“Çfarë qeverisje ka qënë”! Pas një takimi në mes të dhjetorit, Ursula von der Leyen, kryetarja e Komisionit Evropian, rezervoi buzëqeshjen e saj më të madhe për Angela Merkel, kancelaren e Gjermanisë. Takimi i nivelit të lartë, në të cilin udhëheqësit e BE -së gjetën marrëveshje për një numër çështjesh të ndërlikuara, mbuloi presidencën gjashtë-mujore të Gjermanisë të Këshillit të BE-së, të cilën do t’ia kalojë Portugalisë. Mund të konsiderohet gjithashtu si pika më e lartë e mandatit përfundimtar të Merkel në detyrë.
Një vit më parë Merkel filloi të bënte një hap prapa. Duke premtuar të mos qëndrojë për një mandat të pestë, ajo u përqëndrua në politikën e jashtme ndërsa filloi të konsumohej politika e brendshme. Bashkimi i saj i qendrës së djathtë Kristian Demokratike ( cdu ) ishte nën 30% në sondazhe, e rrethuar me grindje që detyruan Annegret Kramp-Karrenbauer, trashëgimtari i supozuar i Merkel, të linte udhëheqjen e cdu-së.
Dy gjëra ndryshuan atmosferën. E para ishte pandemia, e cila solli Merkel përsëri në qendër të skenës. Në një fjalim televiziv më 18 Mars ajo rrëmbeu vëmendjen e gjermanëve duke përshkruar koronavirusin si sfidën më të madhe të vendit që nga viti 1945. Kohët e fundit, ndërsa Gjermania lufton me një valë të dytë më vdekjeprurëse, ajo ka bërë lutje të vazhdueshme në parlament për t’u izoluar plotësisht ( kushtetuta u rezervon kompetenca të tilla shteteve). Suksesi i hershëm i Gjermanisë në mbajtjen e ulët të numrit të vdekjeve rriti konsideratën e gjermanëce sërisht për Merkel. Ajo tani vlerësohet mbi 70%, dhe pozita e partisë së saj është rritur gjithashtu.
Pastaj erdhi presidenca e Këshillit të BE-së. Ndërsa tensionet e covid-19 testuan lidhjet e Evropës, Merkel theu tabunë gjermane ndaj borxhit të përbashkët dhe ra dakord për një fond prej 750 miliardë eurosh (916 miliardë dollarë) në të gjithë BE -në për të ndihmuar rimëkëmbjen në 2021 dhe më gjerë. Ajo më vonë bindi qeveritë e mundimshme të Polonisë dhe Hungarisë që të nënshkruajnë dispozitat e reja të sundimit të ligjit në rregullat e buxhetit të BE. Dhjetori solli më shumë sukses: duke shmangur një Brexit pa marrëveshje, BE dukej e vendosur, për të rënë dakord mbi skicën e një marrëveshje investimi me Kinën. Ky është një çmim i kërkuar prej kohësh nga Merkel, megjithëse irriton grupin në rritje të Evropës të Sinoskeptikëve dhe administratën e ardhshme të Badenit.
Çuditërisht, Jens Spahn, ministri i shëndetësisë i Gjermanisë, thotë se votuesit nuk kanë arritur të kuptojnë që kancelarja po largohet. Megjithatë ndërsa presidenca e BE dhe faza më e keqe e pandemisë po mbetet në të kaluarën, shkëlqimi i Merkel mund të zbehet më shpejt sesa pritej. Në 2021-shin një seri ngjarjesh politike do të ndërtohen drejt zgjedhjeve të përgjithshme në shtator, duke kujtuar votuesit se epoka e Merkel së shpejti do të ketë mbaruar.
E para është zgjedhja e një udhëheqësi të ri të cdu në një kongres virtual të partisë më 16 janar. Të tre burrat që qëndrojnë për në punë e shohin atë si një mundësi për kancelarinë. Megjithatë fushata ka qenë zhgënjyese, dhe jo vetëm sepse covid-19 e shtyu votimin dy herë. Debatet kanë qenë të diskutueshme dhe të mëdhenjtë e cdu-së duket se kanë frikë se një garë shumë e fuqishme mbi të ardhmen e partisë pas Merkel mund të thellojë edhe më shumë ndarjet disa muaj para një fushate elektorale.
