Ai nuk arriti ta përkulte shtetin sipas vullnetit të tij, por ai gjithsesi e dëmtoi vendin. Gjatë gjithë presidencës së Donald Trump, ka pasur një argument në të majtë mbi llojin e kërcënimit që ai paraqet. Figurat më të famshme të së majtës amerikane – Alexandria Ocasio-Cortez, Bernie Sanders, Noam Chomsky – e shihnin Trumpin si një autoritar që mund, nëse zgjidhej, të shkatërronte demokracinë Amerikane.
Por një tjetër lloj mendimi i majtë i shikoi gjestet fashiste të Trump si pothuajse thjesht performuese dhe besoi se ngathtësia e tij në marshimin e pushtetit shtetëror e bëri atë më pak të rrezikshëm sesa, të themi, George Ë. Bush.
Një ithtar kryesor i kësaj pozite është teoricieni politik Corey Robin, autor i një libri thelbësor rreth mendimit të djathtë, “Mendja Reaksionare: Konservatorizmi Nga Edmund Burke te Sarah Palin”.
Në një intervistë me botimin e krahut të majtë Judenjtë Rrymat, ai argumentoi, “Krahasuar me presidencat republikane të Nixon, Reagan dhe George W. Bush, Trump ishte dukshëm më pak transformues dhe trashëgimia e tij është shumë më pak e sigurt”. Dita kur Kolegji Zgjedhor mblidhet për të ratifikuar fitoren e Joe Biden duket e përshtatshme për të rishikuar këtë debat. Trump u përpoq, në mënyrën kaotike, të përmbyste zgjedhjet dhe shumica e partisë së tij, duke përfshirë shumicën e Republikanëve në Dhomë, dhe shumë prokurorë të përgjithshëm të shtetit, u rreshtuan pas tij.
Megjithatë ai dështoi dhe nuk ka gjasa që ai të ndjekë thirrjet e mbështetësve, si ish-Këshilltari i tij i Sigurisë Kombëtare Michael Flynn, për të deklaruar ligjin ushtarak. Pra, çfarë ka më shumë rëndësi, dëshira e presidentit për të përmbysur demokracinë amerikane, apo paaftësia e tij për të ndjekur? Sa fashist ishte Trump? Një pjesë e përgjigjes varet nëse jeni duke vlerësuar ideologjinë e Trump ose aftësinë e tij për ta realizuar atë. Duket mjaft e qartë se fryma e Trumpizmit është fashiste, të paktën sipas përkufizimeve klasike të termit.
Në “Natyra e Fashizmit”, Roger Griffin përshkroi “vizionin mobilizues” të fashizmit si “komuniteti kombëtar që ngrihej si feniks pas një periudhe të shkeljes së dekadencës, e cila e shkatërroi atë të gjithë”. Përkthejeni këtë në gjuhën popullore amerikane dhe tingëllon shumë si MAGA. Fashizmi është i fiksuar me frikën e viktimizimit, poshtërimit dhe një rënieje, dhe një kulti shoqërues të forcës. Fashistët, shkruajti Robert O. Paxton në “Anatomia e Fashizmit”, shohin “nevojën për autoritet nga shefat natyralë (gjithmonë meshkuj), duke kulmuar në një kryeplak kombëtar i cili vetëm është i aftë të mishërojë fatin historik të grupit”. Ata besojnë në “epërsinë e instinkteve të udhëheqësit mbi arsyen abstrakte dhe universale”.
Kjo përshkruan me vend lëvizjen e Trump. Megjithatë Trump ishte vetëm me ndërprerje në gjendje të përkthente lëvizjen e tij në një qeveri. Shteti i sigurisë kombëtare ishte më shpesh antagonist i tij sesa mjeti i tij. Kishte hetime të Departamentit të Drejtësisë për armiqtë politikë të presidentit, por ato kryesisht nuk arritën asgjë. Ushtria u vendos kundër protestuesve, por vetëm një herë. Dhe në fund, Trump humbi në zgjedhje dhe do të duhet të largohet. Dëmi që ai ka bërë, megjithatë, mund të jetë i pakthyeshëm.
Në Tuitter, Robin argumentoi, në mënyrë korrekte, se George U. Bush, shumë më tepër se Trump, ndryshoi formën e qeverisë, duke lënë pas Aktin Patriotik dhe Departamentin e Sigurisë Kombëtare. Përkundrazi, shumica e trashëgimisë së Trump është shkatërrim – madje edhe i shtirjes se ligji duhet të zbatohet në mënyrë të barabartë për sundimtarin dhe qeverisjen, të pjesëve të mëdha të Shërbimit Civil, të qëndrimit të Amerikës në botë. (Nëse liberalët e zakonshëm janë më të tmerruar nga Trump se disa të majtë, kjo mund të jetë sepse ata mbajnë lidhje më të mëdha me institucionet që ai ka dëmtuar.)
Si rrjedhim, Trump ka ndryshuar në Amerikë çdo konceptim të përbashkët të realitetit. Presidentët e tjerë qeshën me të vërtetën. Por aftësia e Trump për të mbuluar ndjekësit e tij me një grumbull gënjeshtrash është e pashembullt. Administrata e Bushit e mashtroi vendin për të shkuar në luftë në Irak. Ajo nuk insistoi, pas pushtimit, se armët e shkatërrimit në masë ishin gjetur kur ato padyshim nuk ishin.
Kjo është arsyeja pse vendi ishte në gjendje të arrijë një konsensus se lufta ishte një katastrofë. Asnjë konsensus i tillë nuk do të jetë i mundur për Trump – jo për abuzimet e tij të pushtetit, përgjigjen e tij shkatërruese ndaj koronavirusit ose humbjen e tij elektorale. Ai lë pas një komb të çmendur. Partia Republikane është bërë më armiqësore ndaj demokracisë se kurrë.
Të dy presidencat Trump dhe Bush e çuan Amerikën në shkatërrim. Vetëm Trump ka siguruar që gati gjysma e vendit mos ta dojë atë. Në maj, Samuel Moyn parashikoi, në New York Revieq of Books, që nëse Biden fitonte, frika për fashizmin Amerikan do të shpërndahej.
Ndërsa zgjedhësit amerikanë u mblodhën – me policinë që ofroi roje të armatosura dhe kapitolin e Miçiganit të mbyllur nga “kërcënimet e besueshme të dhunës” – fjalët e Moyn, nënkuptuan në mënyrë cinike, duken tepër optimiste. Trump nuk arriti të kapë Amerikën, por ai mund ta ketë shkatërruar atë në mënyrë të pakthyeshme.
Përkthyer dhe përshtatur nga The New York Times/ F.H, konica.al
