Nëse aleatët e Amerikës do shqetësoheshin nga vërejtjet e Presidentit Joe Biden mbi politikën e jashtme në fjalimin e tij në Kongres më 28 Prill, ata mund ta bënin këtë gjë me të drejtë.
Megjithëse axhenda e brendshme ekonomike e Biden nuk mund të ketë qenë më pak Trump-iane, taksa më të larta për të pasurit dhe një zgjerim thelbësor i rrjetit të sigurimeve shoqërore, politika e jashtme që ai përshkroi nuk ishte aq e ndryshme nga kredoja e paraardhësit të tij që përsëriste “Amerika e para”.
Siç vuri në dukje kohët e fundit Richard Haass, presidenti i Këshillit për Marrëdhëniet e Jashtme, “ka më shumë vazhdimësi të politikës së jashtme midis Biden dhe Trump dhe duket se trumpizmi është ende prezent”. Pra, fjalimi i Biden ishte një krijim i çuditshëm: Marrëveshja e Re e Franklin D. Roosevelt e përzier me nacionalizmin Trumpian.
Kur Biden u kthye në politikën e jashtme, theksi i tij ishte te Kina dhe Shtetet e Bashkuara, sikur Evropa të mos ekzistonte dhe SH.B.A. mund ta fitonin këtë konkurs pa pjesëmarrjen aktive të Evropianëve. Për evropianët natyrisht, kjo tingëllon shumë pak afër përbuzjes Trumpiane.
SH.B.A. nuk mund ta ketë fituar Luftën e Ftohtë pa aleatët e saj evropianë dhe nuk do ta tejkalojë Kinën pa bashkëpunimin evropian. Në mënyrën e saj, Kancelarja gjermane Angela Merkel e dërgoi këtë mesazh menjëherë përpara se Biden të merrte detyrën duke e shtyrë Bashkimin Evropian për ndjekjen e shpejtë të Marrëveshjes Gjithëpërfshirëse BE-Kinë për Investimet.
Biden ka ndjekur një formë të politikës “Së pari Amerika” edhe në përgjigje të pandemisë së koronavirusit. Refuzimi i tij për të dërguar vaksina COVID-19 në vendet e rëndësishme evropiane në nevojë të jashtëzakonshme dhe që përballen me zgjedhje të rëndësishme e ka bërë pretendimin e tij se “Amerika është kthyer” të tingëllojë shumë të dyshimtë në shumë kryeqytete evropiane.
Për shembull, deri më sot, administrata e Biden nuk ka dërguar asnjë vaksinë në Francë, pavarësisht nga fakti se një nga aleatët më të besueshëm të Amerikës, Presidenti Emmanuel Macron, përballet me një garë të ngushtë kundër sfidueses së tij kryesore, Marine Le Pen, në zgjedhjet presidenciale të vitit të ardhshëm. Biden e kupton qartë se një fitore e Le Pen do të ishte një katastrofë për BE dhe aleancën transatlantike, me fituesin e vetëm që ishte Presidenti rus Vladimir Putin.
Administrata e Biden dëshiron qartë të përmbajë revanshin e Putinit në botën ish-komuniste dhe të bllokojë përpjekjet e Kremlinit për të dobësuar, përçarë dhe shkatërruar përfundimisht BE-në. Por refuzimi i tij për të ndihmuar Macron duke dërguar disa nga furnizimet e tepërta të vaksinave të Amerikës (disa prej të cilave tani po dërgohen me të drejtë në Indinë e goditur rëndë) është një dhuratë për Putinin, i cili ka inkurajuar prej kohësh bankat ruse të ofrojnë mbështetje financiare për Le Pen dhe partinë e saj.
Biden gjithashtu ka një problem serioz kur bëhet fjalë për Gjermaninë dhe Putinin. Projekti i tubacionit Nord Stream 2 për të importuar gaz rus përmes Detit Baltik, duke anashkaluar Poloninë dhe Ukrainën, është një fitore e mundshme strategjike për Putinin dhe kërcënon të nxisë dyshimin e Gjermanisë midis fqinjëve të saj lindorë.
Indiferenca e Merkel ndaj pasojave gjeopolitike të projektit është shqetësuese; Dështimi i Biden, deri më tani, për të kërkuar mënyra për të zbutur dëmin e tij të mundshëm përbën keqpërdorim të politikës së jashtme.
Me sa duket në mendimet proteksioniste, Biden duket se nuk është në gjendje të parashikojë llojin e një marrëveshje tregtare që do të inkurajonte gjermanët të tërhiqeshin nga Nord Stream 2.
Një rrezë shprese është se projekti tani kuptohet se paraqet kërcënime serioze mjedisore, e cila është një arsyeja që partia e Gjelbër e Gjermanisë, krijuesi i mundshëm pas zgjedhjeve të kësaj vjeshte në Bundestag, e kundërshton fuqimisht atë.
Siç përfundoi një vëzhgues kohët e fundit , “të Gjelbrit janë më afër në lidhje me çështjen e diskutueshme të tubacionit me SHBA dhe fqinjët lindorë të Gjermanisë, të tilla si shtetet baltike dhe Polonia, sesa me Bashkimin Demokristian të Merkel”.
Ka edhe shenja të tjera shqetësuese të Trumpizmit në politikën e jashtme të SHBA. Biden nuk ka hequr tarifat e paraardhësit të tij mbi importet e çelikut dhe aluminit të BE, të vendosura fillimisht për arsye të dyshimta të sigurisë kombëtare. Dhe nuk ka pasur asnjë rishikim të tërheqjes së Trump nga Partneriteti Trans-Paqësor.
Megjithëse është e qartë se TPP i rishikuar, tani i udhëhequr nga Japonia, mund të jetë një armë e frikshme për të bërë presion mbi Kinën, Biden duket shumë i frikësuar nga hija e Trump për të tërhequr ndjenjat proteksioniste.
Është koha që tregtia amerikane dhe politikat e jashtme të bëhen në përputhje me premtimin e Biden se “Amerika është kthyer”. Si edhe duket ka shumë vazhdimësi midis Trump dhe Biden në të dy fushat.
Amerika që Biden duhet të dëshirojë të sjellë përsëri është një Amerikë dinamike, e hapur për botën, jo Amerika e shqetësuar e Trump, e dyshimtë dhe përbuzëse ndaj të tjerëve.
Derisa Biden të ofrojë një gjest të guximshëm për të larguar shpirtin e Trump nga politika e jashtme e SHBA, shpresat e tij për të rivendosur udhëheqjen globale amerikane ka të ngjarë të jenë thjesht zhgënjyese.
Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ F.H, Konica.al