Koliti ulcerativ është një sëmundje në të cilën ka inflamacion kronik të shtresës së brendshme të zorrës së trashë.
Inflamacioni mund të shkaktojë prishjen e këtij indi, duke formuar ulceracione që mund të rrjedhin gjak.
Inflamacioni mund të përfshijë të gjithë zorrën e trashë ose vetëm pjesë të tij. Pothuajse gjithmonë, koliti ulcerativ kërkon trajtim.
Shenjë paralajmërimi: Dhimbje të barkut
Simptomat kryesore të shkaktuara nga koliti ulcerativ janë dhimbja abdominale dhe diarreja, zakonisht të përgjakshme. Simptomat ndryshojnë nga të lehta në të rënda.
Shenjë paralajmërimi: Humbje në peshë
Inflamacioni kronik dhe simptomat e kolit ulceroz, nëse nuk kontrollohen, kanë efekte të përgjithshme në të ushqyerit; oreksi i dobët, humbja e peshës dhe rritja e dobët e fëmijëve janë të zakonshme.
Shenjat e tjera paralajmëruese
Disa nga këto komplikime janë simptoma të përgjithshme dhe shenja të inflamacionit të tilla si ethe, lodhje dhe anemi. Të tjerët janë rezultat i inflamacionit që ndodh jashtë zorrës së trashë si artriti dhe plagët e lëkurës.
Koliti ulcerativ konsiderohet të jetë i lidhur me sëmundjen e Crohn, një tjetër sëmundje kronike inflamatore e zorrëve (të dyja janë referuar si sëmundje inflamatore të zorrëve); megjithatë, sëmundja e Crohn, ndryshe nga koliti ulcerativ, nuk kufizohet vetëm në zorrën e trashë.
Në fakt, sëmundja e Crohn zakonisht përfshin zorrët e vogla dhe zorrën e trashë edhe pse herë pas here edhe ajo është e kufizuar në zorrën e trashë.
Një tjetër çrregullim kronik gastrointestinal, sindromi i zorrës se irituar, ka dhimbje barku dhe diarrenë si simptomat kryesore të saj; megjithatë, shkaku i sindromit të zorrëve të irrituar besohet të jetë mosfunksionimi i nervave dhe i muskujve të zorrëve pasi nuk ka inflamacion të identifikueshëm.
Kush preket nga koliti ulcerativ?
Koliti ulcerativ është një sëmundje që ndodh në vendet e zhvilluara dhe është më e zakonshme në qytete sesa në fshat. Përafërsisht 700,000 njerëz në SHBA vuajnë nga koliti ulcerativ.
Individët me kolit ulcerative zakonisht zhvillojnë sëmundjen midis moshave 15 dhe 25 edhe pse sëmundja mund të fillojë në çdo moshë. Nuk duket të jetë një komponent gjenetik, por koliti ulceroz është më i zakonshëm në mesin e të afërmve të individëve me kolit ulcerativ.
Kaukazianët dhe individët me prejardhje hebreje të Evropës Lindore kanë më shumë gjasa të zhvillojnë kolit ulceroz.
Çfarë e shkakton kolitin ulcerativ?
Shkaku i kolit ulceroz është i panjohur, por besohet të jetë disi i lidhur me reaksionet jonormale imunologjike të trupit ndaj baktereve që normalisht gjenden në zorrën e trashë. Nuk ka dëshmi se dieta është shkaku i kolit ulceroz.
Diagnostikimi i kolit ulceroz
Mënyra më e mirë për diagnostikimin e kolit ulceroz është me kolonoskopi, një procedurë në të cilën një aparat fotografik në fund të një tubi të gjatë fleksibël kalon përmes anusit dhe të zorrës së trashë dhe pastaj kalon gjithë zorrën e trashë.
Edhe pse koliti ulceroz gjithashtu mund të diagnostikohet me klizmë barium, një procedurë që kërkon rreze X të një koloni të mbushur me barium, kolonoskopia është më e ndjeshme, domethënë identifikon nivele më të ulëta të inflamacionit sesa mund të identifikohet me klizmë barium.
Kolonoskopia ka rëndësi edhe për faktin se gjatë kryerjes së saj mund të marrim material nga zorra për të bërë analizën e biopsisë.
