Uashingtoni sapo bëri një goditje paralajmëruese përtej harkut të Evropës: Ose mbështesni përparësitë e reja strategjike globale të Amerikës, ose rrini pas.
Ky është mesazhi i vërtetë që duhet marrë nga pakti i diskutueshëm i mbrojtjes Shtetet e Bashkuara-Mbretëria e Bashkuar-Australi.
Qeveria franceze ka arsye të forta për t’u mërzitur.
Vendi humbi një kontratë fitimprurëse nëndetëseje me australianët përmes mashtrimeve të fshehta të një aleati të supozuar.
Por nëse disa zyrtarë francezë, dhe të tjerë në Evropë, e perceptojnë paktin kryesisht si një mashtrim biznesi, ose një tradhti tjetër Trumpiane, ata nuk e kuptojnë çështje.
Uashingtoni është në mes të rivlerësimit themelor të përparësive të tij të sigurisë kombëtare, duke i dhënë përparësi konkurrencës – nëse jo konfrontimit të plotë – me një Kinë autoritare.
Kjo është një shprehje e atij ndryshimi të vazhdueshëm.
Administrata e Presidentit amerikan Joe Biden besonte se rritja e aftësive ushtarake të Australisë për të luftuar një Kinë gjithnjë e më kundërshtare ishte më kritike për interesat e SHBA sesa ndjenjat franceze, apo edhe marrëdhënie të shëndosha me Parisin.
Dhe duke e përshkruar atë zgjedhje, edhe me rrezikun e dëmtimit të një aleance të gjatë, Biden po u thotë aleatëve evropianë që të dalin kundër Kinës-ose SHBA do të gjejë partnerë të tjerë që do ta bëjnë këtë.
Në Evropë, vendimet e Uashingtonit – jo çuditërisht – shihen si një fyerje, veçanërisht nga Biden, i cili në mënyrë të përsëritur u zotua të riparojë dëmet e bëra ndaj aleancave tradicionale amerikane nga një presidencë luftarake e Trump.
Por në zemër të tij, pakti i mbrojtjes dhe pasojat e tij janë rezultat i politikës së Evropës për “autonominë strategjike”.
Natyrisht, BE është një fuqi e rëndësishme në vetvete, dhe Uashingtoni nuk duhet të presë që udhëheqja e bllokut të ecë thjesht në hapat e politikës së jashtme të Amerikës.
Sidoqoftë, është shumë e qartë se autonomia strategjike është bërë një term i zbukuruar për uljen e tensioneve.
Por ajo që Evropa po bën vërtet është të nënvlerësojë përpjekjet e SHBA për të kontrolluar fuqinë kineze dhe të ndikojë në politikën e saj.
Po i lejon Pekinit të forcojë ndikimin e tij diplomatik dhe ekonomik.
Autonomia strategjike po copëton lidhjet e aleancës Atlantike dhe sa më shumë që Shtetet e Bashkuara të angazhohen për një qëndrim të ashpër ndaj Kinës, aq më shumë do të durojnë këto lidhje.
Dhe qartë, përfituesi i vetëm i një mosmarrëveshjeje të tillë është Pekini.
Kur kombinohen, SHBA dhe BE përbëjnë mbi 40 përqind të prodhimit ekonomik global. Nëse SHBA dhe Evropa do të bashkoheshin kundër Kinës, presioni mund të bëhet i padurueshëm për Pekinin.
Pas Luftës së Ftohtë, bota ka ndryshuar që nga rënia e Murit të Berlinit.
Janë shfaqur qendra të reja të pasurisë dhe pushtetit që mund të formojnë shtyllën kurrizore të aleancave alternative.
Prodhimi ekonomik i katër anëtarëve të tij – SHBA, Japonia, India dhe Australia – shtojnë deri në 35 përqind kuptimplotë të totalit botëror.
Të katër janë gjithashtu partnerë kryesorë tregtarë për Kinën, duke furnizuar gjithçka nga mikroçipet deri tek xeherori i hekurit, dhe për këtë arsye posedojnë një ndikim të rëndësishëm ekonomik.
Shtoni pjesëmarrësit e të njëjtit mendim të grupit të ndarjes së inteligjencës Five Eyes, të tilla si Britania e Madhe dhe Kanadaja, dhe kjo pjesë rritet edhe më shumë.
Sidoqoftë, më shumë se kaq, disa nga këto vende kanë qenë të gatshme të qëndrojnë të vendosur ndaj Kinës, dhe me një kosto të madhe.
Përkthyer dhe përshtatur nga Politico.eu/ konica.al
