Presidenti francez Emanuel Makron i bëri thirrje Bashkimit Evropian të enjten për të modernizuar lidhjet e saj pas Luftës së Ftohtë me Rusinë dhe për të përmirësuar marrëdhëniet strategjike” me Turqinë, si dhe fqinjë të tjerë të afërt, duke shtuar kështu bisedimet për çështjet e mbrojtjes.
Makron vlerëson aftësinë e Evropës për të mbrojtur interesat e saj strategjike dhe për të ruajtur pavarësinë e saj financiare duke marrë parasysh situatën e re ekonomike globale.
Udhëheqësi francez tha se Evropa, BE-ja duhej të rriste kapacitetet e veta të mbrojtjes.
“Është në interesin tonë që BE të ketë një marrëdhënie strategjike me Turqinë si dhe me Rusinë që sjell stabilitet, do të sjellë më shumë forcë”, tha ai në një konferencë për shtyp mbi një vizitë në Helsinki.
Pyetja e Trump për rolin e ardhshëm të Shteteve të Bashkuara në NATO, shtyllë e politikës evropiane të mbrojtjes të pas luftës, nëse anëtarët evropianë nuk rrisin kontributin e tyre financiar, ka shqetësuar disa anëtarë se si mund të negociojnë me Rusinë.
Që kur erdhi në pushtet majin e vitit të kaluar, Macron është përpjekur të përmirësojë marrëdhëniet me presidentin rus Vladimir Putin.
Këto përpjekje janë komplikuar nga aneksimi i Krimesë nga Rusia në vitin 2014, roli i saj në një rebelim pro-Moskë në Ukrainën lindore, mbështetja për udhëheqësin sirian Bashar al-Assad në luftën civile të vendit të tij dhe akuzat për ndërhyrjen ruse në zgjedhjet e jashtme.
Marrëdhëniet e BE me Turqinë kanë qenë gjithashtu të acaruara, veçanërisht pasi u akuzua Ankaraja për vendosjen e një goditjeje të gjerë, kolektive dhe joproporcionale pas një përpjekje të dështuar të grushtit 2016.
“Nuk duhen harruar vitet e fundit, kjo nuk do të ishte e drejtë, por thjesht duhet të jemi realistë, në mënyrë që të bashkëpunojmë më tepër” tha Macron.
Duke shtuar se Rusia do të duhej të bënte përparime mbi çështjet, përfshirë procesin e paqes në Ukrainë.
“Për çështje si siguria kibernetike, mbrojtja, marrëdhëniet strategjike, ne mund të parashikojmë një marrëdhënie të re midis Rusisë dhe BE-së”, tha Macron. “Stabiliteti në të gjithë rajonin është në interesin tonë”.
Finlanda, një anëtare e BE por jo e NATO-s, ka pasur një marrëdhënie të vështirë me Moskën që kur shpalli pavarësinë nga Rusia në vitin 1917. Megjithatë, Presidenti finlandez Sauli Niinisto, i cili u bashkua me Makron në konferencën për shtyp, u tregua i gatshëm për të rindërtuar marrëdhëniet me Putinin. Niinisto tha se donte të shihte një ndryshim në qëndrimin e Rusisë ndaj marrëveshjeve të Minskut që synojnë të sjellin paqe në Ukrainën lindore përpara se të bënin një marrëdhënie të re strategjike.
“Rusia dëshiron lidhje më të ngushta ekonomike me Evropën, por ne nuk mund ta bëjmë këtë, ndërkohë që çështja e Ukrainës mbetet e hapur”, tha presidenti finlandez në konferencën për shtyp.