Më parë këtë vit, një panel bipartiak i caktuar nga Kongresi Amerikan këshilloi kundër “tërheqjes së shpejtë” të trupave amerikane nga Afganistani.
Paneli paralajmëroi për pasoja të rënda nëse Joe Biden e lejonte veten të drejtohej nga datat dhe një afat kohor i rreptë, sesa një vlerësim realist i kushteve në terren.
Biden, i cili kishte trashëguar një afat të daljes nga 1 Maji nga Donald Trump, e injoroi këtë këshillë, duke emëruar në vend të kësaj një datë të re.
Të gjitha forcat amerikane do të ishin zhdukur deri më 11 shtator, saktësisht dy dekada pas pushtimit të nxitur nga sulmi i al-Kaidës në Qendrën Botërore të Tregtisë.
Një datë e lidhur me simbolikën politike të brendshme i ka dorëzuar Afganistanin talebanëve dhe miliona afganë në një të ardhme të frikshme dhe të paqëndrueshme.
Në pranverë, një zyrtar i administratës Biden tha: “Ne shkuam në Afganistan për t’u dhënë drejtësi atyre që na sulmuan më 11 shtator … Ne besojmë se e arritëm atë objektiv disa vjet më parë.”
Këto fjalë me sa duket kishin për qëllim të përcillnin një vendosmëri pragmatike për t’i dhënë fund një “lufte të përjetshme”.
Sot duken si një arsyetim izolues, i brendshëm për heqjen dorë nga përgjegjësia që do të dëmtojë presidencën e Biden.
Për mijëra qytetarë afganë që përpiqen të largohen nga aeroporti i Kabulit, nuk ka fund; vetëm një ndjenjë braktisjeje të parakohshme, dhe fillimi i një epoke në të cilën ata duhet të luftojnë me brutalitetet e mundshme, mizogjininë dhe autoritarizmin e sundimit talebanë.
Kuptohet që nuk binden nga sigurimet e talebanëve për një qasje më të moderuar, shumë gra dhe aktiviste të të drejtave të njeriut janë fshehur.
Pamjet e tmerrshme të njerëzve që vdesin, do të mbeten aty, si një akuzë e qëndrueshme për një katastrofë të politikës së jashtme, për të cilën afganët edhe një herë do të paguajnë çmimin.
Dështimi i perëndimit ishte një gabim katastrofik i inteligjencës.
Fillimi i tërheqjes së trupave në fillim të sezonit luftarak, duke hequr ndihmën jetike logjistike për forcat ajrore afgane dhe duke dështuar në zhvillimin e planeve të paparashikuara, ishte i pamatur. Ai flet shumë për mungesën e fokusit që tërheqja e trupave dhe përparimi i mëvonshëm i talebanëve, ndodhi ndërsa disa udhëheqës, përfshirë, shkurtimisht, Boris Johnson dhe sekretarin e jashtëm, Dominic Raab, ishin me pushime.
Ndërsa eksodi i shtetasve perëndimorë nga Kabuli vazhdon, autoritetet amerikane dhe britanike janë zotuar të përshpejtojnë proceset për afganët që kanë të drejtë për viza.
Çdo gjë që mund të bëhet duhet bërë.
Kjo situatë do të ketë pasoja të thella dhe destabilizuese për rajonin.
Ajo ka minuar dëshirën e Biden për të rifituar reputacionin e Amerikës si një forcë humanitare globale, pas presidencës së Trump.
Një dështim poshtërues për perëndimin do të inkurajojë grupet terroriste islamike në të gjithë botën. Por më drejtpërdrejt dhe menjëherë, dëshira për të mbyllur librin mbi Afganistanin dhe për të vazhduar përpara ka shkatërruar një popull.
Pas dy dekadash të pranisë perëndimore në vendin e tyre, afganët që kishin ardhur për të gëzuar liri më të mëdha kishin të drejtë të prisnin që t’i kushtohej më shumë kujdes dhe vëmendje situatës së tyre të brishtë.
Biden, i fokusuar në dërgimin në histori të epokës së 11 Shtatorit të politikës së jashtme amerikane, i ka zhgënjyer keqazi.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Guardian/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Aleatët dhe armiqtë po e testojnë Biden-in!
A do Biden t’iu japë fund ‘luftërave të përhershme’?
