Ukrainasit po luftojnë dhe po vdesin, ndërsa Lituania sapo është kërcënuar drejtpërdrejt nga Rusia.
Gjermanët po flasin për reduktimin e energjisë përpara dimrit dhe OKB-ja po paralajmëron për një krizë globale ushqimore për shkak të bllokadës së Rusisë në Detin e Zi, duke penguar eksportet e rëndësishme të drithit të Ukrainës.
Ne jemi në mes të një krize sigurie evropiane – që po bëhet shpejt një krizë globale.
Dhe lidershipi i BE-së mungon dukshëm.
Vetëm gjatë javës së ardhshme, ka një takim të vendeve më të pasura të botës G7 në Gjermani dhe një samit të madh të aleancës mbrojtëse të NATO-s në Madrid.
Por ku është ajo figurë bindëse evropiane, në gjendje të flasë në emër të të gjithë liderëve të bllokut?
Angela Merkel, ish-kancelarja e famshme e Gjermanisë, nuk ishte aspak e përsosur. Si fillim, dominimi dhe ndikimi i Rusisë mbi furnizimet me energji të BE-së ishin gjëra për të cilat ajo ishte të paktën pjesërisht përgjegjëse.
Por ajo ishte një menaxhere e mirë e krizës me një aftësi për të shkundur liderët e BE-së) kur ishte e nevojshme për të gjetur një rrugëzgjidhje. Mendoni për krizën e borxhit grek ose fundin e krizës së emigrantëve, për shembull.
Dhe tani?
Olaf Scholz, pasardhësi i saj si kreu i kombit më të pasur të BE-së, ka dështuar për të marrë drejtimin në krizën e Ukrainës.
Ai ka ndërmarrë ndryshime të mëdha në vend, duke u zotuar të modernizojë dhe të investojë në ushtrinë gjermane për herë të parë që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore.
Por shikoni vlerësimet e tij të popullaritetit në Gjermani ose pyesni kolegët e tij në Evropë: Scholz nuk e ka menaxhuar aspak mirë situatën.
Emmanuel Macron ushqeu shpresën, kur Angela Merkel doli nga skena politike pikërisht vjeshtën e kaluar, se kurora e liderit “de fakto” të BE-së do të ishte e tij.
Por, edhe para zgjedhjeve parlamentare të fundjavës së kaluar në Francë, Macron nuk ishte një figurë e besuar në Bruksel.
Shumë (veçanërisht ata gjeografikisht më afër Rusisë, si Polonia dhe vendet baltike) dyshojnë se ai është shumë i butë me Kremlinin.
Ato, vendet me gjeografi të përbashkët dhe një histori me Rusinë, janë fuqitë “e reja” udhëheqëse të BE-së, që dalin si rezultat i drejtpërdrejtë i pushtimit rus të Ukrainës.
Zëri i Polonisë, së bashku me tre shtetet baltike, është bërë gjithnjë e më i lartë në Bruksel – dhe brenda aleancës mbrojtëse të NATO-s gjithashtu.
Në këtë kakofoni të zërave të BE-së për Ukrainën, ne nuk mund ta lëmë jashtë Hungarinë. Kryeministri i saj i sapozgjedhur dhe akoma më i sigurt në vetvete, Victor Orban, ka luajtur një rol të spikatur si një gjemb në këmbë për BE-në në krizën aktuale.
Ai mbajti dhe ia doli të pengonte paketën më të fundit të sanksioneve, e cila përfshinte një embargo të rëndësishme strategjike me faza ndaj naftës ruse.
Sanksionet, si të gjitha vendimet e politikës së jashtme në BE, duhet të miratohen unanimisht midis 27 vendeve anëtare. Dhe përkundër ashpërsisë së krizës aktuale, asnjë lider tjetër evropian nuk ishte në gjendje ta bindte Budapestin të bënte një hap njësoj me pjesën tjetër.
Kjo nuk do të thotë që BE-ja po shpërbëhet për shkak të Ukrainës.
Por sa më gjatë të vazhdojë sulmi ushtarak i Moskës, aq më e vështirë po bëhet të ruhet uniteti i qëllimit brenda BE-së dhe koalicionit më të gjerë perëndimor.
Ka përçarje, për shembull, mbi atë se cilat duhet të jenë synimet e luftës së Ukrainës.
Fuqitë perëndimore bien dakord se Rusia duhet parë se ka dështuar në Ukrainë. Por çfarë do të thotë kjo në praktikë?
Zyrtarisht, natyrisht, aleatët thonë se i takon Ukrainës të vendosë objektivat e saj ushtarake. Por dërgesat e armëve perëndimore (sa dhe çfarë lloj armësh) do të jenë kyçe për të ndikuar se çfarë veprimi mund të ndërmarrë ushtria ukrainase.
Përsëri, vendet fizikisht më afër Rusisë (balltiku, Polonia dhe pjesa më e madhe e Evropës Qendrore ish-komuniste gjithashtu) janë më “skiftere” në qëndrimet e tyre.
Kryeministrja e Estonisë më tha se nëse Ukraina do të detyrohej të bënte lëshime territoriale për të arritur një armëpushim, jo për të kënaqur Moskën, kjo do të thoshte se Kremlini do të kthehej për më shumë. Ekziston një ndjenjë se Rusisë duhet t’i jepet një mësim.
Berlini, Parisi dhe Roma, në të kundërt, po përqendrohen në përfundimin e armiqësive në Ukrainë. Jo me çdo çmim, sigurisht. Mbështetja për Ukrainën dhe ushtrinë e saj është e vërtetë.
Por shumë liderë në Evropën Perëndimore kanë në mendje sondazhet e opinionit. Votuesit shqetësohen për përhapjen e konfliktit në Ukrainë dhe marrjen e një dimensioni bërthamor.
Rritja e çmimeve të ushqimeve dhe karburanteve, si rezultat i luftës, është gjithashtu shkak për shqetësim. Udhëheqësit në Evropën Perëndimore shqetësohen gjithashtu për potencialin për një krizë të re emigrantësh, nëse njerëzit në Lindjen e Mesme dhe Afrikë përfundojnë duke ikur nga uria e provokuar nga Rusia.
Pikëpamja e SHBA është se ne jemi në një Luftë të re të Ftohtë. Dhe SHBA-së i duhet Evropa për t’iu kundërvënë Kinës me Rusinë në krah.
Uashingtoni ka qenë i prirur të inkurajojë mbështetjen edhe në Azi. Japonia dhe Koreja e Jugut janë ftuar në samitin e madh të NATO-s në Madrid javën e ardhshme, si dhe Australia dhe Zelanda e Re.
Një aleancë e demokracive të stilit perëndimor është më e nevojshme se kurrë. Dhe BE-ja është shumë pjesë e kësaj aleance. Megjithatë, ëndrra e tij për t’u bërë një lojtar kyç politik, si dhe ekonomik, do të zvogëlohet nëse blloku vazhdon të “flejë”, pa një lidership të vendosur.
Burimi: BBC
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Çelësi” për humbjen e Putinit? Rusët që janë kundër luftës!
