“Ne nuk duam të ndërhyjmë në politikën amerikane.”
Ky ishte reagimi i një diplomat kinez ndaj zbulimit që Presidenti i Shteteve të Bashkuara Donald Trump i kishte kërkuar Pekinit të hetojë kandidatin për president Joe Biden dhe djalin e tij Hunter për marrëdhëniet e biznesit të tyre në Kinë.
Por diplomati nuk kishte shprehur thjesht një dëshirë për të shmangur atë që po shndërrohet në një skandal gjithnjë e më të çrregullt që mund të mbizotërojë zgjedhjet e vitit 2020, por një parim themelor të politikës së jashtme kineze.
Që nga vitet ’50, Kina ka operuar në parimin e mos ndërhyrjes në punët e brendshme të vendit tjetër. Megjithatë nëse Kina i përmbahet parimeve të saj të mosndërhyrjes është shumë e diskutueshme.
Politika e mos ndërhyrjes së Kinës daton që nga ndarja Sino-Sovjetike e vitit 1956, e cila ripërcaktoi Luftën e Ftohtë si një mosmarrëveshje trepolare dhe nisi fazën e afrimit midis Pekinit dhe Uashingtonit.
Në vitet dhe dekadat pasi u shpalosën fillimisht parimet, Kina hyri në luftë me Indinë dhe Vietnamin, luftoi një konflikt kufitar me Bashkimin Sovjetik, zgjeroi masivisht prezencën e saj ushtarake dhe territoriale në Detin e Kinës së Jugut, dhe vazhdimisht kërcënoi të pushtonte Tajvanin.
Por, përkundër shumë parimeve të tjera që kundërshtohen hapur, mosndërhyrja ka mbetur një parim kryesor publik i politikës së jashtme kineze, si në aspektin e asaj që pretendon të praktikojë, ashtu edhe asaj që kërkon nga aleatët dhe rivalët.
Ajo gjithashtu ka votuar vazhdimisht kundër çdo ndërhyrje të jashtme në punët e vendeve të tjera. Pekini ishte një kritik i fortë i pushtimit amerikan në Irak në 2003, megjithëse fillimisht mbështeti veprimin kundër Saddam Huseinit në vitet 1990 pas pushtimit të Irakut në Kuvajt.
Nga këndvështrimi i Pekinit, çfarëdo që vendet e tjera të mendojnë për veprimet e tij në Xinjiang, Tibet ose Hong Kong, përgjegjësia ose aftësia e tyre për të bërë ndonjë gjë rreth tyre ndalet në kufijtë e Kinës.
Duke folur në Kombet e Bashkuara muajin e kaluar, Ministri i Jashtëm Wang Yi tha “Kina nuk do të ndërhyjë kurrë në punët e brendshme të Shteteve të Bashkuara dhe ne besojmë se populli amerikan është i aftë të zgjidhë problemet e tyre,” tha Wang. “Po kështu, ne presim që SHBA të trajtojnë Kinën në të njëjtin mënyrë dhe të mos ndërhyjnë në punët e brendshme të Kinës.”
Kjo është arsyeja pse është kaq e çuditshme, dhe një gabim i tillë i mundshëm taktik, që Trump t’i kërkojë Kinës, si në mënyrë private ashtu edhe tani hapur, të hetojë një nga rivalët e tij të mundshëm elektoral.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Lufta” me Kinën/ Çfarë synon SHBA?
Aleanca SHBA-Japoni në rrezik…
E gjithë bota e ka humbur besimin tek Trump…
