Afati i fundit i 29 marsit 2019 për Mbretërinë e Bashkuar për t’u larguar nga Bashkimi Evropian po afrohet me shpejtësi, megjithatë mbetet shumë e qartë se si do të ndodhë largimi. Kjo do të thotë se pas dy vjet e gjysmë, është koha që të gjitha palët e debatit Brexit të fillojnë të jenë të ndershëm.
Megjithëse Kryeministrja e Mbretërisë së Bashkuar Theresa May ka arritur një marrëveshje me BE, shanset që ajo do të fitojë miratimin parlamentar deri më 14 janar, duken të pakëta. Në vend të kësaj, Mbretëria e Bashkuar duket se do të duhet të zgjedhë midis dy ekstremeve.
Alternativa e parë, e favorizuar nga një numër gjithnjë e më i madh deputetësh nga Partia Konservatore në pushtet, ndonëse ende jo zyrtarisht nga opozita e Laburistëve, është të mbahet një referendum i dytë mbi Brexit.
Opsioni i dytë, madje edhe më ekstrem, i favorizuar nga disa fondamentalistë të Partisë Konservatore, përfshirë ish-sekretarin e jashtëm Boris Johnson, është Brexit pa marrëveshje, Kjo, argumentojnë ata, do t’i jepte hapësirë Mbretërisë së Bashkuar të miratonte atë lloj të agjendës së tregut të lirë që ata favorizojnë dhe të negociojë marrëveshje të reja tregtare me Shteteve të Bashkuara, Japoninë dhe Kinën.
Britanisë mund edhe t’i jepet më shumë hapësirë për të bërë zgjedhjen e saj. Por nëse kjo nuk ndodh, një nga këto ekstreme do të zgjidhet përfundimisht.
Sondazhet e fundit të opinionit tregojnë se nëse kërkohet të zgjedhin midis qëndrimit në BE dhe vazhdimit të negociatave, një shumicë e qartë do të votonte për qëndrimin.
Kjo mund të ndryshojë, veçanërisht nëse marrëveshja e Majit refuzohet përfundimisht.
Nevoja për ndershmëri është edhe më e madhe në anën pro-Brexit. Ata duhet të pranojnë se në rastin më të keq, procesi mund të rezultojë në shpërbërjen e Mbretërisë së Bashkuar, me Irlandën e Veriut që kërkon të bashkohet me Republikën e Irlandës.
Kundërshtimi më i madh i Brexiteers ndaj marrëveshjes së Majit është se ajo përfshin një garanci, të njohur si “backstop”, në kufirin me Irlandën e Veriut.
Që nga referendumi i vitit 2016, debati rreth kufirit irlandez ka qenë i penguar, vonuar dhe shtrembëruar nga një sërë fantazish. Por minimizimi i kontrolleve kufitare nuk mjafton. Irlanda e Veriut shpëtoi një luftë civile prej tre dekadash në vitin 1998, pas më shumë se 3,000 vdekjeve. Për të ruajtur një paqe ende të brishtë, nuk duhet të ketë kufij fare.
Nëse ata që mbështesin idenë e Brexit pa marrëveshje, nuk janë të gatshëm të bëjnë atë që duhet, ata duhet të pranojnë pasojat e mundshme. Irlanda e Veriut do të dëshirojë pastaj të zgjedhë, në referendum, nëse do të qëndrojë në Mbretërinë e Bashkuar ose të bashkohet me Republikën e Irlandës, një anëtare e BE.
Prandaj duhet pranuar se largimi nga BE në kushtet e tyre mund të çojë në shpërbërjen e Mbretërisë së Bashkuar…
Bill Emmot është një ish-kryeredaktor i The Economist./konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Agonia e vazhdueshme e Brexit…
2019, viti i humbjeve të mëdha për Evropën…
2019, vit vendimtar për Evropën…