Askush nga të tre nuk ka kapur pritshmëritë e mbështetësve të partisë. Shpërthimet periodike të Friedrich Merz, një mbështetës i uljes së taksave, ngacmojnë bazën konservatore të cdu-së, por shqetësojnë moderatorët. Armin Laschet, udhëheqësi i lumtur i Nordrhein-Uestfalen, shteti më i populluar i Gjermanisë, nuk ka asnjë hap të qartë përtej centrizmit Merkelian. Norbert Röttgen, një ekspert i politikës së jashtme i shkarkuar dikur nga Merkel, fillimisht u eleminua. Një fushatë tërheqëse për gratë dhe të rinjtë e ka vënë atë në listë, por ai mbetet një i huaj.
Disa figura të cdu-së ankohen pak a shumë hapur se Spahn, i cili ka trajtuar mirë presionet e punës së tij, është më i përshtatshëm për udhëheqjen sesa Laschet. Shumë shikojnë me dëshirë drejt Bavarisë dhe Markus Söder, kryeministrit të saj karizmatik dhe kreut të Unionit Social kristian ( csu ), partisë motër të cdu. cdu më e madhe normalisht do të priste një fjalë vendimtare kur të dy partitë zgjedhin një kandidat të përbashkët për kancelarinë, ndoshta në pranverë. Por një varg shfaqjesh të sigurta gjatë krizës së kovidit e kanë shndërruar Söder në një nga politikanët më të njohur të Gjermanisë.
E gjithë kjo e lë cdu me një problematikë. Nga tre politikanët më të njohur konservatorë në Gjermani, një (Merkel) po del në pension; një tjetër (Spahn) mbetet në dyshim; dhe një i tretë (Söder) pretendon se nuk ka ambicie të mëtejshme.
Ndërkohë, të tre burrat që kërkojnë të drejtojnë cdu-në, ngurrojnë. Nëse Spahn dhe Söder thellojnë ambicien e tyre mbetet të shihet. Por pozicioni i pakëndshëm i cdu do të përqendrojë mendjet midis 1,001 delegatëve të partisë të ngarkuar me zgjedhjen e liderit të tyre të ardhshëm.
Të gjitha palët pranojnë se sondazhet e forta të cdu / csu fshehin një “bonus të Merkel” që do të skadojë kryesisht para zgjedhjeve. Do të jetë më lehtë të shohim sa e madhe është sapo partia zgjedh një lider të ri.
Të Gjelbrit në rënië, që arritën shkurtimisht cdu / csu në 2019, shpresojnë të kapin disa vota centriste, veçanërisht nëse Merz fiton në Janar. Kështu bën edhe Olaf Scholz, ministri i financave dhe nënkancelar, i cili do të drejtojë Social Demokratët ( spd ) në zgjedhje. Por lartësimi i tij i hershëm si kandidat për kancelar deri më tani nuk ka arritur të heqë vlerësimet e partisë së tij.
Partitë e Gjermanisë do të garojnë gjithashtu në pesë zgjedhje shtetërore në 2021. Dy në lindje të Gjermanisë mund të provojnë cdu-në kundër bashkëpunimit me Alternativën e djathtë të fortë për Gjermaninë.
Por më e rëndësishmja, në mars, do të jetë në Baden-Uürttemberg, një shtet i pasur jugor i udhëhequr nga të Gjelbrit në koalicion me cdu. Kjo marrëveshje mund të provojë një rrugëdalje për një koalicion kombëtar, por me cdu / csusi partner i vjetër.
Të dyja palët dukshëm po përgatiten për një koalicion të tillë por një varg konfigurimesh të tjera janë të mundshme në ato që do të jenë zgjedhjet më të paparashikueshme të Gjermanisë në dekada.
Merkel vlerëson stabilitetin mbi pothuajse gjithçka tjetër, por do të ketë gjithnjë e më pak ndërsa ajo përgatitet të heqë dorë nga udhëheqja e vendit.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Economist/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
