Kina fillon takimin e saj më të madh politik të vitit të Premten, duke përcaktuar planet që mund të çojnë ekonominë në më të madhën e botës këtë dekadë.
Takimi vjetor i Kongresit Popullor Kombëtar mbart një rëndësi të shtuar këtë vit me zbulimin e Partisë Komuniste të planit të saj të ri pesë-vjeçar, një plan për të rritur tregun e brendshëm dhe për të zvogëluar varësinë teknologjike nga bota e jashtme. Miratimi i politikave është i paracaktuar, por takimi i NPC është një mekanizëm i rëndësishëm përmes të cilit partia në pushtet i komunikon planet e saj botës.
Kina mundësoi daljen nga pandemia vitin e kaluar pasi virusi u vu shpejt nën kontroll, duke u bërë ekonomia e vetme e madhe që u zgjerua në vitin 2020. Tani, me rreziqet e rritjes së flluskave të aseteve, politikëbërësit duhet të krijojnë një dalje nga stimuli monetar dhe fiskal që nxiti atë rimëkëmbje dhe këtë do e bëjnë pa destabilizuar rritjen dhe pa u dhënë vëmendje investitorëve tashmë të kujdesshëm ndaj mospagimeve të korporatave.
Këtu janë disa nga çështjet kryesore për tu fokusuar kur Kryeministri Li Keqiang të përshkruajë planet e partisë në pushtet të Premten:
Synimi i Rritjes
Qeveria nuk vendosi një objektiv për rritjen e produktit të brendshëm bruto vitin e kaluar, dhe me pandeminë e koronavirusit që ende po afronte, ajo mund të ndjek të njëjtën rrugë. Partia Komuniste ka theksuar nevojën për rritje të cilësisë dhe rënia e një objektivi numerik për një vit të dytë do të sinjalizonte se e konsideron atë më të rëndësishme sesa ritmi i zgjerimit, tha Haibin Zhu, shefi ekonomist i Kinës në JPMorgan Chase & Co.
Por është ende një debat i hapur. Një studiues në një think tank me ndikim të qeverisë tha javën e kaluar një synim ishte i nevojshëm për të siguruar rritjen e cilësisë. Dhe tre të katërtat e qeverive provinciale kanë vendosur tashmë objektiva vjetorë të rritjes së PBB-së prej 6% -8% për këtë vit, konservator në krahasim me vlerësimet mesatare të ekonomistëve për një zgjerim prej 8.4%.
Përveç rritjes së këtij viti, plani i ri pesë-vjeçar do të përcaktojë gjithashtu një qëllim mesatar të rritjes për 2021-2025, i cili Zhu vlerëson se do të ishte rreth 5.5% në vit, krahasuar me një objektiv prej më shumë se 6.5% në planin e mëparshëm. “Kjo është e arritshme sepse ka rritje të lartë në 2021 për të filluar,” pjesërisht për shkak të efekteve bazë nga rënia e shkaktuar nga pandemia e vitit të kaluar, tha ai.
Në mungesë të një objektivi të PBB-së, zyrtarët lokalë drejtojnë politikën duke iu referuar një objektivi të krijimit të vendeve të punës, i cili ka të ngjarë të jetë 11 milion këtë vit, sipas parashikimeve nga Goldman Sachs Group Inc.
Tërheqja e stimulit
Qeveria ka një deficit buxhetor çdo vit si pjesë e asaj që e quan politikë fiskale “proaktive”, duke zbuluar një objektiv vjetor për hendekun midis shpenzimeve dhe të ardhurave. Këtë vit, synimi do të kthehet në nivelet para-pandemike të 3% të PBB-së nga më shumë se 3.6% në vitin 2020, sipas Peiqian Liu, ekonomisti kryesor i Kinës në NatWest Markets në Singapor.
“Ne presim që tërheqja e stimulit të jetë e butë dhe të përqendrohet në uljen e rritjes së tepërt të borxhit,” tha ajo.
Ekonomistët e Morgan Stanley vlerësojnë se deficiti i “shtuar”, i cili përfshin forma më të gjera të huamarrjes jashtë bilancit nga qeveritë lokale, do të bjerë në 12% të PBB-së në 2021 nga 15% në 2020. Kjo është akoma e lartë krahasuar me para-pandeminë nivele më afër 10%. Kuota për emetimin e obligacioneve të qeverisë lokale, një nxitës i rëndësishëm i investimeve në infrastrukturë, do të bjerë në 3 trilion juanë (465 miliardë dollarë) këtë vit nga 3.75 trilion juanë, shkruajnë ekonomistët në një shënim.
Plani pesë-vjeçar dhe fokusi teknik
Krahas raportit të saj të punës për këtë vit, qeveria do të lëshojë gjithashtu qëllime ekonomike për 2021-2025. Plani pesë-vjeçar është një marifet nga epoka e ekonomisë së planifikuar, kur u vendosën objektiva specifikë për prodhimin e çelikut dhe produkteve të tjera. Që atëherë dokumenti është bërë kryesisht një listë e aspiratave të përgjithshme, por përcakton tonin e politikës dhe përfshin disa synime numerike.
