MENU
klinika

The Economist

Partneriteti me Rusinë dhe përfitimet e Kinës

31.07.2019 - 13:01

Ky është trekëndëshi i dashurisë i politikës globale. Që nga Lufta e Dytë Botërore, Kina, Rusia dhe Shtetet e Bashkuara kanë ndërruar vazhdimisht partnerë.

Rënia e paktit Sino-Sovjetik pas vdekjes së Josef Stalin u pasua nga vizita e Richard Nixon në Kinë në 1972 dhe ndalesa e Mikhail Gorbachev me Kinën 30 vjet më parë.

Miqësia e sotme, midis Vladimir Putinit dhe Xi Jinping, u forcua në vitin 2014 pasi Rusia aneksoi Krimesë. Në secilin rast, vendi që mbeti vetëm, gjithmonë është dukur se paguan një çmim, duke u shtrirë ushtarakisht dhe diplomatikisht.

Kjo kohë është ndryshe. Kina dominon në çdo aspekt të partneritetit të dy vendeve. Ekonomia e saj është gjashtë herë më e madhe (në barazinë e fuqisë blerëse) dhe fuqia e saj po rritet.

Rusia është akoma një shtet me armë bërthamore me një vend të përhershëm në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara. Ajo ka modernizuar forcat e saj të armatosura dhe, si në Siri, nuk ka frikë t’i përdorë ato. Këtë javë aeroplanët luftarakë rusë dhe kinezë zhvilluan atë që u duk si një patrullë e përbashkët ajrore për herë të parë, duke shkaktuar alarm kur Koreja e Jugut tha se një aeroplan rus kishte ndërhyrë në hapësirën e tij ajrore.

Por lajmi i vërtetë është se sa shpejt Rusia po varet nga fqinji i saj gjigand.

Kina është një treg jetësor për lëndët e para ruse: Rosneft, kompania kombëtare e naftës e Rusisë, varet nga financimi kinez dhe po e drejton gjithnjë e më shumë naftën e saj në Kinë. Rusia shërben gjithashtu si një pararojë entuziaste në fushatën e Kinës për të penguar idetë perëndimore të të drejtave universale të njeriut dhe demokracisë, të cilat të dy vendet i shohin si nxitje për “revolucionet me ngjyra”.

Putin mund të tregojë disa argumente për partneritetin e tij me Kinën, përveç armiqësisë së tyre të përbashkët me projektin liberal. Njëra është qëllimi. Sanksionet perëndimore, të vendosura pas aneksimit të tij të Krimesë, ndërhyrja në zgjedhjet amerikane në 2016 dhe përdorimi vdekjeprurës i një agjenti nervor në Britani dy vjet më vonë, e kanë lënë Rusinë pa shumë alternativa.

Putin mund të argumentojë me siguri se e ardhmja tani i përket Kinës dhe sistemit të tij të kapitalizmit shtetëror.

Dhe, në një farë mase, qëllimet e Rusisë dhe Kinës ndryshojnë. Ekziston një kufi se sa rusët e zakonshëm do të heqin dorë nga liritë perëndimore. Nëse regjimi mban pushtetin me anë të teknologjisë kineze, ai do të ushqejë zemërimin popullor ndaj Kinës dhe klientëve të saj rus.

Imagjinoni që Putin të zgjedh të tërhiqet në 2024, dhe se pasardhësi i tij përpiqet të ndryshojë drejtimin, duke distancuar Rusinë nga Kina dhe duke u drejtuar drejt Evropës. Vetëm atëherë do të bëhet e qartë se sa i thellë ndikimi i Kinës dhe sa presion është i gatshëm të ushtrojë për të mbajtur ndikimin e tij.

A do të thotë kjo që pjesa tjetër e botës, veçanërisht Perëndimi, duhet të përpiqetpengoj Rusinë nga përqafimi i Kinës, përpara se të jetë vonë? Kjo ide do t’i joshë ata diplomat dhe analistë që mendojnë se Rusia është shumë e rëndësishme për tu tjetërsuar. Por duket se nuk ka gjasa.

Perëndimi duhet të presë. Herët a vonë, një President si Alexei Navalny ose dikush si ai do të duket përsëri në perëndim. Atëherë Rusia do të ketë më shumë nevojë për ndihmë perëndimore. Dhe atëherë burri ose gruaja në Zyrën Ovale duhet të imitojnë Nixon, dhe të shkojnë në Moskë.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Një epokë e re për marrëdhëniet mes tyre

Rusi-Kinë bashkojnë forcat kundër SHBA-së

Një kundërshtar i përbashkët nuk mjafton...

Aleanca Kinë-Rusi është thjesht një iluzion…