Franca gjithashtu ka filluar të reflektojë në fazën 2 te pandemise. Dhe një mendim që ka rëndësi është ai i Jean-François Delfraissy. Imunologu francez udhëheq komitetin shkencor që këshillon presidenti francez Emmanuel Macron në urgjencën shëndetësore aktuale. Delfraissy, 71 vjeç, ishte një mjek pararoje i studimeve për SIDA, si dhe në ballë të eksperimenteve per Ebola. Grupi i te urteve te Macron përfshin gjithashtu një antropolog dhe një sociolog.
“Eshtë e rëndësishme të kesh një qasje shumë-disiplinore dhe të vlerësosh jo vetëm parametrat shkencorë,” shpjegon Delfraissy. “Unë nga përvoja e di se çdo krizë shëndetësore sjell me vete rrezikun e një krize politike dhe sociale”. Imunologu i shpjegon “La Repubblica” se cilat janë rekomandimet e tij për fillimin e përfundimit të bllokimit që filloi në 17 Mars.
Qeveria franceze hezitoi për një kohë të gjatë përpara se të ndiqte Italinë në zgjedhjen e mbylljes se qytetareve brenda shtepive. Kishte një ndjenjë epërsie?
“Asnjëherë nuk jam ndjerë superior ndaj Italisë, nuk kam mësime t’u jap kolegëve të mi italianë, me të vërtetë duhet t’i marr ato. Personalisht kam kuptuar ashpërsinë ekstreme të epidemisë vetëm duke parë situatën në Lombardi, ku ka përsosmëri mjekësore dhe shkencore. Unë menjëherë e kuptova se Franca do të kishte patur të njëjtin fat. Dhe në fakt kur komiteti ynë mori detyrën më 10 mars, unë menjëherë i thashë Macron se e vetmja rrugë përpara ishte mbyllja”.
A i konsideroi qeveria opsionet e tjera?
“Unë nuk po përgjigjem ndaj debateve të politikës. Mund të them që mendimi im ishte qetësues. Dhe nuk jam krenar për këtë, sepse e di se çfarë sakrifice u është imponuar qytetarëve. Nëse do të kishim një kapacitet të përditshëm prej 100,000 testesh, mbase do të sugjeroja të veproja përndryshe, nuk ishte kështu. Më 10 Mars kapaciteti i Francës ishte 3,000 teste në ditë. Përfundimi nuk ishte zgjidhja më e mirë. Ishte më e keqja ”.
A e ka ndryshuar situaten rritja e sasise se testimeve në Gjermani?
“Duket pikerisht kështu dhe aq më mirë për gjermanët. Sot në Francë, aftësia e provave ditore është rritur në 30 mijë në ditë. Qëllimi është që në fund të muajit të arrijmë 100 mijë. Mungesa fillestare e testimeve diktoi zgjedhjen e izolimit dhe kjo akoma peshon në kohë”.
Si do të shkojë situata më tej?
“Ne do të flasim për data, vetëm kur të kemi te dhenat për t’u marrë me rritjen e infeksioneve dhe të sëmurëve që do të fillojnë përsëri, sapo mbyllja të lehtësohet. Nuk ka dyshim për këtë: epidemia do të fillojë përsëri të avancoje pas rihapjes. Dhe ne do të duhet të jemi të gatshëm, në kundërshtim me atë që ndodhi herën e parë ”. Flitet për hapje sipas rajonit, moshës, profesionit.
Cili është plani?
Unë vetëm mund t’ju them se nuk do të shkojmë nga e zeza në të bardhë. Do të ketë hije gri. Ne kemi bërë llogaritjen e njerëzve më të rrezikuar, përfshirë të moshuarit, pacientët me zemër, obezë dhe patologji të tjera. Ata janë 17 milion francezë. Ky fakt tashmë ju bën të kuptoni kompleksitetin e situatës “.
A kemi filluar të dimë se sa francezë janë të imunizuar?
“Ne kemi studimet e para serologjike dhe për fat të keq ato nuk janë inkurajuese. Në zonat më të prekura nga epidemia shohim se imuniteti është rreth 10 përqind. Nga sa di unë është e njëjta gjë në Lombardi. Eshtë shumë më pak se ajo që ne pritëm dhe shpresuam. Ne jemi shumë larg nga një imunitet natyror në popullatë. Por ekziston një problem tjetër”.
