntor do ta ketë dyfishuar atë. Por rritje të mëtejshme të çmimeve nuk janë përjashtuar.
“Askush nuk duhet të vuajë, pavarësisht se sa ftohtë bëhet”, tha kreu i kompanisë, Georg Friedrichs, për gazetën Tagesspiegel të Berlinit në një intervistë. Por ai nuk pranoi të tërhiqej për të bërë një parashikim se sa dhe sa shpejt çmimet mund të vazhdojnë të rriten.
Çmimet e larta janë këtu për të qëndruar
Ministri i Financave Christian Lindner nga Demokratët e Lirë (FDP) të orientuar drejt biznesit po paralajmëron për kohë të vështira përpara. “Ne supozojmë se në të ardhmen e parashikueshme – në 2023 – do të përjetojmë një normalizim të çmimeve. Jo përsëri në nivelet e vjetra, por diku rreth niveleve të çmimit të tregut botëror për gazin e lëngshëm,” tha ai së fundmi. Gazi natyror i lëngshëm (LNG) tani po blihet gjithnjë e më shumë nga shumë vende, përfshirë Gjermaninë, si një zëvendësim për gazin e lirë rus.
Duke folur në një ngjarje të industrisë në Berlin, ai pranoi se çmimet e gazit do të mbeten një “sfidë”. Ai tha se qeveria e tij tani është përballur me detyrën e “ndërtimit të një ure, drejt një normaliteti të ri të rritjes së çmimeve të energjisë.” Me fjalë të tjera, njerëzit do të duhet të mësohen me faktin se energjia do të mbetet e shtrenjtë në terma afatgjatë.
Shtesa e diskutueshme e gazit
Një tjetër shtytës i çmimit për gazin është taksa shtetërore që do të vendoset më 1 tetor pas shumë mosmarrëveshjeve dhe kthimit. Ai është vendosur në 2,419 cent euro për kilovat orë dhe do të paguhet nga të gjitha familjet dhe bizneset që konsumojnë gaz në vend për të mbështetur ofruesit e energjisë në vështirësi. Ekonomistët vlerësojnë se taksa do t’i kushtojë një familjeje mesatare 600 euro të tjera në vit.
Megjithatë, taksa mund të rritet nëse çmimi i gazit natyror vazhdon të rritet. Rreth 11% e energjisë elektrike gjermane aktualisht prodhohet ende me gaz natyror, kështu që shumë ekonomistë presin gjithashtu një rritje të dukshme të çmimeve të energjisë elektrike. Kështu, pasojat e sulmit të Rusisë ndaj Ukrainës do të godasin vërtet gjermanët në muajt e ardhshëm.
Dhe kështu mënyra më efektive për të reduktuar faturat e energjisë është të kurseni kudo që të jetë e mundur. Organizata e këshillimit të konsumatorëve Stiftung Warentest ka llogaritur se një familje me tre anëtarë mund të kursejë rreth 970 euro në vit në energji elektrike dhe gaz me vetëm disa masa: duke përdorur më pak ujë të nxehtë, duke bërë dush më pak dhe me një temperaturë më të ulët uji. Ulja e temperaturës mesatare të dhomës në 20 C (68 F) gjithashtu bën një ndryshim të dukshëm. Dhe kudo që është e mundur, rrobat duhet të varen për t’u tharë, në vend që t’i hidhni ato në një tharëse rrobash që gllabërojnë energjinë elektrike.
Opozita kërkon uljen e çmimeve
Por se si familjet me të ardhura të ulëta supozohet të përballojnë çmimet e larta nuk është ende e qartë. Bashkimi Kristian Social (CSU) rajonal konservator i Bavarisë ka propozuar tani një model për një kufi të çmimit të gazit për tre të katërtat e konsumit të ngrohjes private në familje.
“Për familjet private, do të ishte e imagjinueshme të kufizohej 75% e blerjeve të tyre aktuale të gazit me një çmim bazë qytetar,” tha politikani i CSU Alexander Dobrindt për gazetën rajonale Augsburger Allgemeine. “Përtej kësaj, ata do të duhet të paguajnë çmimin,” shtoi ai.
Por kritikët e këtij propozimi kanë vënë në dukje se kjo do të kërkonte subvencione që do të ushtronin një tendosje të jashtëzakonshme në arkën publike, duke e çuar qeverinë në një borxh të madh.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Deutsche Welle
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Europa hap “thesin”, miliarda euro mbështetje për qytetarët
A do ketë Evropa drita këtë dimër?