Në qendër të planit të ri do të jetë shtytja e Pekinit për të zhvilluar teknologji të reja dhe për të shkurtuar mbështetjen e kombit te rivalët gjeopolitikë siç janë SHBA për komponentët si mikroçipet.
Kjo do të nënkuptojë alokimin e më shumë burimeve për shkencën dhe teknologjinë, me shpenzimet për kërkimin dhe zhvillimin që synojnë rreth 3.5% të PBB-së gjatë periudhës, sipas Cao Cong, një ekspert i politikës kineze të shkencës në Universitetin e Nottingham në Ningbo.
Vetëbesimi ekonomik ka të ngjarë të jetë një temë kryesore e planit pesë-vjeçar. Kina po kthehet në atë që ajo e quan një model zhvillimi “me qarkullim të dyfishtë”, në të cilin ekonomia e brendshme shërben si nxitësi kryesor i rritjes, i plotësuar nga investimet e huaja në prodhimin e teknologjisë.
Lindjet dhe daljet në pension
Plani pesë-vjeçar gjithashtu do të përpiqet të zbusë ndikimin e një rënie të shpejtë të nivelit të lindjeve dhe plakjes së popullsisë në rritjen ekonomike, me një relaksim të mundshëm të mëtejshëm të kufijve në madhësinë e familjes dhe një rritje të moshës së pensionit. Plani ka të ngjarë të përfshijë një objektiv për zhvendosjen e banorëve rurale në qytete dhe masa për barazimin e shërbimeve sociale midis rajoneve, në mënyrë që të zvogëlojë pabarazinë dhe të promovojë shpenzimet e konsumatorit.
“Qeveria duhet të gjejë mënyra për të rritur besimin e brishtë të familjes dhe për të futur më shumë para në xhepat e konsumatorëve,” tha Shaun Roache, shefi i ekonomisë Azia-Paqësor në S&P Global Ratings.
Qëllimet e Energjisë
Investitorët po shikojnë për më shumë specifikime se si qeveria do të arrijë qëllimin e saj për të arritur emetimet e gazeve serë deri në 2030 dhe për të arritur neutralitetin e karbonit deri në 2060. Është folur gjerësisht se burimet e rinovueshme do të marrin një copë gjithnjë e më të madhe të prodhimit të energjisë në kurriz të karburantet fosile më të ndyra, qymyr. Por ndryshimet e politikave ka të ngjarë të arrijnë përtej tregjeve të energjisë, nga frenimi i prodhimit të metaleve shumë ndotës si çeliku te përtëritja e tokave të mëdha bujqësore.
Duke ecur paralel me, dhe mbase herë pas here duke konkurruar, përpjekja masive për të pastruar atmosferën do të jenë politika që flasin për ankthet historike rreth sigurimit të furnizimit me ushqim, energji dhe minerale. Duke pasur parasysh shtatin e vendit si blerësi më i madh në botë i gjithçkaje, nga lënda e papërpunuar tek minerali i hekurit dhe misri, investitorët do të jenë në vëmendje veçanërisht për çdo aludim që do të zgjerohen rezervat strategjike, ose do të kufizohen varësitë e importit.
Reformat Financiare
Plani pesë-vjeçar ka të ngjarë të përfshijë synime për të hapur më tej sistemin financiar për investitorët e huaj dhe për të zvogëluar kufijtë për investitorët kinezë që lëvizin para jashtë shtetit. Reformat e tregut të kapitalit gjatë disa viteve të ardhshme mund të ndihmojnë gjithashtu për të drejtuar financimin e bizneseve: zyrtarët po konsiderojnë të bëjnë më të përhapura rregullat e listës së relaksuar dhe gjithashtu duke studiuar mundësinë e një mekanizmi tregtar të së njëjtës ditë në Star Market të Shangait.
Në të njëjtën kohë, autoritetet po shtrëngojnë kontrollin e tyre ndaj gjigandëve të teknologjisë si Ant Group Co. dhe WeChat Pay e Tencent Holdings Ltd. për të frenuar rritjen e tyre në shërbimet financiare. Banka qendrore në fillim të këtij viti propozoi rregulla anti-monopole në tregun e pagesave në internet.
Hong Kong
Çdo njoftim mbi Hong Kong mund të shkaktojë tensione me SHBA, të cilat sanksionuan zyrtarë të lartë kinezë pasi NPC vendosi një ligj të sigurisë kombëtare në qytet vitin e kaluar. Zyrtarët kinezë kanë kërkuar nxitjen e ndryshimeve elektorale për të siguruar “patriotë” që drejtojnë ish koloninë britanike, duke kufizuar më tej demokracinë e saj tashmë të kufizuar. Kina gjithashtu do të lëshojë një objektiv për shpenzimet e mbrojtjes si pjesë e buxhetit të saj. Shpenzimet ushtarake u rritën me 6.6% vitin e kaluar, ritmi më i ngadaltë që nga viti 1991.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Bloomberg
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Koronavirus do të ndihmojë ekonominë e SHBA”
“Me apo pa koronavirus, Kina do tejkalojë SHBA”
“Koronavirus më keq se lufta tregtare”
