Jimmy Carter ishte Presidenti i 39-të i Shteteve të Bashkuara.
Për çfarë është më i njohur?
Jimmy Carter është i njohur për udhëheqjen gjatë një kohe me inflacion të lartë dhe rritje të kostove të energjisë. Ai është gjithashtu i njohur si presidenti i parë nga South Deep në mbi 100 vjet.
Fëmijëria
Jimmy Carter u rrit në Plains, Xhorxhia, ku babai i tij zotëronte një fermë kikiriku dhe një dyqan, lokal. Duke u rritur ai punonte në dyqanin e të atit dhe kënaqej të dëgjonte lojëra bejsbolli në radio. Ai ishte një nxënës i mirë në shkollë dhe gjithashtu një basketbollist i shkëlqyer.
Pasi mbaroi shkollën e mesme, Xhimi shkoi në Akademinë Detare të Shteteve të Bashkuara në Annapolis. Në 1946 ai u diplomua dhe hyri në Marinë, ku ai punoi në nëndetëse. Jimmy e donte Marinën dhe kishte planifikuar të kalonte karrierën e tij atje derisa babai i tij, James Earl Carter Sr., vdiq në vitin 1953. Xhimi u largua nga Marina për të ndihmuar biznesin e familjes.
Para se të bëhej President
Si një biznesmen i shquar vendas, Carter u përfshi në politikën lokale. Në vitin 1961 ai tërhoqi vëmendjen drejt politikës së shtetit dhe kandidoi për legjislaturën e shtetit. Carter kandidoi për guvernator në vitin 1966. Ai humbi herën e parë, por kandidoi përsëri në 1970.
Guvernatori i Gjeorgjisë
Carter ishte guvernator i Xhorxhisë nga 1971 deri në 1975. Gjatë asaj kohe ai u bë i njohur si një nga “Guvernatorët e rinj Jugore”. Carter gjithashtu përdori përvojën e tij të biznesit për të ulur kostot dhe duke theksuar efikasitetin.
Në 1976 demokratët po kërkonin një kandidat për president. Kandidatët e mëparshëm liberalë kishin humbur, kështu që ata donin dike të moderuar. Përveç kësaj, për shkak të skandalit të fundit të Watergate, ata donin dikë nga jashtë Washingtonit. Carter ishte një zgjedhje e përsosur. Ai ishte një “i huaj” dhe një demokrat konservator i jugut. Carter fitoi zgjedhjet e vitit 1976 duke u bërë presidenti i 39-të i SHBA.
Presidenca e Jimmy Carter
Të qenurit një “i huaj” e ndihmoi Carterin të zgjidhej si President, kjo nuk e ndihmoi atë në këtë detyrë. Mungesa e përvojës së tij në Uashington bëri që ai të mos shkonte mirë me liderët demokratë në kongres.
Presidenca e Carter u shënua gjithashtu nga përshkallëzimi i problemeve ekonomike. Inflacioni dhe papunësia u rritën në mënyrë dramatike dhe shumë njerëz humbën punën e tyre. Gjithashtu, çmimi i gazit u rrit shumë. Kishte madje edhe një mungesë të gazit deri në atë pikë sa njerëzit të rreshtoheshin me orë të tëra në stacionin e karburantit për të marrë gaz për makinat e tyre.
Carter, megjithatë realizoi disa gjëra, megjithatë, duke përfshirë krijimin e Departamentit të Energjisë, krijimin e Departamentit të Edukimit, dhe luftën për të drejtat e njeriut në të gjithë botën.
Marrëveshjet e kampit David
Ndoshta suksesi më i madh i Jimmy Carter si president ishte kur ai bashkoi Izraelin dhe Egjiptin në Camp David. Ata nënshkruan një traktat paqeje të quajtur Marrëveshjet Camp David. Që nga ajo kohë Egjipti dhe Izraeli kanë qenë në paqe.
Kriza e pengjeve në Iran
Në 1979, studentët islamë sulmuan ambasadën amerikane në Iran dhe morën peng 52 amerikanë. Carter u përpoq të negociojë lirimin e tyre për më shumë se një vit. Ai gjithashtu provoi një mision shpëtimi, i cili dështoi. Mungesa e tij e suksesit në lirimin e këtyre pengjeve u pa si dobësi dhe ndikoi që ai të humbte zgjedhjet e vitit 1980 kundër Ronald Reagan.
Dalja në pension
Carter ishte akoma i ri kur la detyrën. Ai ka shkruar shumë libra dhe ka dhënë mësim në Universitetin Emory. Ai gjithashtu ka qenë i përfshirë në diplomacinë botërore duke punuar për paqen dhe të drejtat e njeriut. Në 2002 ai fitoi Nobmimin Nobel për Paqen për përpjekjet e tij.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Librat që Bill Gates ka rekomanduar gjatë dekadës së fundit
Si SHBA e ndihmoi Kinën të bëhej një superfuqi…
Dikur një qytet rus mbante emrin e tij…
