Sipas një studimi të Future Development të publikuar në Brookings, rezultoi se Shqipëria është një shembull tipik i rastit kur të dhënat e produktivitetit të punës janë shumë larg potencialit real të pashfrytëzuar në vend.
Sipas artikullit firmat në vendin tonë, në sektorin e tekstileve, veshjeve dhe lëkurës, janë 5 herë më pak produktive se mesatarja e firmave të BE-së. Kjo do të thotë që një firmë shqiptare veshjesh ka nevojë për 5 herë më shumë punëtorë për të prodhuar të njëjtën sasi prodhimi sa firmat mesatare europiane.
Ky është një model i zakonshëm në shumë ekonomi në zhvillim. Sigurisht, disa boshllëqe të performancës midis firmave duhet të priten. Edhe brenda sektorëve, firmat kanë modele të ndryshme biznesi, mund të ngarkojnë çmime të ndryshme dhe të përdorin teknologji të ndryshme. Në çdo kohë, disa firma do të merren me lajme pozitive dhe disa firma do të përballen me tronditje negative.
Megjithatë, këto boshllëqe të performancës janë gjithashtu sugjeruese për potencial ekonomik të pashfrytëzuar. Për të kapërcyer këto boshllëqe të produktivitetit, duhet të zgjidhen shumë barriera. Disa janë të brendshme për firmën. Për shembull, shumë firma nuk i kuptojnë mundësitë që kanë për të përmirësuar performancën e tyre. Një studim mbi praktikat e menaxhimit të kryera në 8 mijë ndërmarrje në 20 vende tregoi se 79% e firmave pretendonin se kishin praktika të menaxhimit mbi mesataren.
Në mënyrë të ngjashme, ndryshimi i një biznesi është i vështirë. Edhe nëse CEO vendos të adoptojë një teknologji të re ose të ndryshojë stilin e menaxhimit, ajo duhet të ndërtojë mbështetje për ndryshimin brenda organizatës. Në fund të fundit, firmat përbëhen nga njerëz, vetëkënaqësia, besimi i tepërt dhe frika nga ndryshimi e të cilëve mund të çojnë në mosveprim.
Së dyti, në Shqipëri, një studim i ndërmarrjeve në 2019 zbuloi se 43% e firmave identifikojnë korrupsionin dhe 40% identifikojnë sistemin gjyqësor si kufizime kryesore për biznesin e tyre. Kapërcimi i këtyre sfidave dhe krijimi i një mjedisi beninj biznesi është thelbësor për të mundësuar sipërmarrësit dhe inkurajimin e azhurnimeve të biznesit.
Së fundmi, konkurrenca e tregut është e nevojshme për të nxitur ndryshimet. Ndonjëherë, kërcënimi i konkurrencës mund të trondisë një kompani për të riorganizuar biznesin e saj. Në vendet me një sektor të madh informal, firmat që veprojnë jashtë sistemit rregullator mund të krijojnë një konkurrencë të padrejtë dhe të mbajnë prapa rritjen e bizneseve formale, një pengesë e madhe kjo e identifikuar nga 37% e firmave në anketën e ndërmarrjeve 2019 për Shqipërinë, thuhet në artikull.
Në fund të fundit, prania e diferencave të mëdha të performancës midis firmave brenda të njëjtit vend gjithashtu dërgon një mesazh shprese se risitë e vogla të përditshme mund të jenë një fillim i mirë për të përmirësuar produktivitetin e biznesit. Për të rritur produktivitetin, nuk është gjithmonë e nevojshme të shfrytëzohet inovacioni më i madh ekzistues i teknologjisë.
Nuk është gjithmonë e nevojshme të adoptohen teknologjitë e largëta të përdorura nga kompanitë rivale në tregjet më të përparuara. Ndonjëherë, rritja e produktivitetit thjesht do të thotë të mësosh nga biznesi më produktiv në vendin fqinj.
Si sektori privat ashtu edhe qeveria mund dhe duhet të bëjnë pjesën e tyre për të kapërcyer hendekun e produktivitetit.
/
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Air Albania/ “Çmimet më të lira në treg”
“’Air Albania’ mashtrim”, Autoriteti Civil i përgjigjet PD
