Komisioni Kushtetues i Parlamentit të Malit të Zi ka marrë në mënyrë të paligjshme juridiksionin e Gjykatës Kushtetuese, tha dje presidenti Jakov Milatoviç. Konkretisht, një ditë më parë, Komisioni Kushtetues konstatoi se ishin plotësuar kushtet për pensionimin e tre prej gjashtë gjyqtarëve aktualë të Gjykatës Kushtetuese të Malit të Zi dhe mori vendim për shpalljen e thirrjes publike për zgjedhjen e gjyqtarëve të rinj. Në bazë të atij vendimi, Kuvendi konstatoi ndërprerjen e mandatit të gjyqtares Dragana Gjuranoviç në të njëjtën ditë. Milatoviç, nga ana tjetër, beson se vendimi është marrë jashtë procedurës. Konkretisht, neni 154 i Kushtetutës parashikon “që shfaqjen e shkaqeve të pushimit të detyrës ose shkarkimit (të gjyqtarëve) e përcakton Gjykata Kushtetuese në seancën e saj dhe i njofton Kuvendit”. “Unë si President i Malit të Zi nuk jam kompetent të përcaktoj plotësimin e kushteve për përfundimin e funksionit gjyqësor, por kjo është kompetencë ekskluzive e Gjykatës Kushtetuese, ashtu siç nuk jam kompetent për shkarkimin e gjyqtarëve, sepse kompetencë kushtetuese të Kuvendit”, thotë Milatoviç.
Vendimi
Komisioni mori një vendim për “pensionimin” e gjyqtarëve pa mendimin e Gjykatës Kushtetuese dhe në bazë të një letre nga kryetarja e Gjykatës Kushtetuese të Malit të Zi, Snezhana Armenko . “Vendimet e pamatura dhe të pabaza të qeverisë aktuale, të marra duke injoruar të gjitha kritikat e bazuara dhe të arsyeshme, janë veçanërisht të rrezikshme kur bëhet fjalë për aktivitetet e institucioneve më të rëndësishme”, ka shkruar presidenti malazez në Xu, siç raporton Radio Evropa e Lirë. (RSE). “Jam i shqetësuar për ngjarjet e djeshme në Kuvend, të cilat mund të kenë pasoja të mëdha për stabilitetin institucional në vendin tonë. Jemi në një moment kritik të prishjes së rendit kushtetues dhe juridik, i cili mund të jetë katastrofik për zhvillimin e mëtejshëm demokratik të vendit dhe rrugës sonë evropiane dhe vjen vetëm një ditë pasi Mali i Zi ka mbyllur tre kapituj në negociatat me Bashkimin Evropian”, ka thënë presidenti Milatoviç. Roli suprem i Gjykatës Kushtetuese, kur bëhet fjalë për ruajtjen e kushtetutshmërisë dhe ligjshmërisë në vend, kërkon, siç tha ai, funksionalitetin, integritetin dhe pavarësinë e plotë të atij institucioni.
Vërejtje nga BE
Qeveria në Mal të Zi përbëhet nga një koalicion i gjerë i udhëhequr nga Lëvizja Evropa Tani e kryeministrit Milojko Spajiç dhe partitë pro-serbe dhe proruse të ish-Frontit Demokratik të Presidentit të Kuvendit Andrije Mandiç. Kryeministri Milojko Spajiq ftoi Gjykatën Kushtetuese që të jep mendimin për ndërprerjen e mandatit të gjyqtarit, ndërsa opozitën në intervistë të enjten. Raportuesi i Parlamentit Evropian për Malin e Zi, Marjan Sharec, tha se aktorët politikë duhet të shmangin lëvizjet që do të ngrenë dyshime për respektimin e Kushtetutës dhe ligjeve të Malit të Zi. “Të gjithë duhet të shmangin lëvizjet që do ta përkeqësonin situatën, edhe pse përgjegjësia e mazhorancës qeverisëse është më e madhe se ajo e opozitës. Kështu ka qenë gjithmonë kudo dhe kështu do të jetë edhe në të ardhmen”, tha ai. Agjencia e lajmeve Mina.
Akuza për grusht shteti
Të njëjtin vlerësim një ditë më parë kishte bërë edhe kryetari i asaj partie, Danijel Zhivkoviç, i cili i bëri thirrje prokurorit special dhe suprem të shtetit që, siç tha ai, “të hetojë drejtpërdrejt aktivitetet e puçistëve nga shumica parlamentare”. Ish-kryeministri dhe lideri i Lëvizjes URA, Dritan Abazoviq , ka vlerësuar se “në këtë ditë është bërë grusht shteti ndaj institucioneve malazeze. Mirëpo, një pjesë e opozitës tashmë kanë thënë se nuk do të dialogojnë me kryeministrin, duke theksuar se përfaqësuesit e Lëvizjes së tij kanë votuar Komisionin për Pensionimin e Gjyqtarëve. Opozita ka vlerësuar vazhdimisht se kryeparlamentari Andrija Mandiç nga DF pro-ruse ka ndikim të madh politik te kryeministri Spajiç, i cili, siç deklaruan ata, “e ktheu një ‘kryeministër evropian’ në një ‘puçist kushtetues’”, siç raporton RSE.