Në dy vitet që kur Presidenti i SHBA Donald Trump braktisi Partneritetin Trans-Paqësor, Japonia dhe nënshkruesit e tjerë kanë vazhduar me marrëveshjet e reja tregtare. Si rezultat, eksportuesit amerikanë gjithnjë e më shumë po pyesin se çfarë ndodhi me “artin e marrëveshjes”.
E pakënaqur me luftën e saj tregtare kundër Kinës, administrata e Presidentit të SHBA Donald Trump ka hapur gjithashtu negociata dypalëshe tregtare me Japoninë.
Megjithatë, çfarëdo që Trump shpreson të arrijë me Japoninë, do të jetë shumë më pak se Partneritetin Trans-Paqësor (TPP) në fillim të 2017-ës.
Gjatë fushatës presidenciale të vitit 2016, Trump u premtoi amerikanëve se ai do të negocionte shumë marrëveshje të mëdha në emër të tyre, saqë ata do të ishin “të lodhur nga fitoret.”
Tani që ai ka imponuar kosto të mëdha për fermerët, konsumatorët dhe ekonominë e përgjithshme përmes tarifave në importet kineze, amerikanët po ndihen me të vërtetë mjaft të lodhur.
Tërheqja e Trump nga kjo marrëveshje është shembulli perfekt i pamaturizmit të politikës së tij tregtare. Nënshkruar në vitin 2016 nga Shtetet e Bashkuara dhe 11 vende të tjera të Paqësorit, traktati do të qeveriste rreth 40% të të gjithë tregtisë të mbuluar nga rregullat e Organizatës Botërore të Tregtisë. Ishte një “marrëveshje e shekullit njëzet e një” që përfshinte jo vetëm uljet e tarifave, por edhe dispozita për liberalizimin e shitjeve me pakicë, komunikacion, argëtim dhe shërbime financiare. Do të kishte forcuar standardet e punës dhe mjedisit, krijoi një mekanizëm të ri për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve dhe krijoi një kornizë për menaxhimin e tregtisë elektronike, sigurinë kibernetike, të drejtat e pronësisë intelektuale, lëvizshmërinë e të dhënave dhe më shumë.
Kur Shtetet e Bashkuara u tërhoqën, shumë veta menduan se marrëveshja vdiq.
Por nënshkruesit e mbetur, të udhëhequr nga kryeministri japonez Shinzo Abe, u pajtuan shpejt për një zëvendësim, Marrëveshjen Gjithëpërfshirëse dhe Progresive për Partneritetin Trans-Paqësor (CPTPP).
Tani që CPTPP ka hyrë në fuqi, Australia, Brunei, Kanadaja, Kili, Japonia, Malajzia, Meksika, Zelanda e Re, Peruja, Singapori dhe Vietnami gëzojnë qasje preferenciale në tregjet e njëri-tjetrit. Ndërkohë që tarifat janë hequr gradualisht, furnizuesit amerikanë në ato tregje po hasin veç disavantazhe.
Megjithatë, Abe ka punuar shumë për të mbajtur marrëdhënie të mira me SHBA.
Nga ana e saj, administrata Trump dëshiron që Japonia të heqë pengesat në eksportet bujqësore dhe auto të SHBA dhe të zvogëlojë suficitin e saj tregtar dypalësh, i cili ishte në 58 miliard dollarë (në mallra) në vitin 2018.
Negociatori me sa duket i shkëlqyer i ka lënë eksportuesit amerikanë në një disavantazh lidhur me tregjet që përfshijnë Paqësorin dhe Evropën.
E kemi parë këtë film më parë. Me çdo negociatë të Trump, SHBA nxjerr kërkesat e saj, ofron pak në kthim dhe kërcënon “ndëshkimin” nëpërmjet tarifave nëse nuk merr atë që do.
Duke vepruar si dhunues, Trump e ka lënë SHBA-në të izoluar gjithnjë e më shumë në ekonominë globale.
Prodhuesit dhe konsumatorët amerikanë po paguajnë tashmë çmimin. Pyetja e vetme është se edhe sa humbje janë të gatshëm të përballojnë.
Anne O. Krueger, ish-shefe ekonomiste e Bankës Botërore dhe ish-zëvendësdrejtoreshë e parë e Fondit Monetar Ndërkombëtar, është Profesoreshë Kërkimit të Lartë të Ekonomisë Ndërkombëtare në Shkollën e Studimeve Ndërkombëtare të Avancuara, Universiteti Johns Hopkins dhe Fellow Senior në Qendrën për Ndërkombëtar Zhvillim, Universiteti Stanford.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Arti i marrëveshjes’ e shpëtoi Amerikën…
“Lufta” e Trump kundër emigrantëve
“Beteja” e Donald Trump me ligjin
