Çfarë menduam: Gjimnastika është e lidhur me menopauzën e hershme.
Një studim i ri novator mund të hedhë poshtë studimet e mëparshme që lidhin stërvitjen me menopauzën e hershme.
Në vitin 2011, studiuesit në Japoni vëzhguan 3115 gra në fazë premenopausale, të moshës 35-56 vjeç, për më shumë se 10 vjet, studimet treguan se ata që ushtronin aktivitet fizik midis 8 deri në 10 orë në javë kishin 17% më shumë gjasa për të filluar menopauzën në moshën 40 vjeç apo në moshë më të hershme, gjë e cila konsiderohet menopauzë e hershme.
Shtatë vjet pas atij studimi të diskutueshëm, hulumtimet e reja mbi aktivitetin fizik te femrat, me pjesëmarrje shumë më të madhe dhe një ndjekje 20-vjeçare duket se zhvlerësojnë studimet e gjetura nga Nagata. Ky studim i ri u botua në internet më 21 gusht/2017 në ‘Riprodhimin e Njeriut’, revistë mujore për mjekësinë në Japoni.
Dr. Elizabeth Bertone-Johnson, profesoreshë e epidemiologjisë në ‘Universitetin e Masaçusetsit’ dhe drejtori i hulumtimit, citon: “Qëllimet tona për këtë analizë ishin të vlerësonin nëse gratë që shpesh përfshiheshin në aktivitet fizik gjatë adoleshencës dhe/ose në moshën e rritur kishin një rrezik më të ulët për menopauzën e hershme krahasuar me gratë me aktivitet të ulët fizik.
Kuptimi i kësaj lidhjeje është i rëndësishëm si për rekomandimet për gratë ashtu edhe për kuptimin më të mirë të patofiziologjisë së menopauzës së hershme”.
Rezultatet e shëndetit të menopauzës së hershme
Rreth 10% e grave fillojnë menopauzën para moshës 45-vjeçare, një fenomen i njohur si menopauza “e hershme” ose “e parakohshme”. Menopauza e hershme lidhet me një rrezik më të lartë për vdekjen e hershme, osteoporozën, sëmundjet kardiovaskulare dhe problemet e tjera shëndetësore.
Tia Guster, MD, në ‘Piedmont Physicians Obstetrics and Gynecology’ në Newnan të Georgia, shpjegon se “shenjat e menopauzës së parakohshme përfshijnë ndezje të nxehta, periudha të rralla menstruale, ndryshime në humor dhe intolerancë e nxehtë/të ftohtë. Ne e dimë që rreziku kardiovaskular i grave rritet pas menopauzës dhe afrohet shpejt me atë të meshkujve”, tha Elissa Gretz Friedman, MD, NCMP, drejtoreshë e Qendrës së Menopauzës në New York në Malin Sinai.
Gretz Friedman shtoi se ka gjithashtu një rrezik të konsiderueshëm për shëndetin e kockave. “Një grua fillon të humbasë shpejt kockat nëse kalon në një moshë më të re në menopauzë, kjo humbje do të fillonte më herët dhe do të çonte në rritjen e rrezikut për thyerje, veçanërisht thyerje të femurit të kofshës.”
Aktiviteti fizik dhe menopauza e hershme
Si studimi më i madh i këtij lloji deri tani, studimi i ri mbi aktivitetin fizik dhe menopauzën e hershme si incidencë është në kundërshtim me gjetjet e Nagata dhe kolegëve.
Bertone-Johnson dhe kolegët i analizuan të dhënat nga 107,275 infermiere femra të moshës 25-42 vjeç të cilat ishin regjistruar në Studimin e Shëndetit të Infermjerëve II.
Infermieret plotësuan pyetësorët rreth stilit të jetesës dhe kushteve mjekësore çdo 2 vjet dhe u pasuan në mënyrë prospektive që nga koha kur u bashkuan me Studimin e Shëndetit të Infermierëve në vitin 1989 deri në vitin 2011.
Të dhënat u grumbulluan mbi faktorë të tillë si raca, përkatësia etnike, mosha, arsimi, lartësia, mosha kur kishin periudhën e tyre të parë dhe nëse kishin qenë ndonjëherë shtatzënë dhe sa herë. Ato u pyetën nëse përdorën kontraceptivë oralë ose terapi zëvendësuese të hormoneve, peshën e tyre dhe indeksin e masës trupore, dietën dhe përdorimin e shtesave dietike ose të duhanit.
Pjesëmarrësit u pyetën gjithashtu rreth asaj se sa kohë kaluan në aktivitete të ndryshme fizike, siç janë ecja, çiklizmi, sportet e garave, noti, aktivitetet aerobike, yoga dhe madje punët e shtëpisë. Orët në javë të secilit aktivitet u shumëzuan me rezultatin ekuivalent të metaboliteve (EM) për të krijuar orë të përgjithshme të EM në javë.
