Europa po vuan nga temperaturat e nxehta të verës. Por vëmendja e liderëve politikë po përqendrohet gjithnjë e më shumë te dimri i ardhshëm.
Siç ka treguar një sërëparalajmërimesh të fundit nga Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë (IEA), një krizë energjie për të rivalizuar goditjen e çmimit të naftës në vitet 1970 mund të shfaqet kur moti të bëhet i ftohtë.
Ndërsa Vladimir Putin kërkon të bëjë që perëndimi të paguajë për mbështetjen e tij për Ukrainën që nga pushtimi brutal i shkurtit, Moska ka intensifikuar shtrëngimin e saj në eksportet e gazit në Evropë.
Të hënën, Rusia mbylli tubacionin e saj kryesor për në Gjermani – pasi më parë kishte reduktuar rrjedhën e gazit përmes tij me 60%. Me sa duket, Nord Stream 1 është mbyllur për të lejuar punën e planifikuar të mirëmbajtjes, por rihapja e tij në fund të këtij muaji nuk është aspak e sigurt.
Furnizimi me gaz në Itali është reduktuar me një të tretën tjetër; në total, 12 vende të BE-së kanë ndërprerë plotësisht ose pjesërisht furnizimet me gaz rus. Rrjedhimisht, furnizimet po pakësohen përpara periudhës kur do të jenë më të nevojshme.
Dhe, mes mungesave dhe ndërprerjeve, çmimet evropiane të gazit janë pothuajse 10 herë më të larta se në SHBA.
Gjërat mund të përkeqësohen. IEA ka paralajmëruar se racionimi i karburantit për industrinë, madje edhe për familjet, mund të bëhet i nevojshëm nëse Putini kalon në një ndërprerje të plotë të furnizimeve me gaz gjatë dimrit. Ndërsa trupat ruse zgjerojnë pushtimin e tyre në Ukrainën lindore, Kremlini po synon të ushtrojë ndikim ekonomik mbi përgjigjen e Evropës përmes një forme shantazhi energjetik.
Javën e kaluar, Putin kërcënoi se do të lëshojë “pasoja katastrofike” në tregje nëse perëndimi vendos sanksione të mëtejshme, të tilla si një kufizim i propozuar për çmimet e naftës.
Një dimër i ftohtë, inflacioni në rritje dhe kriza e kostos së jetesës mund të kërcënojë miliona familje, duke minuar mbështetjen për sanksionet ndaj Rusisë dhe solidaritetin perëndimor me Ukrainën.
Pa ndërhyrje të rëndësishme për të mbrojtur njerëzit vulnerabël dhe për të lehtësuar vështirësitë, ekziston rreziku që, siç i tha Guardian javën e kaluar zëvendëspresidenti i Komisionit Evropian, Frans Timmermans, vendet do të bien në “konflikt dhe grindje shumë, shumë të forta”.
Prandaj kërkohet urgjentisht një përgjigje e bashkërenduar. Duke njohur me vonesë rreziqet e varësisë së naftës dhe gazit nga Moska, qeveritë mbi të gjitha duhet të përshpejtojnë ritmin e tranzicionit drejt burimeve të rinovueshme dhe të promovojnë efikasitetin e energjisë.
Por ky do të jetë një proces që kërkon vite, jo muaj. Ndërkohë, alternativat ndaj energjisë ruse janë të vështira për t’u aksesuar në sasi të mjaftueshme.
Problemi i menjëhershëm i kalimit të dimrit do të kërkojë veprime vendimtare në afat të shkurtër, duke përfshirë ruajtjen e energjisë për të krijuar rezerva gazi për dimër. Graviteti i momentit ilustrohet nga vendimi i ministrit të gjelbër të Gjermanisë për veprimin klimatik, Robert Habeck, për të riaktivizuar termocentralet me qymyr.
Në një takim urgjent më vonë këtë muaj, udhëheqësit e BE-së do të diskutojnë kolektivisht planet e emergjencës dimërore.
Një “plan solidariteti” energjetik pan-evropian do të duhet të sigurojë një shpërndarje të drejtë të furnizimeve me gaz në rast mungesash të rënda dhe të vendosë rregulla të përbashkëta për identifikimin e prioriteteve.
Përpara pushtimit, qeveritë evropiane shpresonin të ktheheshin në një formë normaliteti politik dhe ekonomik pas Covid. Në vend të kësaj ata e gjejnë veten përballë një kërcënimi tjetër ekzistencial që kërkon masa emergjente.
Për të përballuar kërcënimet e Putin këtë dimër dhe për të mbajtur një front të bashkuar në mbështetje të Ukrainës, do të duhet të nxitet një ndjenjë e solidaritetit kolektiv të stilit pandemik.
Nuk do të jetë e thjeshtë dhe pa kosto.
Burimi: The Guardian
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Dobësia e Biden po forcon Putin
