Ata mund të jenë aleatë të NATO-s, por nuk ka asnjë dashuri midis Presidentit Francez Emmanuel Macron dhe Presidentit Turk Rexhep Tajip Erdogan.
Gjatë vitit të kaluar, ata kanë përplasur brirët në një sërë frontesh, nga lufta civile e Libisë në konfliktin midis Armenisë dhe Azerbajxhanit deri në mosmarrëveshjet e tensionuara detare në Mesdheun lindor. Por përplasjet e tyre të fundit shënojnë ndoshta përshkallëzimin më të rrezikshëm deri më tani.
Gjatë fundjavës, Erdogan reagoi pas komenteve të bëra nga Macron në lidhje me Islamin. Presidenti francez kohët e fundit njoftoi një fushatë për të ndryshuar praktikën e besimit brenda Francës, duke paralajmëruar se disa myslimanë në vend po propagandonin besime që devijojnë “nga vlerat e republikës dhe që shpesh rezultojnë në krijimin e një shoqërie kundër shoqërisë. ”
Përpjekja mori një urgjencë më të madhe pas prerjes së kokës së një mësuesi që u kishte treguar studentëve karikaturat e profetit Muhamed. Ato imazhe u projektuan në ndërtesat qeveritare në disa qytete franceze ndërsa kombi mbante zi për mësuesin e vrarë.
Erdogan, i cili shpesh vepron kundër hipokrizisë së perceptuar perëndimore dhe kërkon të mbrojë të drejtat e muslimanëve jashtë vendit të tij, gjykoi mungesën e pranimit të Macron të lirisë së fesë. “Cili është problemi i këtij personi të quajtur Macron me myslimanët dhe Islamin?” tha Erdogan gjatë një fjalimi të shtunën. “Macron ka nevojë për trajtim mendor” tha ai.
Këtë herë, komentet shkaktuan një reagim francez, me Parisin që tërhoqi ambasadorin e tij në Ankara të dielën.
Të hënën, Erdogan në një fjalim televiziv, u bëri thirrje myslimanëve që të bojkotojnë mallrat franceze për solidaritet me vëllezërit e tyre në Francë, të cilët ai tha se ishin “nënshtruar një fushate të ngjashme me atë kundër hebrenjve në Evropë para Luftës së Dytë Botërore”. Thirrja e Erdoganit luajti me efekt të kufizuar diku tjetër në botën arabe. Fraksione të ndryshme në Liban, reformën politike të të cilave Macron po ndjek me padurim, bënë deklarata duke bërë thirrje për respekt më të madh të ndjeshmërisë fetare. Zyrtarët në Jordan, Pakistan, Egjipt dhe Iran të gjithë dënuan qëndrimin francez dhe mbrojtjen e Macron për karikaturat, të cilat konsiderohen blasfemi në Islam.
Erdogan bëri thirrje për bojkot në një ditë kur lira, monedha e Turqisë, arriti një rekord të ulët. “Autoritetet turke kanë shpenzuar rreth 134 miliardë dollarë gjatë 18 muajve të fundit për të mbështetur monedhën, sipas një vlerësimi nga Goldman Sachs,” vuri në dukje Financial Times.
Përzierjet e huaja të kohëve të fundit të Turqisë, përfshirë mbështetjen e saj për Azerbajxhanin në betejat me forcat armene dhe konflikti me qeveritë e Greqisë dhe Qipros mbi të drejtat për kërkimin e burimeve dhe shpimet në pjesë të Mesdheut lindor, i japin Erdoganit një mundësi për të nxitur ndjenjat nacionaliste në një kohë kur ka probleme në shtëpi.
“Pavarësisht se sa i irrituar është bërë Perëndimi për taktikat e ngacmimit të Erdoganit, vendet perëndimore nuk mund të krijonin një përgjigje kuptimplotë që do të ndryshonte sjelljen e Erdoganit”, tha Gönül Tol i Institutit të Lindjes së Mesme për TodayVVV. “Kështu që Erdogan nuk sheh asnjë arsye për të ndryshuar drejtim.”
Macron ka motive të dukshme të brendshme, gjithashtu.
Lëvizjet e tij për të rregulluar praktikën e Islamit brenda Francës mund ta ndihmojnë atë të tejkalojë ekstremin e djathtë ksenofob të Francës.
Në të njëjtën kohë, shfaqja e tij si kundërshtari i Erdoganit mund të mbështesë imazhin që ai dëshiron të projektojë për veten e tij si një mbrojtës i interesave evropiane në skenën botërore.
Udhëheqës të shumtë evropianë mbështetën presidentin francez, duke reaguar të zemëruar për retorikën e Erdoganit.
“Macron sheh një Turqi gjithnjë e më autoritare dhe agresive që kërcënon sigurinë Evropiane… dhe beson se Evropianët duhet të përgjigjen,” tha Benjamin Haddad i Këshillit të Atlantikut.
“Kjo është lufta e ëndrrave për të dy,” u tha kolegëve të mi Asli Aydintasbas, një anëtar i Këshillit Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë. “Tek njëri-tjetri, Macron dhe Erdogan kanë gjetur armikun ideal. Kjo funksionon për të dy liderët në një farë mënyre të çuditshme, si brenda vendit ashtu edhe përsa i përket ndikimit që ata po përpiqen të projektojnë jashtë. “
Në të vërtetë, ata mund ta konsiderojnë më të kënaqshme të përballen me njëri-tjetrin sesa të merren me sfidat e tjera.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Washington Post/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Ankaraja sulmon Makronin: Të mos merret me Turqinë!
Erdogan fyerje ndaj Macron: Franca po drejtohet nga një i paaftë!
