Ndërsa Evropa po i afrohet më shumë datës së saj të mbylljes së 5 dhjetorit për importet e naftës ruse, ajo ende e ka të vështirë të heqë dorë nga e gjithë energjia ruse. Mbështetja në gazin e Rusisë po rezulton më shumë problem sesa ishte parashikuar fillimisht, pasi Evropa heziton të vendosë sanksione mbi produktin e gazit natyror nga frika e mungesave dhe rritjes së çmimeve. Ndërsa importet evropiane të qymyrit dhe naftës ruse kanë rënë ndjeshëm që kur Rusia pushtoi Ukrainën në fillim të këtij viti, rajoni vazhdon të mbështetet shumë në LNG-në ruse. Eksportet e gazit të lëngshëm u rritën rreth 20 për qind midis marsit dhe tetorit krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2021, sipas Rstad Energy. Dërgesat e LNG-së ruse në vitin deri në shtator arritën në 1.2 milion ton, që barazohet me 1 miliard dhe 2 miliardë dollarë.
Evropa është përpjekur në mënyrë drastike të plotësojë stoqet e saj në kohë për dimër, kur kërkesa parashikohet të rritet. Në fakt, nivelet e magazinimit të BE-së mendohet të jenë në rreth 95 kapacitet, me shumë anije që transportojnë LNG të bllokuara në portet evropiane ndërsa presin të gjejnë hapësirë për të shkarkuar ngarkesat e LNG.
Por me ndërprerjen e dërgesave të gazit nga Rusia në tubacionet nga Nord Stream 1, shumë vendeve u është dashur të zhvendosin mbështetjen te LNG-ja ruse, e ofruar nga firma private Novatek. Kjo nuk është për t’u habitur duke pasur parasysh se Rusia është prodhuesi i katërt më i madh në botë i LNG, që do të thotë se shumë vende në mbarë botën kanë filluar të mbështeten tek ajo për furnizimet e tyre me energji vitet e fundit. Ai siguron rreth 15 për qind të LNG-së evropiane, një sasi që nuk zëvendësohet lehtësisht nga furnizime të tjera brenda një periudhe të shkurtër kohore. Analistët në Rystad Energy mendojnë se kjo shifër nuk ka gjasa të ulet vitin e ardhshëm.
Anne-Sophie Corbeau, një studiuese kërkimore globale në Qendrën për Politikat Globale të Energjisë (CGEP) shpjegoi, “BE-ja ka nevojë për LNG”, duke shtuar, “Kështu që është e përshtatshme për ta të mbyllin një sy ndaj LNG-së [ruse], ndërsa Rusia vazhdon të gëzojë [të ardhurat]… deri më tani, ky LNG ka qenë kryesisht nën radar.”
Por ndërsa SHBA vendos sanksione ndaj Energjisë Ruse dhe BE-ja ndjek shembullin, vazhdimi i mbështetjes së saj në gazin rus mund të jetë i mundimshëm pasi është i prekshëm ndaj çdo shkurtimi nga Rusia. Ai gjithashtu minon përpjekjet e rajonit për të dënuar konfliktin e vazhdueshëm të Rusisë me Ukrainën. Nafta e tubacionit të Evropës nga Rusia është rreth 20 për qind e asaj që ishte para pushtimit, që do të thotë se kur rajoni të ketë nevojë të plotësojë rezervat e tij në vitin 2023, do të jetë më e vështirë për ta bërë këtë. Prandaj, disa fuqi evropiane po kërkojnë nga vende të tjera të pasura me gaz për të mbushur boshllëkun.
Plani ‘REPowerEU’ i BE-së, i shpallur në mars, kërkon të diversifikojë furnizuesit e gazit në rajon dhe të rrisë tranzicionin e energjisë së rinovueshme. BE-ja ka identifikuar Norvegjinë, prodhuesin e dytë më të madh rajonal të gazit pas Rusisë, si një furnizues potencial për Evropën. Norvegjia ka rritur në mënyrë të qëndrueshme prodhimin për të mbështetur zhvendosjen e BE-së nga karburantet fosile ruse deri në vitin 2027.
Disa vende tashmë përdorin burime të tjera gazi, me pak mbështetje në Rusi. Britania e Madhe, për shembull, nuk mbështetet në gazin rus, me firmën energjetike Centrica që ka nënshkruar një marrëveshje me Equinor të Norvegjisë për furnizime shtesë me gaz gjatë tre dimrave të ardhshëm. Qiproja ka gjithashtu furnizues të tjerë të gazit, pa varësi nga Rusia. Megjithatë, Franca mbështetet tek Rusia për 24 për qind të gazit të saj të importuar, Gjermania për 46 për qind dhe Hungaria për më shumë gaz sesa konsumoi gjatë gjithë vitit. Pra, ndërsa disa vende po e shohin largimin nga Rusia relativisht të lehtë, të tjerët janë të shqetësuar për sigurinë e tyre energjetike nëse ndërpresin të gjitha lidhjet energjetike me Rusinë.
SHBA dhe Lindja e Mesme kanë luajtur një rol jetik në plotësimin e boshllëkut, duke ofruar sasi më të mëdha LNG në Evropë. Por ka ende frika nga mungesat, të cilat i kanë çuar çmimet e gazit në qiell të lartë gjatë gjithë vitit 2022. Gjermania tani po eksploron potencialin për ndërtimin e pesë terminaleve të reja LNG për të siguruar që anijet e ngarkesave që mbërrijnë të mos largohen për shkak të mungesës së vendeve për shkarkim ngarkesën e tyre.
Ndërsa disa vende evropiane garojnë për të forcuar sigurinë e tyre energjetike duke siguruar furnizues të rinj të gazit dhe duke investuar në infrastrukturë, jo të gjithë janë dakord. Për shembull, Spanja dhe Gjermania duan të krijojnë një lidhje të re gazi përmes maleve të Pirenejve, por Franca e kundërshton nismën. Në vend të kësaj, Franca favorizon terminale të reja LNG, të cilat mund të bëhen të notojnë, që beson se do të ishin më të shpejta dhe më të lira për t’u ndërtuar sesa një tubacion i ri.
Pavarësisht se sa shumë përpiqet, Evropa duket se nuk është në gjendje të zvogëlojë varësinë e saj në LNG-në ruse. Largimi i saj nga nafta bruto ruse do të thotë pak nëse rajoni ende po pompon fonde në Rusi nëpërmjet importeve të LNG. Dhe pavarësisht përpjekjeve nga Norvegjia, SHBA-ja dhe vende të tjera në mbarë botën për të furnizuar Evropën me gaz shumë të nevojshëm, kjo është vetëm një zgjidhje afatshkurtër. Investime më të mëdha në infrastrukturën e gazit natyror të Evropës dhe sektorin e energjisë së rinovueshme mund të mbështesin lëvizjen e saj afatgjatë larg energjisë ruse, por ka të ngjarë të mbetet shumë e varur nga Rusia për energjinë në një afat të shkurtër.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga OilPrice.com
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Evropa nuk duhet të mendojë vetëm për krizën energjetike
