“Jeta e njeriut mund të kërcënohet nga ndryshimi i klimës”, kanë paralajmëruar ekonomistët në JP Morgan. Në një raport për klientët, ekonomistët thanë që pa u ndërmarrë veprime mund të ketë “rezultate katastrofike”. Banka tha që studimi erdhi nga një ekip i cili ishte “plotësisht i pavarur nga kompania në tërësi”. Fushuesit e klimës kanë kritikuar më parë JP Morgan për investimet e saj në karburantet fosile.
Raporti i rreptë i firmës u dërgua klientëve dhe u pa nga BBC News. Ndërsa ekonomistët e JP Morgan kanë paralajmëruar për paparashikueshmërinë e ndryshimit të klimës më parë, gjuha e përdorur në raportin e ri ishte shumë e fuqishme. “Ne nuk mund të përjashtojmë rezultatet katastrofike ku jeta njerëzore siç e dimë se është e kërcënuar,” thanë ekonomistët e JP Morgan David Mackie dhe Jessica Murray.
Emetimet e karbonit në dekadat e ardhshme “do të vazhdojnë të ndikojnë në klimën për shekuj me radhë në një mënyrë që ka të ngjarë të jetë e pakthyeshme”, thanë ata, duke shtuar se veprimi i ndryshimit të klimës duhet të motivohet “nga gjasat e ngjarjeve ekstreme”. Ndryshimet klimatike mund të ndikojnë në rritjen ekonomike, aksionet, shëndetin dhe sa kohë jetojnë njerëzit, thanë ata.
Kjo mund të sjellë strese mbi ujë, të shkaktojë urinë dhe të bëjë që njerëzit të shpërngulen ose të migrojnë. Ndryshimi i klimës gjithashtu mund të shkaktojë stres politik, konflikt dhe mund të godasë biodiversitetin dhe mbijetesën e specieve, paralajmëroi raporti. Për të zbutur ndryshimin e klimës, emetimet e karbonit neto duhet të zvogëlohen në zero deri në vitin 2050. Për ta bërë këtë, duhej të kishte një taksë globale mbi karbonin, thanë autorët e raportit.
Por ata thanë se “kjo nuk do të ndodhë së shpejti”. Vendet e zhvilluara ishin të shqetësuar se shkurtimi i emetimeve do të ndikonte në konkurrencën dhe vendet e punës, ndërsa vendet më pak të zhvilluara “shohin aktivitetin intensiv të karbonit si një mënyrë për të ngritur standardet e jetës”.
“Është një problem global, por asnjë zgjidhje globale nuk është në sy,” shtoi raporti. Banka ka paralajmëruar për ndryshimin e klimës më parë, megjithëse jo në kushte aq të forta dhe gjithëpërfshirëse sa ekonomistët e saj. Në Mars 2019 Bloomberg raportoi që një ekzekutiv kishte paralajmëruar se SH.B.A. duhet të shkurtojë ndjeshëm gjurmën e saj të karbonit, dhe në maj të po këtij viti iJP Morgan e quajti ndryshimin e klimës një “sfidë globale” që paraqet rreziqe për biznesin.
Organizata të mëdha si JP Morgan përballen me një sfidë në atë mosveprim ndaj ndryshimit të klimës mund të ketë një goditje të madhe në të ardhura – por kështu mund të ndërmarrin veprime. Vetë JP Morgan është kritikuar ashpër në të kaluarën për investime të rënda në lëndët djegëse fosile. Rrjeti i Veprimit i Rainforest lëshoi një raport të vitit 2019 duke pretenduar se gjigandi bankar amerikan siguroi financimin më të fortë të firmës së karburantit fosil të çdo banke nga 2016 deri në 2018.
Rupert Read, një profesor i asociuar i filozofisë në Universitetin e Anglisë Lindore dhe një zëdhënës i grupit të fushatave Exinction Rebelion, tha se banka “është marrë nga disa për të qenë financuesi më i madh i karburanteve fosile në botë”. Ai tha se studiuesit e vetë bankës po “thonin se e ardhmja e racës njerëzore është në shërbim”, ai vetë mund të kërkojë ndryshime drejtimin e saj. “Mirë është mirë që ata [studiuesit] po vërtetojnë më shumë më shumë – nuk është më mirë se ata [banka] mund të mbetet një financë i fortë i karburanteve fosile,” tha ai.
“Gjithë sa më shumë të keni mundësi të ndryshoni, qofshin ata menaxherë të jetë si Vetëvendosje, ose investitorë institucionalë, ose drejtorë kryesorë, ose aksionarë”, shtoi ai. Një zëdhënës i JP Morgan tha që ekipi hulumtues ishte “tërësisht i pavarur nga kompania në tërësi, dhe jo një koment për të” dhe nuk pranoi të komentojë më tej.
Mark Cutifani, shefi ekzekutiv i gjigantit minerar Anglo Amerikan, i tha BBC-së sesi firma dëshiron të zvogëlojë gjurmën e saj të karbonit, dhe ” mund të shohë një shteg për krijimin e minierave neutrale të karbonit ”.Duke folur për një kornizë kohore, ai shtoi: “Ne jemi pak të brengosur për vendosjen e një datë, sepse disa nga teknologjitë ende po evoluojnë. Do të arrijmë atje, e vetmja pyetje është se sa shpejt mund të arrijmë atje”.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga BBC
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Bota po digjet, duhet një model i ri ekonomik”
