Çmimet e naftës janë rritur për shkak të shqetësimeve se situata në Izrael dhe Gaza mund të prishë prodhimin nga Lindja e Mesme, raporton BBC.
Nafta e papërpunuar Brent, standardi ndërkombëtar, u rrit me 2.25 dollarë për fuçi në 86.83 dollarë, ndërsa çmimet në SHBA u rritën gjithashtu.
Izraeli dhe territoret palestineze nuk janë prodhues të naftës, por rajoni i Lindjes së Mesme përbën pothuajse një të tretën e furnizimit global.
Sulmi i Hamasit ndaj Izraelit ishte përshkallëzimi më i madh midis dy palëve për dekada.
Vendet perëndimore i dënuan sulmet. Një zëdhënës i Hamasit, grupi militant palestinez, i tha BBC-së se grupi kishte mbështetje të drejtpërdrejtë për lëvizjen nga Irani – një nga prodhuesit më të mëdhenj të naftës në botë.
Irani mohoi përfshirjen në sulm në një takim të Këshillit të Sigurimit të OKB-së në Nju Jork të dielën, raportoi Reuters. Por presidenti iranian Ebrahim Raisi ka shprehur mbështetjen për sulmin.
Analisti i energjisë Saul Kavoniç i tha BBC-së se çmimet e naftës së papërpunuar janë rritur “për shkak të perspektivës së një zjarri më të gjerë që mund të përhapet në vendet e afërta prodhuese të mëdha të naftës si Irani dhe Arabia Saudite”.
“Nëse konflikti mbështjell Iranin, i cili është akuzuar për mbështetjen e sulmeve të Hamasit, deri në 3% të furnizimit global të naftës është në rrezik,” shtoi ai.
Caroline Bain, kryeekonomiste e mallrave në Capital Economics, i tha programit të BBC-së Today se Irani kishte rritur prodhimin e naftës gjatë këtij viti, pavarësisht sanksioneve të SHBA.
“Shtetet e Bashkuara duket se kanë mbyllur një sy ndaj një rritjeje të qëndrueshme të prodhimit iranian, që do të jetë më e vështirë për SHBA-në të injorojë ecjen përpara nga këtu,” tha ajo.
Në përgjithësi, zonja Bain tha se Capital Economics priste që kërkesa për naftë të tejkalojë ofertën në tre muajt e fundit të vitit dhe “kjo duhet të mbështesë çmime më të larta”.
Ngushtica e Hormuzit
Kavonic tha se rreth një e pesta e furnizimit global do të “mbahej peng” nëse kalimi përmes Ngushticës së Hormuzit, një rrugë jetike e tregtisë së naftës, ndërpritet.
Ngushtica e Hormuzit është vendimtare për eksportuesit kryesorë të naftës në rajonin e Gjirit, ekonomitë e të cilëve janë ndërtuar rreth prodhimit të naftës dhe gazit.
Pasiguria se si mund të zhvillohen ngjarjet në ditët në vijim mund të nxisë gjithashtu investimet në bonot e thesarit të SHBA-së dhe dollarin – të cilat investitorët tradicionalisht i blejnë në kohë krize, tha James Cheo nga banka HSBC.
“Në këtë fazë, ka pak nervozizëm. [Investitorët] duan të shohin pak më shumë qartësi, veçanërisht mbi të dhënat ekonomike dhe mbi zhvillimet që lidhen me pasigurinë gjeopolitike,” shtoi zoti Cheo.
Pas pushtimit rus të Ukrainës në shkurt 2022, çmimet e naftës u rritën, duke arritur në më shumë se 120 dollarë për fuçi në qershor të vitit të kaluar.
Ata ranë në pak mbi 70 dollarë për fuçi në maj të këtij viti, por janë rritur në mënyrë të vazhdueshme që atëherë pasi prodhuesit janë përpjekur të kufizojnë prodhimin për të mbështetur tregun.
Arabia Saudite, një prodhues i madh i naftës, tha se do të bënte shkurtime me miliona fuçi në ditë në korrik.
Anëtarë të tjerë të Opec +, një grup vendesh prodhuese të naftës, ranë gjithashtu dakord për vazhdimin e shkurtimeve të prodhimit në një përpjekje për të mbështetur çmimet e larta.
Opec+ përbën rreth 40% të naftës së papërpunuar në botë dhe vendimet e tij mund të kenë një ndikim të madh në çmimet e naftës.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Recesioni global është i pashmangshëm”
