Sipërmarrjet e Kinës drejt administratës së ardhshme të Biden nuk ka gjasa të bëjnë shumë ndryshim pa gjeste konkrete të tilla si rihapja e misioneve diplomatike ose heqja e kufizimeve të vizave, kanë paralajmëruar vëzhguesit diplomatikë.
Ministri i jashtëm i Kinës Wang Yi ka bërë thirrje vazhdimisht që të dy palët të punojnë së bashku për të rindërtuar besimin dhe tha se të dy palët mund të punojnë së bashku në fusha të tilla si luftimi i Covid-19, ekonomia dhe trajtimi i ndryshimeve klimatike.
Në muajt e fundit, marrëdhëniet midis dy ekonomive më të mëdha në botë janë zhytur në nivelin e tyre më të ulët në dekada, duke u përplasur për çështje të tilla si pandemia, Hong Kong, Xinjiang dhe Kina e Jugut.
Presidenti kinez Xi Jinping ishte një nga udhëheqësit e fundit botërorë që uroi Joe Biden për fitoren në zgjedhjet e 3 nëntorit, duke lëshuar një deklaratë në të cilën ai tha se shpresonte që të dy vendet do të menaxhonin mosmarrëveshjet e tyre gati tre javë pasi rezultatet u thirrën nga media të mëdha.
Pekini po shikon nga afër si Biden bashkon ekipin e tij dhe po pret të shohë drejtimin që do të marrë politika e tij e jashtme. Por vëzhguesit diplomatikë besojnë se lloji i raportit që Pekini dëshiron nuk ka të ngjarë të ndodhë së shpejti, me konsensusin dypalësh kundër forcimit të Uashingtonit dhe përparësitë e administratës së ardhshme ka të ngjarë të jenë të brendshme, përfshirë shpërthimin e vazhdueshëm të Covid-19.
Të dy palët gjithashtu kanë vazhduar të vendosin sanksione ndaj njëri-tjetrit, me SHBA-të që synojnë 14 nënkryetarë të legjislaturës kineze mbi ligjin e sigurisë kombëtare të Hong Kong këtë javë dhe Pekini revokon udhëtimin pa viza në Hong Kong dhe Macau për mbajtësit e pasaportës diplomatike amerikane.
Tang Xiaoyang, nëndrejtor në Departamentin e Marrëdhënieve Ndërkombëtare në Universitetin Tsinghua, tha se Biden nuk do ta bëjë rivendosjen e marrëdhënieve një përparësi. “Parandalimi i epidemisë në familje, ringjallja ekonomike dhe konfliktet sociale janë përparësitë e tij,” tha ai.
“Sa i përket marrëdhënieve Kinë-SH.B.A., ekipi i Biden së pari do të ndalojë përkeqësimin e mprehtë të marrëdhënieve midis dy vendeve… Por nuk do të ketë ndryshime të dukshme në fusha të ndjeshme si politika dhe ekonomia.”Zhao Minghao, bashkëpunëtor i vjetër në Qendrën për Studime Amerikane, Universiteti Fudan, tha se veprime të tilla si rihapja e konsullatave të Hjustonit dhe Chengdu do të ishin vendimtare në gjenerimin e vullnetit të mirë.
“Në mënyrë që të krijojnë një atmosferë të mirë për negociatat Kinë-SH.B.A., të dy palët mund të marrin masa të caktuara përmirësuese njëkohësisht, të tilla si rivendosja e konsullatave të dy vendeve, lehtësimi i kufizimeve në vizat e personelit si dhe ndalimi i shtypjes së gazetarëve të njëri-tjetrit, tha Zhao.
