Gjithçka është shqetësuese në frontin lindor.
Në kufirin mes Polonisë dhe Bjellorusisë po grumbullohen refugjatë nga Lindja e Mesme. Ata janë joshur atje nga Alexander Lukashenko, diktatori i Bjellorusisë i mbështetur nga Kremlini, me premtime të rreme për një jetë të re në Perëndim.
Në anën ruse të kufirit ukrainas, janë ushtarët që po mblidhen, në numër të mjaftueshëm për të shqetësuar Amerikën.
Dhe brenda Rusisë, represioni po rritet. Viktima e fundit është Memorial, organizata më e nderuar ruse për të drejtat e njeriut, e krijuar në vitin 1987 për të dokumentuar krimet e regjimit sovjetik. Tani po kërcënohet me mbyllje.
Manovra ogurzezë të trupave ruse kanë ndodhur edhe më parë. Por këtë herë Amerika po paralajmëron aleatët e saj evropianë se e konsideron një pushtim një mundësi të vërtetë. Edhe pse shumë është ende e paqartë në lidhje me lëvizjet e trupave ruse, shumë njësi gjatë rrugës për në shtëpi nga Bjellorusia, e cila ishte mikpritëse e stërvitjes katërvjeçare ruse Zapad në shtator, kanë ngritur kamp pranë qytetit rus Yelnya, rreth 200 km (125 milje) nga kufiri i Ukrainës. .
Rusia alarmoi Ukrainën me një grumbullim të ngjashëm në prill, përpara se të tërhiqte shumë prej trupave. Më pas, lëvizja e hapur e trupave, gjatë ditës dhe në grupe të mëdha, të paktën u ofronte analistëve disa arsye për qetësi.
Këtë herë operacionet kanë qenë më të fshehta.
Amerika është aq e shqetësuar sa në fillim të këtij muaji kreu i CIA-s, William Burns, fluturoi në Moskë për të bindur Vladimir Putin, presidentin e Rusisë.
Nuk ka gjasa që Amerika të dërgojë spiunin e saj kryesor pa arsye të mirë.
Por është po aq e pamundur që Putin thjesht të tërhiqet, pa testuar vendosmërinë e Joe Biden, homologut të tij amerikan.
Askush nuk e di nëse trupat janë të destinuara për veprim në Ukrainë apo Bjellorusi, apo thjesht për frikësimin e të dyjave – ndoshta shpjegimi më i mundshëm.
Sipas një burimi të inteligjencës evropiane, forca ruse është më e vogël se sa ishte në fillim të vitit dhe për këtë arsye do të luftonte për të marrë dhe mbajtur një pjesë të madhe të territorit ukrainas, megjithëse Volodymyr Zelensky, presidenti i Ukrainës, vlerëson se ajo numëron 100,000 trupa.
Prioriteti i Rusisë prej muajsh ka qenë sigurimi i miratimit të rregullatorëve gjermanë për Nord Stream2, një tubacion gazi që anashkalon Ukrainën, thotë Dmitri Trenin nga Carnegie Moscow, një institut kërkimor. Një pushtim me siguri do ta prishte atë.
Tani për tani, të paktën, qëllimi i Rusisë për të minuar Ukrainën dhe për ta zhytur atë në krizë mund të arrihet më mirë me mjete të tjera, siç është ndërprerja e furnizimeve të saj me energji.
Këtë muaj Rusia ndaloi eksportet e qymyrit atje, duke përkeqësuar mungesën e karburantit vendas.
Disa shqetësohen se Rusia mund të frenojë edhe dërgesat e gazit. “Është një prirje shumë shqetësuese,” thotë Yuriy Vitrenko, kreu i Naftogaz, kompania shtetërore e gazit.
Ndërprerjet e ngrohjes mund të nxisin greva dhe protesta, keshtu shpreson Putin. Dmitry Medvedev, një ish-kryeministër dhe një anëtar i këshillit të sigurimit të Rusisë, kohët e fundit botoi një artikull duke e quajtur udhëheqjen e Ukrainës “imbecilike”. Nuk ka kuptim të flasësh me Zelensky, argumentoi ai, pasi ai është thjesht një kukull perëndimore.
Lëvizje të ngjashme po bëhen më në veri. Rusia e ka shtyrë Lukashenkon të dorëzojë atë që ka mbetur nga sovraniteti i Bjellorusisë dhe tashmë po e përdor atë për të destabilizuar BE-në.
Përdorimi cinik i njerëzve të pafajshëm dhe të dëshpëruar nga Lukashenko si një armë kundër bllokut po i jepet mbështetja e makinës propagandistike të Kremlinit.
Pas migrantëve qëndrojnë ushtarë bjellorusë, të cilët i shtyjnë drejt gardhit kufitar dhe u japin mjetet që u nevojiten për ta shkelur atë.
Më 11 nëntor Rusia dërgoi dy bombardues TU-160 që fluturonin mbi Bjellorusi, vetëm 60 km nga kufiri polak.
Temperaturat bien nën zero gjatë natës dhe njerëzit flenë në tenda të paizoluara. Rusia dhe Bjellorusia shpresojnë të gjenerojnë një krizë humanitare që do të testojë vendosmërinë dhe unitetin e BE-së.
Deri më tani, BE-ja ka qëndruar e palëkundur, duke mbështetur Poloninë në vendosmërinë e saj për të mbajtur emigrantët jashtë dhe duke vendosur përgjegjësinë për gjendjen e tyre aty ku i takon, me Bjellorusinë.
Udhëheqësit evropianë kanë kërcënuar me sanksione të mëtejshme kundër Bjellorusisë dhe madje edhe kundër Aeroflot, linjës ajrore kombëtare të Rusisë, e cila mund të ndalohet të fluturojë nëpër hapësirën ajrore të BE-së.
Por nëse një numër i konsiderueshëm njerëzish fillojnë të vdesin në kufi, ky unitet mund të thyhet.
Çfarëdo që të ndodhë, strategjia e Putin për të mbjellë ligësi me siguri do të vazhdojë.
Dhe konfrontimi me Perëndimin, mbi të cilin regjimi i tij gjithnjë e më jopopullor përpiqet të bazojë legjitimitetin e tij, do të thellohet.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Economist/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Diktatori i fundit” kundërshtoi Putinin dhe tani…
BE po kërkon të mos e provokojë Putinin!
A do të ketë dhe Putini fatin e Lukashenkos?
