Marrëdhënia midis BE dhe Amerikës këto ditë më sjell në mendje çiftet e famshëm në tapetin e kuq – ata buzëqeshin për kamerën dhe veprojnë sikur gjithçka është në rregull, por privatisht, të gjithë e dimë që jo.
Në samitin e fundit të G7, pati fotografi të lumtura dhe madje disa përparime rreth konflikteve tregtare, të tilla si armëpushimi Airbus-Boeing.
Por në fund, evropianët mbeten thellësisht skeptikë nëse administrata e Bajdenit është vetëm një stacion rrugor në rrugën drejt një periudhe tjetër të populizmit toksik.
Ndërkohë, amerikanët janë të irrituar me evropianët për Kinën.
Nuk ka pse të jetë në këtë mënyrë. Në fakt, nuk duhet të jetë.
Nëse BE me të vërtetë dëshiron të mbrojë vlerat liberale në epokën e kapitalizmit mbikëqyrës, ajo ka nevojë për Amerikën.
Dhe nëse SHBA dëshiron vërtet të shkëputet nga Kina ekonomikisht në fusha strategjike si gjysmëpërçuesit, bateritë jeshile dhe automjetet elektrike, ato kanë nevojë për kërkesa nga më shumë sesa tregu i brendshëm.
Së pari, evropianët nuk duhet të gabojnë në strategjinë e re industriale të Amerikës, të përshkruar javën e kaluar nga drejtori i Këshillit Ekonomik Kombëtar të presidentit Brian Deese, për proteksionizëm.
Përtej kësaj, plani synon të krijojë më shumë qëndrueshmëri ekonomike të brendshme dhe globale, pjesërisht duke krijuar më shumë tepricë gjeografike.
A mendon ndokush në të vërtetë se është një ide e mirë duke pasur parasysh gjeopolitikën e rajonit?
Evropianët sigurisht që nuk e bëjnë, prandaj plani i “Kompasit Dixhital” të BE-së për të dyfishuar pjesën e tyre të prodhimit të çipit deri në vitin 2030.
Fatura e 52 miliardë dollarëve e Senatit Amerikan për të rritur prodhimin vendas të gjysmëpërçuesve është një plotësim i mirë për këtë.
Por e vërteta është se do të duhet një dekadë ose më shumë, dhe madje edhe atëherë, SHBA do të ketë nevojë për partnerë për të krijuar kërkesa të mjaftueshme për të bërë që ekonomia e shkallës për një industri si gjysmëpërçuesit të funksionojë.
Aleatët si Japonia dhe Koreja e Jugut, por edhe vende të tilla si Hollanda, të gjithë mund të luajnë një rol vendimtar në rikonfigurimin e zinxhirëve të furnizimit gjysmëpërçues.
Një mënyrë tjetër për BE dhe SH.B.A. për të gjetur marrëveshje tani do të ishte “të përqendrohen në përgjigjet e përbashkëta për sfidat ekzistuese brenda demokracive të tyre”, në vend të Kinës, ku Evropianët nuk duan të zgjedhin anë, thotë Renaud Lassus, ministër këshilltar për çështjet ekonomike në ambasadën franceze në Uashington dhe autor i Revival of Democracy in America and the Better Angels of Your Nature, një thirrje Tokileviane për optimizëm në lidhje me të ardhmen e SHBA.
Këto sfida mund të përfshijnë gjithçka, nga rregullimi i Big Tech te qëllimet e përbashkëta për ndryshimin e klimës, ndoshta edhe diçka aq ambicioze sa vendosja e një çmimi të karbonit.
Pavarësisht kundërshtimit nga disa vende evropiane, përfshirë Poloninë, është e mundur që deri në korrik, BE mund të paraqesë një projekt propozim për një mekanizëm rregullimi të karbonit.
SHBA ka një mundësi të përgjigjet me një propozim të vetin.
Tashmë, ekziston një rreth i virtytshëm idesh që ndajnë SHBA dhe BE në fusha të tilla si privatësia dixhitale, me Rregulloren e Përgjithshme të Mbrojtjes së të Dhënave të Evropës (GDPR). Antitrust është një fushë tjetër e tillë, ku të dy palët kanë informuar përpjekjet e njëra-tjetrës për të frenuar fuqinë monopole të platformës.
Dikush mund të imagjinojë më shumë bashkëpunim për çështje të tilla si liria e shtypit, mënyrat dhe mjetet e krijimit të një ligji dixhital të të drejtave, parimet se si të rregullojmë inteligjencën artificiale dhe kërkimin gjenomik, etj.
E gjithë kjo do të shkonte disi në krijimin e një baze të re për marrëdhëniet transatlantike, një e përqendruar më shumë në rregullimin e dobësive të brendshme dhe forcimin e pikave të forta rajonale sesa në sulmin ndaj Kinës.
Të dyja palët kanë shumë për të humbur duke zgjedhur të veprojnë vetëm.
Përkthyer dhe përshtatur nga Financial Times/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Lufta’ SHBA-Iran dhe dilema e Evropës
‘Pa SHBA, Gjermani dhe Rusi nuk ka marrëveshje’
‘Prit dhe shiko’, strategjia e suksesshme e Kinës
