Për shumë vëzhgues, situata në Bjellorusi nuk është zhvilluar me ritmin që ata prisnin një ose dy javë më parë.
Ka ende njerëz në rrugë që dëshirojnë të shohin një Bjellorusi të lirë, por presidenti Alexander Lukashenko ka mbetur në pushtet.
Kjo situatë duhet të shihet e lidhur me zhvillime të tjera!
Pjesë e pamjes më të gjerë janë konfliktet e ngrira (ose mjaft të nxehta) në pesë nga gjashtë vendet ish-Sovjetike në lagjen lindore të Evropës, të gjitha ato përfshijnë Rusinë.
I vetmi pa një konflikt të tillë është Bjellorusia.
Por, për fat të keq, një përshkallëzim atje mund të çojë në zhvillime të ngjashme. BE është përpjekur të ndërtojë lidhje më të ngushta me gjashtë fqinjët e saj përmes programit të Partneritetit Lindor.
Siç mund ta keni vërejtur, shumë politikanë evropianë e kanë vlerësuar Rusinë për mbajtjen e një linje neutrale ndaj zhvillimeve në Bjellorusi.
Sidoqoftë, ky nuk është aspak rasti. Në fakt, Rusia është shumë e pranishme në Bjellorusi.
Për shembull, nëse shohim strukturat bjelloruse të energjisë, ushtria, policia dhe shërbimet e sigurisë, shumica e udhëheqësve të tyre kanë studiuar në shkollat ushtarake ose policore ruse, duke krijuar lidhje personale.
Për shkak të Bashkimit Shtetëror, ekziston një bashkëpunim gjithëpërfshirës midis dy forcave të armatosura dhe të sigurisë.
Sipas marrëveshjes, Lukashenko mund të thërrasë forcat ruse të sigurisë për ndihmë nëse është e nevojshme. Dhe nëse është e nevojshme, ai do ta shfrytëzojë këtë mundësi.
Ekonomia Bjelloruse është gjithashtu e lidhur fort me Rusinë. Dhe çdo përpjekje për ristrukturim të shpejtë ekonomik pas një ndryshimi të pushtetit në Bjellorusi do të përmbushte gjithashtu një reagim të fortë rus.
Të gjithë këta faktorë janë thelbësorë në situatën Bjelloruse.
Në këtë kontekst, një lëvizje e mirëfilltë drejt një shoqërie të lirë dhe madje shpallja e zgjedhjeve të reja presidenciale mund të ndodhë vetëm nëse njerëzit Bjellorusë vazhdojnë të jenë të fortë dhe të qëndrueshëm në kërkesat e tyre.
Edhe kështu, çelësi i ndryshimit qëndron brenda njerëzve të Bjellorusisë dhe shoqërisë civile.
Ne duhet ta pyesim veten, cili duhet të jetë roli i Evropës dhe BE-së në këtë kontekst?
Së pari, Evropa nuk mund të jetë naive për rolin e Rusisë në Bjellorusi.
Së dyti, është koha të ndalojmë lejimin e Lukashenkos të manipulojë Evropën. Këtë e ka bërë për mbi 20 vjet dhe duhet të marrë fund.
Në vend të kësaj, ne duhet të tregojmë qëndrueshmëri dhe parime në kërkesat tona për zgjedhje të lira dhe të ndershme dhe për t’i dhënë fund shtypjeve politike. Ne duhet të kuptojmë se si të sillemi me Lukashenkon në situatën e re në të cilën ai nuk konsiderohet më si udhëheqësi legjitim i Bjellorusisë.
Ndërkohë, ka shumë mënyra sesi Evropa mund të mbështesë shoqërinë civile Bjelloruse, duke mbështetur dhe përhapur fjalën e lirë, duke organizuar trajnime, duke ofruar bursa universitare dhe duke lehtësuar udhëtimin në BE.
Sidoqoftë, roli më i rëndësishëm qëndron në duart e njerëzve Bjellorusë, qëndrueshmëria e tyre dhe lëvizjet e ardhshme taktike për ta çuar vendin drejt një shoqërie të lirë.
Përtkhyer dhe përshtatur nga Eu Observer/ Konica.al