Në Bitterfeld-Wolfen ata janë mësuar me përpunimin kimik. Por një rafineri e litiumit është diçka krejtësisht e re për parkun industrial të qytetit të Gjermanisë Lindore, i cili kujton më shumë se një shekull histori të industrisë kimike. Kaq i ri, është i pari i këtij lloji në të gjithë Evropën.
Ndërsa Bashkimi Evropian (BE) po përpiqet të sigurojë furnizime të mjaftueshme për industritë e tij të uritura për burime, AMG Lithium ka ngritur dyqanin në Bitterfeld-Wolfen me synimin për të luajtur një rol vendimtar në planin e BE-së.
Filiali gjerman i AMG Critical Materials N.V. me bazë në SHBA dëshiron të ndërtojë një fabrikë rafinerie për litium të nivelit të baterisë që shpreson të ushqejë industrinë e sapolindur të baterive të Evropës pa u varur nga furnizimet kineze të mineralit.
Shefi ekzekutiv i AMG Lithium, Stefan Scherer, tha për DW se kompania do të jetë në gjendje të heqë ndërmjetësuesit kinezë nga zinxhiri i saj i furnizimit me litium deri në vitin 2028 dhe do të kontribuojë në objektivin ambicioz të BE-së për t’u bërë e pavarur në lidhje me të ashtuquajturat lëndë të para kritike. Këto përfshijnë litiumin, fosforin dhe boksitin, si dhe të ashtuquajturat minerale të tokës së rrallë si niobium, ndër 34 elementë të tjerë.
Strategjia e BE-së për të kundërshtuar dominimin e Kinës
Këtë të enjte (23 maj 2024), po hyn në fuqi strategjia e parë gjithëpërfshirëse e mineraleve të BE-së me 27 vende. E quajtur Akti i Lëndëve të Para Kritike (CRMA), rregullorja vendos standarde të qarta për kapacitetet vendase përgjatë zinxhirit strategjik të furnizimit me lëndë të parë. Qëllimi është gjithashtu të diversifikohet furnizimi i BE-së deri në vitin 2030.
Nga konsumi vjetor i BE-së, të paktën 10% duhet të nxirret brenda vendit nga brenda bllokut. Të paktën 40% e kapaciteteve të përpunimit dhe 15% e riciklimit duhet të jenë të bazuara në BE. Në përgjithësi “jo më shumë se 65% e secilës lëndë të parë strategjike në çdo fazë përkatëse të përpunimit duhet të merret nga një vend i tretë i vetëm.”
“Për të konkurruar gjeopolitikisht me lojtarë të tjerë të mëdhenj si Kina dhe SHBA, është mjaft e rëndësishme që rregullorja [CRMA] të lejojë të koordinojë nevojat dhe kërkesat e shteteve të ndryshme anëtare,” Melanie Müller, bashkëpunëtore e lartë në Institutin Gjerman për Çështjet Ndërkombëtare dhe të Sigurisë (SWP), tha për DW.
Për momentin, e gjithë kërkesa e BE-së për magnete të tokave të rralla, për shembull, po plotësohet nga eksportuesit kinezë. Kina dominon tregjet globale të metaleve nëpërmjet vetë minierave, por veçanërisht duke kontrolluar përpunimin dhe përpunimin e lëndëve të para.
Ndërkohë, BE po e konsideron dominimin e Kinës si një kërcënim për zinxhirët e furnizimit evropian dhe tranzicionin e gjelbër të industrive të ndryshme të kontinentit.
Duke zbuluar projektligjin në mars 2023, presidentja e Komisionit të BE-së, Ursula von der Leyen tha se një bazë e besueshme e lëndëve të para vendase ishte “jetike për prodhimin e teknologjive kryesore për tranzicionin tonë binjak – si prodhimi i energjisë së erës, ruajtja e hidrogjenit ose bateritë”.
Çështje kohe dhe parash
Për të rritur prodhimin e minierave të BE-së nga 3% në 10% të dëshiruar deri në vitin 2030, do të duhet të hapen një sërë zonash të reja minerare.
Por Alice Yu, një analiste në S&P Global Commodity Insights, tha për DW se duhen “mesatarisht 17 vjet për të zhvilluar një minierë litiumi nga zbulimi fillimisht për të hyrë në prodhim”.
Dhe Stefan Scherer i AMG Lithium vlerëson se kostot totale të investimit për prodhimin e hidroksidit të litiumit në një fabrikë të re do të variojnë nga 500 milionë euro (541 milionë dollarë) deri në 1 miliardë euro.
Por Scherer tha se investimi në projektet e mallrave është i vështirë. Çmimi i litiumit, për shembull, është rrëzuar 80% që nga viti 2022.
“Njerëzit janë shumë, shumë të kujdesshëm duke investuar para në projektet e litiumit në këtë pikë, sepse me nivelin aktual të çmimeve, është shumë e vështirë të bësh një rast investimi,” tha ai.
Një nismë e përbashkët nga Franca, Italia dhe Gjermania po planifikon të mbledhë 2.5 miliardë euro në fonde fillestare për të mbështetur projektet e burimeve private. Por ekspertja e mallrave Alice Yu dyshon se vetëm paratë e shtetit do të nxisin investimet e nevojshme.
“Nëse i vendosim këto fonde në perspektivë vetëm për litiumin, ju po shikoni një investim mesatar njëshifror miliardë euro që nevojiten vetëm për të përmbushur objektivin e BE-së për vitin 2030,” tha ajo.
Dhe çka nëse Kina hap kuletën e saj të madhe të investimeve duke kërkuar të marrë pjesë në projekte me bazë në BE?
“Deri më tani BE-ja ka bashkëpunuar me investimet në kapacitetin e prodhimit të baterive kineze në BE. Pra, nëse ne shikojmë më poshtë për rafinimin e litiumit, a do të kërkoni të punoni me ekspertizën dhe kapitalin kinez edhe në këtë hapësirë?”, shtoi Yu.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “Deutsche Welle“
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Çfarë po ndodh me ekonominë e Europës?
Analiza: A ka përfunduar totalisht kriza energjetike?