Çfarë?
“Ky virus është shumë i veçantë. Ne kemi vërejtur se jetëgjatësia e antitrupave mbrojtës kundër Covid-19 është shumë e shkurtër. Dhe ne shohim gjithnjë e më shumë raste të përsëritjes tek njerëzit që kanë pasur tashmë një infeksion të parë.”
Pra, askush nuk është i mbrojtur vërtet nga koronavirusi, madje as nga ata që tashmë janë sëmurur?
“Duket kështu. Kjo është arsyeja pse komiteti ynë nuk rekomandon më licencë sistemi imunitar per qytetaret, një lloj leje-kalimi për ata që kanë pasur një infeksion të parë “.
Kur do të jetë Franca e gatshme për fazën 2, ate rihapjes?
“Ekzistojnë dy tregues për të parë. Kur kujdesi intensiv nuk është më nën presion, stafi mjekësor do të ketë marrë frymë. Dhe kur ne do të kemi aftësinë për të testuar në masë, duke izoluar pozitivet dhe duke gjurmuar kontaktet. Një parashikim, vetëm teorik, është midis fillimit dhe mesit te majit “.
A është modeli juaj Koreane?
“Po, por Koreja e Jugut jo vetëm që ka bërë gjurmueshmëri në telefonat mobil. Ajo ka mobilizuar gjithashtu 20,000 njerëz që kanë hetuar dhe thyer zinxhirët e transmetimit. Inovacioni teknologjik duhet të shoqërohet me përpjekje njerëzore.”
A duhet të jenë të detyrueshme maskat?
“Çdo francez duhet t’i ketë ato dhe t’i perdore, nëse dëshiron. Sot nuk është kështu.”
Edhe në Francë ka polemika kundër vrapuesve ose njerëzve që shkelin rregullat. Cfare mendoni ju?
“Distancimi social respektohet nga shumica e francezëve. Unë gjithashtu vërej se kjo nuk ndodh njëqind përqind te rasteve, por jam i vetedijshem se ky është një ekuilibër delikat. Franca nuk është Kinë, dhe unë përsëris që krizat shëndetësore qe nuk vleresohen, sjellin gjithmonë një rrezik politik dhe shoqëror”.
A i dha mbyllja rezultatet epidemiologjike që prisnit?
“Ne jemi në kohën që kishim planifikuar. Në fillim të marsit norma R0 ishte 3.5, sot ajo ka rënë në rreth 1 dhe ne planifikojmë të biem përsëri midis 0.7 dhe 0.8 në fillim të majit, kur mund të fillojmë të flasim për fundin e mbylljes. Por duhet ta bëjmë këtë, vetëm nëse jemi të gatshëm edhe për teste, ndjekje dixhitale dhe njerëzore, izolim të pacientit dhe maska”.
A do të na ndihmojë vera?
“Të gjitha pandemitë e shekullit të kaluar janë lehtësuar gjatë stinës së verës. Këtë herë ne shohim që virusi përhapet edhe në zona të ngrohta. Prandaj kini kujdes. Gjëja tjetër që shohim nga historia e epidemive është se duhet të përgatitemi për një rikthim të virusit në vjeshtë “.
A duhet të presim vetëm surpriza të këqija?
“Unë jam optimist për nga natyra. Mendoj se inteligjenca njerëzore do të fitojë kundër virusit në fund. Dhe kur flas për inteligjencën nuk po flas për ne ekspertë apo politikë, por për qytetarë që duhet të marrin përsipër këtë sfidë, dhe ata tashmë po fillojnë ta bëjnë atë. Gjatë urgjencës së SIDA-s pati 45 milion vdekje, por ne arritëm të gjenim një përgjigje në të dy vendet e zhvilluara dhe ato jugore. Kjo, ka disa lajme të mira “.
Cilat janë ato?
“Virusi ka pësuar vetëm mutacione të vogla në këto katër muaj, është mjaft i qëndrueshëm. Dhe kjo ndihmon garën e vaksinave. Unë jam i bindur që do të ketë një vaksinë të parë tashmë deri në fund të vitit. Dhe ndërkohë ndoshta do të ketë lajme pozitive mbi terapitë dhe shpresoj në forma të profilaksisë “.