Li Cheng nga Instituti Brookings, tha se udhëheqësit kinezë kanë frikë se Kina do të bëhet një zonë e marrëveshjes midis republikanëve dhe demokratëve. Li tha Pekini beson se rimëkëmbja ekonomike e Kinës dhe ndikimi ndërkombëtar në rritje i japin asaj levë në marrëdhëniet me SH.B.A., por ai paralajmëroi se Pekini nuk po u jep shqetësimeve të SH.B.A.-së në lidhje me praktikat ekonomike dhe teknike të Kinës rëndësinë e mjaftueshme. Li gjithashtu paralajmëroi se Pekini mund të dështojë të kuptojë përparësitë dhe kufizimet politike të Bidenit, duke thënë: “Pa një kuptim të saktë të SHBA ose pa një ndjenjë ndjeshmërie, Pekini nuk do të jetë në gjendje të zhvillojë një marrëdhënie konstruktive që pretendon.”
Steve Tsang, drejtor i Institutit SOAS të Kinës në Universitetin e Londrës, tha se kishte “kuptim të përsosur” që Kina të kërkonte një rivendosje marrëdhëniesh me Biden, duke pasur parasysh se sa keq ishin përkeqësuar marrëdhëniet nën Donald Trump.
“Nuk ka asgjë për të humbur duke e kërkuar këtë gjë,” tha ai. “Në rastin më të mirë, Kina mund të shpresojë të shohë një lloj kthimi në vitet e Obamës, i cili funksionoi mirë për Pekinin. Në rastin më të keq, kjo do ta linte administratën e Biden-it që dukej e gatshme t’i përgjigjej një oferte kineze për të lehtësuar tensionin dhe për të punuar së bashku”.
Por edhe nëse Biden do të kërkonte të punonte me Kinën për ndryshimin e klimës ose kontrollin e pandemisë, të dy do të kishin ndryshime thelbësore pasi përpjekjet e Kinës për “ta bërë botën të sigurt për autoritarizmin” ishin të papajtueshme me politikën e SHBA për ta bërë botën të sigurt për demokracitë, tha Tsang. Të Shtunën e kaluar, Cui Tiankai, ambasadori i Kinës në SH.B.A., tha në një konferencë të organizuar nga Instituti për Studime Kinë-Amerikë se Pekini ishte “i gatshëm të shikonte” marrëdhënien nëse qeveria e SH.B.A. ishte e gatshme të kthente qëndrimin, duke përfshirë çështje të tilla si konsullatat e mbyllura dhe dëbimi i gazetarëve të huaj.
“Në mënyrë që t’i vendosim marrëdhëniet në rrugën e duhur, për të pasur përmirësime të vërteta në marrëdhënie, të dy palët duhet të vazhdojnë me vullnet të mirë dhe mirëbesim,” tha ai.
“Unë nuk mendoj se Kina duhet të bëjë diçka për të kënaqur këdo këtu … kështu që është një lloj besimi i mirë për mirëbesim, vullneti i mirë për vullnetin e mirë.” Por Tsang tha se opinioni publik në SHBA ishte ashpërsuar kundër Kinës në të gjithë bordin, si rezultat i qasjes gjithnjë e më agresive të qeverisë Kineze në vitet e fundit.
“Një administratë e Biden do të jetë e ndryshme nga administrata Trump në mënyrën se si i afrohet Kinës, por nuk do të heqë vetëm mënjanë të gjitha çështjet e mëdha që ndajnë të dy palët,” tha ai.
Yun Sun, drejtor i programit Kinë në Stimson Center në Uashington, tha se Pekini beson se problemet janë krijuar nga pala amerikane, duke supozuar se një administratë e re do të shihte një korrigjim të politikës. Por kjo injoroi përgjegjësitë e vetë Kinës për rënien e marrëdhënieve, tha Sun, duke shtuar se do të jetë e vështirë të shmanget përkeqësimi i mëtejshëm.
“Nëse Kina vërtet dëshiron të shohë përmirësim, është më e rëndësishme të ndërmerren veprime për të treguar sinqeritetin e saj në vend që të presim që Biden të zgjasë dorën drejt saj. Disa veprime të vogla mund të shkojnë shumë larg,” tha ajo. “Një rivendosje marrëdhëniesh sugjeron kthimin në një gjendje të mëparshme, ndërsa në realitet, ora nuk mund të kthehet prapa.”
Përkthyer dhe përshtatur nga foreign policy/ F.H, konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
