MENU
klinika

The Economist

Suksesi i Kinës nuk varet nga SHBA!

24.01.2019 - 10:45

Ashtu si shumica e mediave botërore, edhe presidenti amerikan Donald Trump shkroi këtë javë se rritja e Kinës në 2018 ishte më e ngadalta në gati tre dekada. Kjo, tha ai, duhet ta detyrojë atë të bëjë një marrëveshje tregtare me Amerikën.

Rritja e Kinës prej 6.6% vitin e kaluar ishte me të vërtetë më e ulëta që nga viti 1990 dhe dihet se Kina dëshiron t’i japë fund luftës tregtare. Por një vështrim më i hollësishëm në të dhënat tregon se liderët e saj nuk i ka zënë paniku aq sa mund të mendojë Trump.

Së pari, rritja e Kinës vitin e kaluar krijoi një sasi rekord të prodhimit të ri. PBB-ja nominale u rrit me 8 trn juan ($ 1.2trn), dhe më shumë se 5,000 juan në vitin 2007, kur ajo u rrit me 14.2%, ritmi më i shpejtë i rritjes në dekadat e fundit.

Kina ka bërë përparim modest drejt pastrimit të sistemit të saj financiar. Qeveria kishte kërkuar të frenojë borxhin, i cili ishte rritur gjatë dekadës së kaluar. Kritikët kanë vërejtur se ajo nuk ka arritur të japë ndonjë rezultat konkret, sepse nivelet e borxhit ndaj PBB-së kanë vazhduar të zvarriten. Por stabilizimi, në vend që të shlyente plotësisht borxhin, ishte qëllimi i vërtetë i Kinës.

Krahas këtyre zhvillimeve, pati disa shenja shqetësuese. Rritja nominale është ngadalësuar ndjeshëm, nga një normë vjetore prej 11.2% në tremujorin e tretë të vitit 2017 në 8.1% në tremujorin e fundit të vitit të kaluar. Do të ngadalësohet edhe më tej këtë vit, dhe duke qenë se rritja nominale është e lidhur ngushtë me rritjen e të ardhurave të korporatave, kompanitë mund të jenë në një vit të vështirë.

Sa i përket konsumit, ky vit duket më pak premtues sesa i fundit. Kompanitë kanë filluar uljen e punësimit dhe të ardhurat po rriten më ngadalë.

Tre të katërtat e popullsisë së Kinës nga shpërndarja e të ardhurave panë që fitimet rriteshin vetëm me rreth 2% vitin e kaluar në terma realë. Shitjet e makinave ranë vitin e kaluar për herë të parë në më shumë se dy dekada. Shitjet e telefonave celularë po ashtu.

Kina tashmë ka ndërmarrë politika ekonomike të reja. Ajo ka rritur shpenzimet për infrastrukturën, uli taksat mbi të ardhurat etj.

Nuk ka dyshim se Kina do të donte ta bindte Trumpin që të hiqte dorë nga tarifat për mallrat kineze, të cilat do të ndihmonin eksportuesit e saj.

Negociatorët kinezë po punojnë për një ofertë që do të kënaqë homologët e tyre amerikanë, duke kombinuar premtimet për të blerë më shumë mallra amerikane me reforma për trajtimin më të drejtë të kompanive të huaja.

Por nëse Trump me të vërtetë beson se çfarë ai shkruan lidhur me ekonominë kineze, ai është në rrezik sepse po e mbivlerëson forcën e dorës së Amerikës. Kina dëshiron një marrëveshje tregtare, sigurisht, por nuk është e dëshpëruar për një të tillë./konica.al