Partnerët evropianë duhet të përgatiten për operacionin bajpas, nëse është e nevojshme, për të kapërcyer bllokimin nga Hungaria dhe Polonia të paketës së BE-së për nevojën urgjente të COVID-19.
Budapesti dhe Varshava po kërcënojnë të vënë veton e bllokut 1.8 trilionë euro buxhetit afatgjatë dhe fondit të rimëkëmbjes së koronavirusit në një përpjekje cinike për të mbrojtur veten e tyre për të parë pagesa të lidhura me respektimin e shtetit të së drejtës.
Në vend që t’iu binden kërkesave të tyre, 25 shtetet e tjera të BE duhet të gjejnë një mënyrë për të punuar rreth kësaj përpjekjeje nga dy përfituesit më të mëdhenj të subvencioneve evropiane.
Nëse plani i shpenzimeve dhe i të ardhurave i negociuar me përpikmëri nuk bihet dakord unanimisht këtë muaj, BE do të përfundojë si vitin e kaluar. Të gjitha programet e reja, duke përfshirë grantet për vendet më të goditura nga pandemia dhe investimet në tranzicionin në një ekonomi dixhitale me karbon të ulët, do të vonohen.
Dyshja joliberale e nacionalistëve konservatorë të Evropës Qendrore, Kryeministri hungarez Viktor Orbán dhe udhëheqësi i partisë Polake për Drejtësi dhe Drejtësi Jarosław Kaczyński, mendojnë se kanë pjesën tjetër të Evropës në dorë.
Pas viteve të shpërbërjes sistematike të paanshmërisë së gjykatave të tyre, neutralitetit të institucioneve shtetërore dhe lirisë së medias, Varshava dhe Budapesti po bëjnë një kompromis të minutës së fundit për të hequr ose shpifur çdo masë që do të kushtëzonte pagesa të BE-së me pavarësinë e gjyqësorit.
Ata po përpiqen të shfrytëzojnë një emergjencë të shëndetit publik për të siguruar kartela që të vazhdojnë të ulin vlerat demokratike evropiane pa u ndëshkuar.
Janë identifikuar tre rrugë të mundshme bajpas. Ish-kryeministri belg Guy Verhofstadt, një liberal kryesor në Parlamentin Evropian, ka sugjeruar nisjen e fondit të rimëkëmbjes si një të ashtuquajtur bashkëpunim të zgjeruar midis një grupi shtetesh të gatshme sipas Traktatit të Lisbonës të BE-së.
Kryeministri Hollandez Mark Rutte ka diskutuar me zë të lartë në lidhje me “opsionet bërthamore” të mundshme të “rivendosjes së BE pa Hungarinë dhe Poloninë” ose zbatimin e të gjithë paketës së rimëkëmbjes jashtë traktateve ekzistuese përmes një marrëveshje midis 25 qeverive të tjera.
Është e mundur të krijoni një automjet të pavarur për qëllime të veçanta me garanci kombëtare të paguara për të marrë hua para, siç bënë vendet e eurozonës kur krijuan Mekanizmin Evropian të Stabilitetit, fondin e shpëtimit të zonës euro për anëtarët që humbin hyrjen në tregjet financiare.
Kërcënimet e tilla anashkaluese janë më shpesh taktika për të ushtruar presion politik mbi partnerët e pabindur sesa deklaratat e qëllimit të mirëfilltë.
Nëse Polonia dhe Hungaria janë të prirur për të parandaluar çdo lidhje midis subvencioneve të BE dhe standardeve demokratike të pavarësisë gjyqësore, siç sugjeron retorika e tyre e përshkallëzuar, atëherë vendet e tjera të BE duhet të jenë të gatshme të përballen me ta.
Hungaria dhe Polonia kanë nevojë për para.
Orban dhe Kaczyński duhet të jenë të qartë, siç ishte David Cameron gjatë krizës së eurozonës: Nëse përpiqesh të kërkosh shpërblim nga BE në mes të një emergjence ekonomike, do të injorohesh.
Përkthyer dhe përshtatur nga Politico.eu/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Si populistët e humbën ‘lojën e froneve’ në BE…
“Paraja i ka ndarë gjithmonë vendet e BE”
“Sherr për paratë”, ç’po ndodh në Samitin e BE për planin e rimëkëmbjes
