Sëmundja e pestë është një sëmundje virale që shpesh rezulton në një skuqje në krahë, këmbë dhe faqe. Për këtë arsye, njihet edhe si “sëmundja e faqeve të goditura me shuplakë”.
Është mjaft e zakonshme dhe e lehtë në shumicën e fëmijëve. Mund të jetë më e rëndë për gratë shtatzëna ose këdo me një sistem imunitar të komprometuar.
Shumica e mjekëve këshillojnë njerëzit me sëmundjen e pestë të presin simptomat. Kjo për shkak se aktualisht nuk ka asnjë ilaç që do të shkurtojë rrjedhën e sëmundjes.
Megjithatë, nëse keni një sistem imunitar të dobësuar, mjeku mund t’ju monitorojë nga afër derisa simptomat të zhduken.
Çfarë e shkakton sëmundjen e pestë?
Parvovirusi B19 shkakton sëmundjen e pestë. Ky virus i transmetuar në ajër ka tendencë të përhapet përmes pështymës dhe sekrecioneve të frymëmarrjes tek fëmijët që janë në shkollën fillore.
Është më i zakonshëm në:
fund të dimrit
pranverë
fillim të verës
Megjithatë, ajo mund të përhapet në çdo kohë dhe në mesin e njerëzve të çdo moshe. Shumë të rritur kanë antitrupa që i pengojnë ata të zhvillojnë sëmundjen e pestë për shkak të ekspozimit të mëparshëm gjatë fëmijërisë. Kur kontraktoni sëmundjen e pestë si i rritur, simptomat mund të jenë të rënda.
Nëse ju merrni sëmundjen e pestë gjatë shtatzënisë, ka rreziqe serioze për fëmijën e palindur, duke përfshirë aneminë kërcënuese për jetën. Për fëmijët me sistem imunitar të shëndetshëm, sëmundja e pestë është një sëmundje e zakonshme, e lehtë që rrallë paraqet pasoja të qëndrueshme.
Cilat janë simptomat e sëmundjes së pestë?
Simptomat fillestare të sëmundjes së pestë janë shumë të përgjithshme. Ato mund të ngjajnë me simptoma të lehta të gripit. Simptomat shpesh përfshijnë:
dhimbje koke
lodhje
ethe e shkallës së ulët
dhimbje të fytit
të përziera
rrjedhje e hundës
hundë e zënë
Simptomat priren të shfaqen 4 deri në 14 ditë pas ekspozimit ndaj virusit. Pas disa ditësh nga këto simptoma, shumica e të rinjve zhvillojnë një skuqje të kuqe që shfaqet fillimisht në faqe. Ndonjëherë skuqja është shenja e parë e sëmundjes që vihet re. Skuqja tenton të pastrohet në një zonë të trupit dhe më pas të rishfaqet në një pjesë tjetër të trupit brenda pak ditësh.
Përveç faqeve, skuqja shpesh shfaqet në:
krahët
këmbët
trungu i trupit
Skuqja mund të zgjasë për javë të tëra. Por, në kohën kur e shihni, zakonisht nuk jeni më ngjitës.
Fëmijët kanë më shumë gjasa të kenë skuqje sesa të rriturit. Në fakt, simptoma kryesore që zakonisht përjetojnë të rriturit është dhimbja e kyçeve. Dhimbja e kyçeve mund të zgjasë për disa javë. Zakonisht është më e dukshme në:
kyçet e dorës
kyçet e këmbëve
gjunjët
Si diagnostikohet sëmundja e pestë?
Mjekët shpesh mund të bëjnë diagnozën duke parë thjesht skuqjen. Mjeku mund t’ju testojë për antitrupa specifikë nëse ka të ngjarë të përballeni me pasoja serioze nga sëmundja e pestë. Kjo është veçanërisht e vërtetë nëse jeni shtatzënë ose keni një sistem imunitar të komprometuar.
Si trajtohet sëmundja e pestë?
Për shumicën e njerëzve të shëndetshëm, nuk ka nevojë për trajtim.
Nëse ju dhembin kyçet, keni dhimbje koke ose temperaturë, mund t’ju këshillohet të merrni acetaminofen (Tylenol) pa recetë sipas nevojës për të lehtësuar këto simptoma. Përndryshe, do t’ju duhet të prisni që trupi të luftojë virusin. Kjo zakonisht zgjat një deri në tre javë.
Ju mund ta ndihmoni procesin duke pirë shumë lëngje dhe duke marrë pushim shtesë. Fëmijët shpesh mund të kthehen në shkollë pasi të shfaqet skuqja pasi ata nuk janë më ngjitës. Në raste të rralla, mund të administrohet imunoglobulina intravenoze (IVIG). Ky trajtim zakonisht rezervohet për raste të rënda, kërcënuese për jetën.