Nën diellin përvëlues të verës në një vend të pazbuluar në Ukrainë, një dron pothuajse i padukshëm afrohet në distancë. I vështirë për t’u dalluar, droni me telekomandë është gjithashtu pothuajse i pamundur të dëgjohet.
“Është shumë i fshehtë,” tha prodhuesi i dronëve Valeriy Borovyk. “Ne e quajmë këtë Vidsyich (fjala ukrainase për “zmbraps”).
Vidsyich është ajo që Borovyk e quan një dron luftarak, i krijuar për të sulmuar rusët. Borovyk është një nga dhjetëra dronët e Ukrainës. Një valë e parë u shfaq kur Rusia pushtoi Krimenë dhe pjesë të Donbasit në vitin 2014, dhe tetë vjet më vonë kur Moska filloi pushtimin e saj në shkallë të plotë.
Mjetet ajrore pa pilot (UAV) u përdorën fillimisht për të ndihmuar artilerinë në gjetjen e objektivave ruse dhe tani, shumë besojnë se po përdoren për të goditur objektivat mirë brenda territorit rus.
Borovyk tha se ai dhe ekipi i tij zhvilluan Vidsyich për përdorim në kombinim me dronët e tjerë të vëzhgimit që ata kanë ndërtuar gjithashtu. Borovyk tha se kompania e tij është në procesin e rritjes së prodhimit të tyre pas nënshkrimit të një marrëveshjeje me një fabrikë në Ukrainë, e cila do të rriste prodhimin nga 50 dronë në muaj në mbi 1000.
Dhe ata kanë disa modele, të të gjitha formave dhe madhësive. Operacioni i tij është vetëm një pjesë e vogël e një industrie të ndërtuar mbi zgjuarsinë ukrainase dhe instinktin e mbijetesës, të cilën qeveria dhe ushtria e vendit janë të prirur ta mbështesin.
Ngjarja vë në provë prodhuesit e dronëve, duke i detyruar ata të demonstrojnë aftësitë e tyre për të sulmuar objektivat tokësorë. Kur Rusia pushtoi, Ukraina kishte më pak tanke, aeroplanë dhe raketa, por dronët janë të lirë dhe relativisht të lehtë për t’u prodhuar, të gjitha cilësitë që Fedorov thotë se e kanë ndihmuar në përpjekjet luftarake të vendit.
Është pjesë e një nisme qeveritare të quajtur “Ushtria e Dronëve”, e cila ka lehtësuar kufizimet e importit dhe taksat për teknologjinë e dronëve, duke nxitur zhvillimin e një industrie lokale për të furnizuar më mirë ushtrinë e vendit.
Sipas tyre dronët ishin një hobi para luftës, pastaj u bënë të domosdoshëm. Kur rajoni i Moskës u vu në shënjestër të dronëve të martën, Kremlini shpejtoi të fajësonte Ukrainën. Por saktësisht se kush i lëshoi UAV-të, çfarë lloji ishin dhe nga u lëshuan, mbetet një mister.
Sulmet e fundit ndaj rafinerive ruse të naftës dhe objektivave të tjerë sugjerojnë se Ukraina po zhvillon modele që mund të depërtojnë më thellë në territorin rus.
Sulme të tjera me dron ukrainas, duke përdorur mjete të epokës sovjetike, kanë shënjestruar bazat ajrore ruse, duke shkaktuar atë që duket të ketë qenë dëme të kufizuara.
Ukraina nuk e pranoi drejtpërdrejt kryerjen e sulmit, por kur u pyet nëse dronët e Ukrainës mund të arrinin në Moskë, Fedorov tha se kishte pasur disa përparime në këtë drejtim.
