Në verën e vitit 2016, dy tërmete politike goditën Bashkimin Evropian dhe Turqinë brenda një muaji. Më 23 qershor, Mbretëria e Bashkuar votoi për të lënë BE, duke shkaktuar një krizë të madhe ekzistenciale brenda bashkimit. Më pak se një muaj më vonë, më 15 korrik, organizata terroriste FETO, duke infiltruar në shtetin dhe ushtrinë turke, u përpoq të rrëzonte qeverinë e zgjedhur në mënyrë demokratike të Turqisë. Edhe pse grushti i shtetit dështoi, ai pati një ndikim të thellë në skenën politike të Turqisë dhe në institucionet shtetërore.
Pasi BE dhe Turqia u përballën me kriza të rënda politike, marrëdhëniet u përkeqësuan më tej. Reagimi i dobët i BE-së ndaj përpjekjes së grushtit të udhëhequr nga FETO dhe ngurrimi i tyre për të dhënë mbështetje të plotë politike ndaj qeverisë turke rriti tensionet ekzistuese.
Para verës së vitit 2016, Ankaraja dhe Brukseli kishin mosmarrëveshje serioze mbi një sërë pikash, duke përfshirë çështjen kurde, reformat demokratike dhe mënyrën se si aparati i sigurisë turke trajtoi protestat anti-qeveritare në 2013.
Kanë kaluar dy vjet që nga ajo kohë dhe tani është koha që BE dhe Turqia të përmirësojnë marrëdhëniet. Vizita e presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan në Gjermani javën e kaluar ishte një hap i mirë i parë në këtë drejtim.
Presidenti turk e përshkroi udhëtimin e tij si një “sukses”, ndërsa homologu i tij gjerman, Frank-Walter Steinmeier tha “Kjo vizitë nuk është shprehje e normalizimit , ne jemi larg nga kjo, por mund të jetë një fillim ”
Duke parë përsëri dy vitet e fundit, ka vërtet disa arsye për skepticizmin. Që nga viti 2016, ka pasur një numër mosmarrëveshjesh politike mes dy vendeve.
Ligji i gjenocidit armen i miratuar nga Asambleja Gjermane në vitin 2016, kriza e bazës ajrore Incirlik në vitin 2017, akuzat për spiunazh kundër imamëve të lidhur me Drejtorinë Turke të Fesë, kritikat e ashpra të Erdoganit ndaj udhëheqjes politike gjermane duke përdorur analogjinë naziste, burgimi i gazetarit gjermano-turk Deniz Yucel, janë disa nga çështjet që i kanë acaruar marrëdhëniet gjatë dy viteve të fundit.
Por ka edhe arsye për optimizëm. Në fakt, gjatë muajve të fundit, ka pasur një ndryshim të shpejtë në klimën e marrëdhënieve midis dy vendeve. Ka pasur një arsye kryesore për këtë ndryshim spektakolar: Presidenti i SHBA Donald Trump.
Që kur u zgjodh president në nëntor 2016, Trump është përpjekur të prishë marrëdhëniet transatlantike, me shumicën e udhëheqësve të BE-së , veçanërisht me kancelaren gjermane Angela Merkel , duke demonstruar një kundërshtim ndaj politikës së saj. Administrata e Trumpka arritur të tensionojë gjithashtu marrëdhëniet me Turqinë.
Me fjalë të tjera, politikat e Shtëpisë së Bardhë Trump kanë rritur rrënjësisht dëshirën në Bruksel dhe Ankara për konvergjencë në çështjet e politikës së jashtme, tregtisë dhe sigurisë.
Trump gjithashtu ka shkaktuar dëme të konsiderueshme në marrëdhëniet ekonomike të SHBA me BE-në dhe Turqinë. Vendimi i tij për të vendosur tarifa për importin e çelikut dhe aluminit dhe kërcënimet e tij të vazhdueshme kanë zemëruar Brukselin. Administrata Trump gjithashtu kohët e fundit ka goditur Turqinë me një sërë sanksionesh ekonomike.
Përveç kësaj, vendimi i Trump për t’u tërhequr në mënyrë të njëanshme nga marrëveshja bërthamore me Iranin dhe për të vendosur sanksione mbi eksportet e naftës të vendit ka destabilizuar më tej marrëdhëniet e SHBA me BE. Turqia është gjithashtu në bordin e ruajtjes së angazhimit me Iranin, duke deklaruar se do të sfidojë vetë sanksionet.
Siguria është gjithashtu një fushë tjetër e bashkëpunimit që i ka afruar Ankaranë dhe Brukselin muajt e fundit. Erdogan ka punuar shumë për të parandaluar një ofensivë tjetër nga forcat qeveritare siriane dhe Rusisë në Siri veriore, e cila mund të prodhonte një valë tjetër të refugjatëve sirian në kufirin turk dhe potencialisht në Evropë.
Turqia është e vetëdijshme se pas Brexit, pesha politike e Gjermanisë brenda bashkimit do të rritet ndjeshëm.
Që nga kriza e migracionit, luftërar tregtare e deri tek kriza siriane dhe populizmi në rritje, të dy vendet kanë nevojë për njëri-tjetrin.
Është në interesin e të dy vendeve, dhe BE-së si tërësi, të kërkojnë unitet në kohën e rritjes së polarizimit global, pasigurive dhe paqëndrueshmërisë që udhëheqësit si Trump kanë sjellë.
Është e rëndësishme të kujtojmë se 2018 shënon 100 vjet që nga fundi i Luftës së Parë Botërore, e cila i bëri Turqinë dhe Gjermaninë së bashku në një aleancë.
Sot, Turqia po tenton të ketë përsëri marrëdhënie të ngushta me Gjermaninë, por kësaj here Europa është e ndryshme dhe bota po kështu.
Duhet të pranojmë se Turqia dhe Evropa kanë një ndërvarësi gjeografike, demografike dhe ekonomike, si dhe lidhje të mëdha historike dhe kulturore, të cilat gjithmonë do t’i tërheqin të dy palët drejt njëra-tjetrës, pavarësisht rrethanave.
