MENU
klinika

Project Syndicate

Revolucioni i Boris Johnson

01.09.2019 - 15:20

Shumica e njerëzve mendojnë për revolucionet si tërmete të papritura ose shpërthime vullkanike që vijnë pa paralajmërim dhe fshijnë një sistem të tërë politik.

Por historianët, studiuesët politikë dhe madje edhe politikanët e dinë që realiteti është shumë i ndryshëm: revolucionet ndodhin kur sistemet rrëzohen, ose thjesht kalben nga brenda. Një revolucion ndodh, siç e thonë Kinezët, kur një sistem rregulli humbet “Mandatin e Qiellit”.

Vetëm koha do të tregojë nëse aktualisht jemi duke dëshmuar rënien e demokracisë britanike. Çfarëdo që të ndodhë tani, demokracia parlamentare britanike nuk mund të jetë më e njëjta përsëri.

Padyshim që nuk do të jetë më kurrë modeli që aq shumë njerëz nëpër botë e admiruan dikur.

Siç theksojnë me të drejtë Johnson dhe përkrahësit e tij, nuk ka asgjë të pazakontë në lidhje me pezullimin e Parlamentit. Ata argumentojnë se kushtetuta e pakodifikuar e Britanisë lejon saktësisht llojin e kërkesës për pezullim që Johnson i bëri Mbretëreshës Elizabeth II. Dhe Johnson qartë ka autoritetin zyrtar për ta bërë këtë kërkesë.

Sjellja e Johnson ka dëmtuar me të vërtetë sundimin e ligjit në një mënyrë që do të jetë e vështirë për tu riparuar.

Në fund të fundit, ironi brutale këtu është se përpjekja e Johnson për të maskuar Parlamentin ka paralele shqetësuese me atë që bënë udhëheqësit fashistë të Evropës në vitet ’30. Dikush mendon që Hitleri të bindte plakjen e Presidentit gjerman Paul von Hindenburg për të nënshkruar Aktin Mundësues, i cili në thelb e bëri ekzistencën e vazhdueshme të Reichstag një marrëzi të plotë. Një kujton gjithashtu se si Musolini manipuloi në mënyrë cinike mbretin e Italisë, Victor Emmanuel III, në mënyrë që të shkatërronte fuqinë e tij. Përvetësimi i mbretit italian përfundimisht do t’i kushtonte atij kurorën e tij dhe do të çonte në internim pas Luftës së Dytë Botërore.

Mbetet për tu parë nëse shumica e deputetëve që janë kundër një Brexit pa marrëveshje Brexit mund të bashkohen dhe pengojnë përpjekjen e Johnson për të pezulluar Parlamentin, dhe nëse gjykatat e Mbretërisë së Bashkuar do të kenë guximin të mbrojnë normat dhe konventat e kushtetutës britanike.

Por pyetja më e rëndësishme është nëse britanikët e mjaftueshëm do ta njohin përfundimisht Brexitin dhe mashtrimin.

E ardhmja e tyre tani mbështetet në një zgjedhje binare midis ruajtjes së demokracisë, sundimit të ligjit, dhe marrëdhënieve të ngushta me Evropën, dhe nxitimit drejt autoritarizmit, qeverisë arbitrare, izolimit global.

Nina L. Hrushovi është Profesoreshë e Çështjeve Ndërkombëtare në Shkollën e Re.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN