Fjala Fashist është një fjalë të cilën jemi me të drejtë të kujdesshëm për ta përdorur, por si tjetër ta përshkruajmë presidentin aktual të SHBA-së? Asigurimet se “fashizmi nuk mund të ndodhte këtu” janë gjithnjë tërheqëse në vendet anglo-saksone që mendojnë se janë imune sepse “nuk” ndodhi kurrë.
SH.B.A. dhe Britania e Madhe nuk e përjetuan sundimin nga nazizmi ose komunizmi në shekullin e 20-të dhe injoranca në historitë tona ka nxitur dhe ka dobësuar mbrojtjen tonë në shekullin e 21-të.
Edhe pas gjithë asaj që ka ndodhur në Uashington, me sa duket zëra seriozë këmbëngulin se ne nuk mund ta krahasojmë Donald Trump me një fashist. Konservatorët zakonisht thonë se liberalët e quajnë gjithçka që nuk u pëlqen fashist, duke harruar se morali i fabulës së Ezopit ishte që djali që qau ujku ishte i drejtë në fund të fundit. Ata kanë mbetur pa fjalë tani që realiteti i Trumpizmit është turma e çmendur që përpiqen të përmbysin demokracinë.
Heshtja e tyre u thye javën e kaluar nga historiani i nazizmit, Richard Evans, i cili vendosi që tani ishte momenti për të denoncuar kolegët e tij, Timothy Snyder dhe Sarah Churchuell. Ata mund të krahasojnë lëvizjet e Trump si fashiste, por “pak që e kanë përshkruar Trump si fashist mund të quhen ekspertë të vërtetë në këtë fushë”, shkroi ai në Neu Statesman.
“Specialistë të mirëfilltë”, “bien dakord se mund të jetë çdfo gjë tjetër, por Trump nuk është fashist”.
Para se të arrijmë te arsyetimi i argumentit, duhet të them se Neu Statesman ka nevojë të zgjerojë departamentin e tij të kontrollit të fakteve. Snyder, puna e të cilit mbi mënyrën se si demokracitë kthehen në diktatura është leximi thelbësor, nuk thotë se lëvizja Trump është “fashiste”.
Ai shkruan se “mashtrimi është fashizëm dhe Trump ka qenë president i tillë “. Studimet e Churchuell se si nazistët gjermanë dhe supremacistët e bardhë amerikanë lidhen me njëri-tjetrin janë një zbulim.
Kur u pyet, ajo thotë se edhe ajo është e kujdesshme dhe e karakterizon lëvizjen e Trump si “neofashiste”.
Përdorimi i “fashizmit” në debatin politik është njëkohësisht thirrje armësh dhe shpallje lufte. Duke folur për “para-fashizëm” ose “neo-fashizëm”, ju pranoni që fjala fashist nuk është një bombë që ju duhet të shpërtheni lehtë; gjithashtu e pranoni gravitetin e kohërave.
Alternativat duken si eufemizma të shoqërive të mëparshme të sigurta, të cilat, si Caliban, nuk mund të durojnë të shohin fytyrën e tyre në pasqyrë. Kulti i lidershipit i Trump, sulmet ndaj çdo burimi informacioni që lideri nuk autorizon, teoritë e konspiracionit racist, media servile që amplifikojnë gënjeshtrat e liderit nuk janë “konservatore” në asnjë kuptim të termit. Po populiste? Nëse do të thotë diçka sot, populizmi po mbështet njerëzit kundër elitës.
Por çfarë mund të jetë më elitare sesa të mohosh rezultatin e votës së njerëzve me gënjeshtrën e madhe, gënjeshtra Joseph Goebbels, që Trump fitoi zgjedhjet që humbi dhe më pas nxitjen e ndjekësve për të sulmuar institucionet demokratike? Protestuesit duhet të shtoj, përfshinin burra të veshur me bluza “Camp Auschëitz” dhe valëvitnin flamuj të Konfederatës.
“E djathta ekstreme” nuk ndihmon. Ata janë thjesht mënyra e sjellshme për të thënë neofashiste. Në Anatominë e Fashizmit, Robert Paxton, autoriteti i shquar mbi ideologjinë e tij, shkroi se Ku Klux Klan në 1867 mund të shihej si lëvizja e parë fashiste.
Ashtu si me partinë naziste, oficerët e hidhëruar të një ushtrie të mundur formuan Klan. Ata vajtuan për humbjen e Konfederatës dhe nuk pranuan legjitimitetin e qeverisë amerikane. Ata kishin uniforma, rroba të bardha dhe jo xhaketa lëkure, fantazitë e epërsisë racore dhe vendosën terrorin për të ruajtur nënshtrimin e afro-amerikanëve.
Javën e kaluar, burimet e policisë i thanë Uashington Post se ishin të tronditur kur panë “ish-personel të zbatimit të ligjit dhe ushtarak, si dhe drejtues të lartë të biznesit” midis turmës në Uashington.
Nëse ata do ta kishin njohur historinë e mbështetjes ushtarake dhe borgjeze për fashizmin, ata do të ishin më pak të befasuar.
Paxton tha javën e kaluar se ai “kishte rezistuar për një kohë të gjatë për të vendosur etiketën fashist tek Donald J Trump”, por nxitja e Trump për pushtimin e Kapitolit “heq kundërshtimin tim ndaj etiketës fashiste”.
Republikanët kanë frikë nëse votojnë për të hequr dorë nga Trump. Transmetuesit e Rupert Murdoch po japin kërcënime për kryengritje të dhunshme nëse demokratët vijojnë fajësimin.
“Ne shohim se çfarë po ndodh rreth këtij vendi, se si 50 shtete po kërcënohen në Ditën e Përurimit,” paralajmëroi një. “Kjo është gjëja e fundit që dëshironi të bëni.”
Unë mund të shoh disa kundërshtime për ta quajtur para-fashiste një pjesë të madhe të partisë Republikane. Ndër to është thënia e vjetër qetësuese “nuk mund të ndodhë këtu” e perëndimit anglo-sakson.
Po ashtu një arsye është që një lider nuk mund të quhet fashist nëse nuk ka kthyer mbarë vendin në një makineri lufte.
Një shpembull mund të sillet me sëmundjet kancerogjene. Imagjinoni sikur jeni një mjek që shikon qelizat parakanceroze ose një kancer të fazës së hershme që nuk është rritur thellë në ind. Një kor i mediave pro Trump dhe adhuruesit e tij në Cambridge pajtohen se në asnjë rast nuk duhet ta quani kancer derisa të metastazohet dhe të përhapet në të gjithë trupin. Një mjek kompetent do të insistonte të quante një sëmundje fatale me emrin e saj të vërtetë dhe të mos linte trajtimin derisa të ishte tepër vonë për ta ndaluar atë. Po kështu duhet të veprojë edhe populli me drejtues të tillë.
Opinion nga: Nick Cohen
Përkthyer dhe përshtatur nga The Guardian/ F.H, Konica.al
