Turqia nisi ofensivën e saj ndërkufitare në Siri më 9 tetor, duke synuar krijimin e një të ashtuquajture “zonë të sigurt”, të pastruar nga Njësitë e Mbrojtjes së Popullit kurd (YPG), të cilët Ankaraja i konsideron “terroristë”.
Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan ka thënë se zona do të shtrihet 440 km (273 milje) përgjatë kufirit Turqi-Siri dhe do të kalojë 30 km (19 milje) thellë në territorin Sirian. Ai tha se do të lejojë kthimin e të paktën dy milion prej 3.6 milion refugjatëve sirianë që Turqia pret aktualisht në tokën e saj.
Por aksioni ushtarak ngjalli shqetësim global, me grupet e ndihmës që po paralajmëronin një krizë të re humanitare pasi më shumë se 200,000 njerëz u larguan nga rajoni kufitar i kontrolluar nga kurdët.
Vendet evropiane, ndërkohë, paralajmëruan që luftimet mund të ringjallin grupin e armatosur të Shtetit Islamik të Irakut dhe Levant (ISIL, ose ISIS), i cili u mund në Siri në mars nga Forcat Demokratike Siriane (SDF) të mbështetura nga SHBA, të udhëhequr nga YPG.
Erdogan të enjten ra dakord për një pauzë pesë-ditore në luftime për të lejuar SDF të tërhiqej nga “zona e sigurt”.
SDF është zotuar se do t’i përmbahet marrëveshjes së armëpushimit, megjithatë, forcat e saj nuk duhet të tërhiqen nga rajoni kufitar.
Ka pasur mosmarrëveshje për gjatësinë e “zonës së sigurt”, me SDF duke thënë se mbulonte vetëm një shtrirje 120 km (rreth 75 milje) midis qyteteve Tal Abyad dhe Ras al-Ain. Të Shtunën, Erdogan bëri një paralajmërim të ashpër, duke thënë se Turqia do të “shtypë kokat” e luftëtarëve kurdë, nëse ata nuk arrijnë të tërhiqen nga “zona e sigurt”.
Darwish Khalifa, një shkrimtar nga Tal Abyad, tha se Turqia ishte këmbëngulëse në zbatimin e zonës së sigurt, të cilën e ka kërkuar që nga fundi i 2012.
“Beteja e Alepos në atë kohë rezultoi në një numër të madh të refugjatëve sirianë që hynë në kufirin e Turqisë,” tha ai. “Turqia dëshiron të sigurojë kufirin e saj, dhe Erdogan ka thënë qartë se nëse YPG nuk tërhiqet nga territori, atëherë Turqia do të vazhdojë ofensivën e saj, për arsye të brendshme dhe të jashtme.”
Në frontin e brendshëm, sqaroi Khalifa, AK, Partia në pushtet, e cila humbi disa qytete kryesore në zgjedhjet e fundit komunale, dëshiron të qetësojë pakënaqësinë në rritje duke treguar faktin se Turqia po lufton në disa fronte në Siri për të mbajtur kufijtë e saj të sigurt .
Turqia do të ruajë praninë e saj në territorin Sirian derisa vendi të bëhet “një vend i pavarur, i unifikuar me një qeveri të ligjshme”, tha Khalifa.
Kritikët e operacionit të Turqisë akuzojnë Ankaranë që po përpiqet të ndryshojë demografinë e Sirisë verilindore në kurriz të kurdëve sirianë.
“Territoret e Sirisë Kurde i janë nënshtruar pastrimit etnik dhe ndryshimit demografik për dekada të tëra, që nga regjimi Baath,” tha Hussein Jalabi, një avokat kurd sirian nga Qamishli, i cili tani banon në Gjermani.
Turqia, megjithatë, ka mohuar pretendimin, duke akuzuar YPG për “ndryshimin e demografisë në lindje të Eufratit duke hyrë dhe pushtuar qytete dhe fshatra arabe”.
“Unë nuk mendoj se gjërat do të qetësohen,” tha ai. “Në planin afatgjatë, Turqia do të mbetet në veri-lindje të Sirisë por nuk do të zgjerojë kontrollin e saj ushtarak. Me siguri do të kërkojë të ofrojë mbështetje logjistike dhe inteligjencë për rebelët e saj aleatë.
Kjo, sipas Jalabi, mund të çojë në një skenar ku ushtria siriane dhe luftëtarët kryengritës sirianë do të përballen derisa njëra prej tyre të mposhtet, një skenar që mund të nënkuptojë shumë muaj më shumë luftime dhe shkatërrim i shpresave të atyre sirianëve që dëshirojnë të kthehen në shtëpitë e tyre.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Dhurata e Krishtlindjeve” nga Trump për Erdogan…
“Turqia do më vrasë”, Kanter letër Trump
“Bindet” Erdogan, pezullon operacionin në Siri