Një EM përfaqëson sasinë e energjisë së shpenzuar për 1 orë kur është në pushim.
Kufizimet e studimit
Studimi u kufizua nga faktorë të tillë si fakti që pjesëmarrësit e studimit vetë-raportuan aktivitetin e tyre fizik dhe statusin e menopauzës dhe se ata ishin të gjithë të bardhë. Hulumtuesit thonë se vlerësimet e përsëritura të këtyre faktorëve çdo 2-4 vjet ulën ndjeshëm gjasat e paragjykimeve.
Për më tepër, ata deklarojnë se nuk ka gjasa që marrëdhënia fiziologjike midis aktivitetit dhe menopauzës të ndryshojë sipas përkatësisë etnike.
Bertone-Johnson tha: “Edhe pse një nga kufizimet kryesore të studimit tonë është se aktiviteti është raportuar vetë, në vend që të matet drejtpërsëdrejti përmes aktrigragjisë ose teknologjive të tjera, aktiviteti i matur me pyetësorin tonë kishte treguar të ketë vlefshmëri të mirë dhe riprodhueshmëri krahasuar me fizikën ditëve të aktivitetit dhe është shoqëruar fuqimisht me rezultatet e tjera shëndetësore në Studimin e Shëndetit të Infermjereve II.
Kështu, nuk presim që keq klasifikimi i niveleve të aktivitetit të ishte i mjaftueshëm për të përjashtuar një lidhje të rëndësishme midis ushtrimit fizik dhe menopauzën e hershme.”
Asnjë lidhje mes nivelit të aktivitetit dhe menopauzës
Vetëm 2786 femra (2.5%) përjetuan menopauzë natyrale para 45 vjetëve gjatë periudhës së ndjekjes 20-vjeçare. Nuk ka dallime të konsiderueshme në rrezikun për menopauzën se hershme midis grave që raportojnë më pak se 3 EM orë në javë të aktivitetit fizik dhe femrave të cilat kanë raportuar 42 ose më shumë EM orë në javë, e cila është e barabartë me drejtimin e më shumë se 4 orë çdo javë.
Sasia e aktivitetit fizik gjatë viteve të adoleshencës të raportuara nga gratë ishte gjithashtu i palidhur me rrezikun për menopauzë të hershme.
Pas rregullimit të moshës, pirjes së duhanit dhe faktorëve të tjerë, gjetjet sugjerojnë fuqishëm se nuk ka lidhje midis niveleve të aktivitetit fizik në çdo moshë dhe përjetimit të menopauzës së hershme natyrore.
Çfarë i predispozon femrat në menopauzë të hershme?
Guster ka komentuar se ndonëse stërvitja nuk duket të ketë ndonjë ndikim në moshën e menopauzës në këtë studim, “faktorë të ndryshëm mund të predispozojnë dikë që të përjetojë një menopauzë të parakohshme, të cilat përfshijnë një histori familjare të menopauzës së hershme, pirjes së duhanit dhe faktori nën peshë.”
“Kimioterapia mund të ndikojë në vezoret dhe të çojë në një menopauzë të hershme, dhe disa gra kalojnë nëpër një menopauzë të hershme thjesht për shkak të heqjes kirurgjike të vezoreve.
Çdo operacion pranë vezoreve, si një ligacion tubar ose histerektomi, mund të çojë në menopauzën e hershme, ndoshta duke kompromentuar furnizimin e gjakut ovarian”, shpjegoi Gretz Friedman.
Reduktimi i rreziqeve dhe pasojave të menopauzës së hershme
Gretz Friedman tha: “Deri më tani, mosha e menopauzës nuk është diçka që gratë mund ta ndryshojnë qëllimisht, edhe pse pasojat e niveleve të ulëta të estrogjenit që lidhen me menopauzën mund të trajtohen me hormone.”
Ajo shtoi se terapia e zëvendësimit të hormoneve shpesh rekomandohet për gratë që përjetojnë një menopauzë të hershme dhe se trajtimi hormonal deri në arritjen e moshës së menopauzës mesatare mund të jetë rruga më e mirë e veprimit për një grua që tashmë po përjeton menopauzën e hershme.
Bertone-Johnson ofron këshilla praktike: “Ne kemi gjetur në punën tonë faktorë të tjerë si futja e lartë e dietës me vitaminë D dhe kalciumit nga ushqimet e qumështit, si dhe marrja e perimeve me proteina të larta, të dyja lidhen me një rrezik më të ulët për menopauzën e hershme.”
