Gjashtë muaj më vonë, lufta Rusi-Ukrainë ende po vazhdon. Pjesa më e madhe e asaj që është cilësuar si e vërteta në Moskë ka rezultuar të jetë pasqyra e saj. Brenda Rusisë, në fillim të shkurtit, njerëzit pranë Kremlinit nuk besonin se trupat që po mblidheshin në kufirin e Ukrainës do të pushtonin vendin në të vërtetë.
Kur Vladimir Putin urdhëroi vendosjen e tankeve përtej kufirit, para agimit të 24 shkurtit, oficerët e tij ishin të veshur me uniforma për paradën e fitores që prisnin të mbanin brenda disa ditësh.
Armiqtë e tyre konsideroheshin si nazistë ukrainas, që luftonin për një vend që kishte ekzistuar vetëm në imagjinatën e planifikuesve sovjetikë. Gjatë luftimeve, krimet e luftës, duke përfshirë bombardimin e një teatri të mbushur me fëmijë në Mariupol dhe vrasjen e civilëve në Bucha jashtë kryeqytetit, Kiev, u portretizuan si provokime ukrainase të organizuara për të fituar simpatinë perëndimore, raporton abcnews.al.
Secili prej këtyre pretendimeve ndryshon realitetin. Inteligjenca amerikane dhe britanike arriti në përfundimin se Putin do ta pushtonte disa muaj përpara se të jepte urdhrin dhe do të krijonte terren të ri duke ndarë vlerësimin e tyre me qeveritë dhe mediat.
Ato uniforma u shkatërruan, së bashku me mijëra automjete të blinduara jashtë Kievit nga trupat e Ukrainës. Nën sulmin rus, Ukraina vetëm sa e ka thelluar identitetin e saj si një demokraci me prirje perëndimore.
Ndërsa ajo udhëhiqet nga një udhëheqëS hebre, vendi që në fakt bie pre e fashizmit është Rusia. Represioni atje ka çuar në mërgim shumë nga qytetarët e saj më të talentuar dhe më të mirë.
Rusia kreu krime lufte pasi dështoi sulmi i brendshëm i saj, ndoshta për të frikësuar ukrainasit, ndoshta edhe sepse filloi të përdorte taktikat e vjetra ndërsa pushtoi territorin në jug dhe në lindje të Ukrainës.
Në Rusi, Kremlini vazhdon të këmbëngulë se po kryen një operacion special ushtarak që po shkon sipas planit. Në realitet, Putin është zhytur në një luftë që ka devijuar në mënyrë katastrofike nga kursi.
Në botë, lufta ka dëshmuar fuqinë e aleancës së NATO-s. Udhëheqësit në Amerikë dhe Europa e kanë cilësuar Putinin si një kërcënim për të gjithë Perëndimin. Në fillim me kujdes, por me guxim në rritje, ata e kanë shpërblyer Ukrainën për qëndrueshmërinë e saj me armë dhe para, raporton abcnews.al.
Presidenti Donald Trump e kishte quajtur NATO-n “të vjetëruar”. Nën udhëheqjen e Joe Biden, Amerika premtoi 40 miliardë dollarë për Ukrainën dhe ra dakord të zhvendoste trupat në frontin lindor të aleancës.
Gjermania arriti një pikë kthese, në të cilën ajo pranoi nevojën për një ndryshim gjithëpërfshirës në sigurinë dhe energjinë e saj. Kur Finlanda dhe Suedia konstatuan një fushatë për të ndaluar zgjerimin e NATO-s, ata përmbysën dekada të diplomacisë dhe aplikuan për t’u bashkuar.
Vendet europiane hapën kufijtë e tyre për më shumë se 6 milionë ukrainas. Perëndimi vendosi sanksione gjithëpërfshirëse ndaj rusëve të fuqishëm që kishin lidhje me Putin, mbi bankën qendrore dhe sistemin financiar, për naftën dhe qymyrin dhe për furnizimin me mallra të teknologjisë së lartë.
Por lufta ka nxjerrë në pah gjithashtu ndikimin në rënie të Perëndimit. Sanksionet kanë çuar në rezultate të ndryshme, pjesërisht për shkak se pjesa më e madhe e botës ka refuzuar t’i bashkohet Perëndimit për të dënuar Rusinë.
Kina e ka mbështetur Kremlinin në mënyrë diplomatike, megjithëse ka qenë e kujdesshme për dërgimin e armëve. India, si shumë vende, ka zgjedhur të mos vendosë sanksione, por në vend të kësaj ka bërë thirrje që të gjitha palët të bisedojnë për paqen.
Të dy kanë blerë naftë shtesë ruse, duke zbutur ndikimin e sanksioneve perëndimore. Disa vende janë dashamirës ndaj argumentit të Rusisë se Amerika dhe Perëndimi po veprojnë me arrogancë; disa janë të zemëruar me vuajtjet e shkaktuara nga rritja e çmimeve. (Në rastin e drithit, kjo është pjesërisht për shkak se Rusia dhe Ukraina arritën në një marrëveshje për dërgesat nga Odessa.)
Pak vende duket se kanë rënë dakord me argumentin e Perëndimit se ata kanë interes të mbështesin parimin se një fuqi e madhe nuk duhet të pushtojë fqinjët. Lufta e fshehtë është më intensive në Europë që nga viti 1945.
Gjashtë muajt e dytë të saj ka të ngjarë të jenë të vështira. Mungesa e energjisë do të testojë vendosmërinë e mbështetësve europianë të Ukrainës. Uniteti brenda Ukrainës mund të prishet pasi dimri dhe sulmi rus do të shtojnë vuajtjet e njerëzve. Brenda Rusisë, një ndjenjë në rritje e zbrazëtisë dhe rrënimit të fushatës ukrainase mund të rrisë shpresën e Putinir për të fituar; ose ndaj akuzave ose nga e djathta nacionaliste ose midis fraksioneve që duan një fillim të ri.
Në fushën e betejës, ushtritë ruse dhe ukrainase janë të lodhura. Ukraina duket se ka avantazhin, pasi ajo po sulmon me raketa në territorin e kontrolluar nga Rusia dhe po përdor armë shumë të perëndimit për të penguar Rusinë të furnizojë trupat e saj.
Por Ukraina nuk është ende në gjendje ta detyrojë Rusinë tërhiqet. Putin nuk ka asnjë mënyrë të qartë për t’u tërhequr dhe ka lënë të kuptohet se do të përdorë armë bërthamore nëse do të jetë e nevojshme.
Në këtë situatë, është e vështirë të shohësh një shteg që të çon drejt paqes.
Burimi: The Economist
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Çelësi” për humbjen e Putinit? Rusët që janë kundër luftës!
“Ballkani e kupton më mirë se çdokush luftën në Ukrainë”
