Bashkëpunimi midis Parisit dhe Berlinit ka qenë prej kohësh një kërkesë për një Evropë të unifikuar. Por tani ata janë në kundërshtim për sa i përket politikave themelore.
Dy ditë pasi mori detyrën si president i Francës, Emmanuel Macron fluturoi në Berlin. Ishte 16 maj 2017. Macron ishte zgjedhur për të transformuar Francën dhe ishte i bindur se ndryshimi i vërtetë në vendin e tij do të ndodhte vetëm nëpërmjet një integrimi më të mirë evropian.
Një presidenti francez i ri, ambicioz por pa shumë eksperiencë, u takua me Angela Merkel, kancelaren gjerman me tre mandate.
Dy vjet më vonë, rezultatet nuk janë parë askund dhe tani kanë nisur zhgënjimet. Kur Merkel dhe Macron u takuan në prag të një samiti në Berlin në Ballkanin Perëndimor, më 29 prill, biseda e tyre zgjati 15 minuta.
I pyetur në një konferencë shtypi për marrëdhënien franko-gjermane katër ditë më parë, Macron Ai haptas pranoi për herë të parë që Franca nuk u pajtua me Gjermaninë mbi strategjinë e Brexit, politikën e energjisë, ndryshimet klimatike, negociatat tregtare me Shtetet e Bashkuara, dhe lista mund të kishte qenë më e gjatë.
Ekziston njëfarë dyshimi se ky lloj qëndrimi vjen në një kohë kur gjashtë muaj trazira sociale nga të ashtuquajturit “Jelekverdhët”, të cilët kanë dalë në rrugë, ndonjëherë me dhunë, mbi hendekun në rritje të Francës midis të pasurve dhe të varfërve, kanë dobësuar seriozisht udhëheqjen e zotit Macron.
Por pikërisht për shkak se shtëpia e tij ‘po digjet’, ai po humbet durimin me fqinjin më të madh dhe më të pasur.
Toni i ri ndaj Gjermanisë vjen jo vetëm nga Macron, as nga Parisi. Ankesat ndryshojnë, por të gjithë tregojnë një problem: paraliza politike në Berlin. Disa qeveri në eurozonë duan që Gjermania, ekonomia më e madhe në bllok, të lehtësojë rregullat fiskale dhe të investojë në infrastrukturë dhe inovacion. Por Gjermania ngurron të veprojë.
Kur Europa është sulmuar nga të gjitha anët, kur shumica e qeverive po luftojnë me një valë populiste, koalicioni qeverisës i Gjermanisë po sillet sikur të ishte ende duke lundruar në detin e qetë të viteve 2000 në fillim. Shumë ekspertë francezë fajësojnë Macron.
Për Jean-Marie Guéhenno, një ekspert i politikës së jashtme franceze, “ishte naiviteti i Francës të mendonte se do të imitonte Gjermaninë pikërisht kur modeli gjerman po arrinte fundin e ciklit të tij”.
Philippe Martin, një këshilltar ekonomik i Qeveria franceze pohon se të dy vendet “nuk flasin të njëjtën gjuhë ekonomike”, duke vënë në dukje, “Është e vështirë të negociosh kur nuk ke të njëjtin model në mendje”.
Në Paris, zhgënjimi për dështimin e Gjermanisë për të ndjekur reformat evropiane nën udhëheqjen e Merkel po kthehet në pakënaqësi.
E sfiduar nga konkurrenca nga Kina dhe e ngadalësuar nga tensionet e tregtisë globale, ekonomia gjermane e eksportit me energji elektrike është e paqëndrueshme.
Sigurisht, mund të ketë njëfarë xhelozie midis evropianëve, duke përfshirë edhe francezët, të cilët nuk ishin të guximshëm për të reformuar ekonomitë e tyre kur duhej. Por, përtej shqetësimit që konservatorizmi gjerman dënohet në eurozonë, ekziston një ndjenjë alarmi e vërtetë, se si Gjermania e sheh rolin e saj në një botë në ndryshim, dhe si e sheh rolin e Evropës.
Në listën e tij të mospërputhjeve me Gjermaninë, Macron nuk përmendte as tërheqjen e Gjermanisë për shpenzimet ushtarake, as nuk diskutoi ngurrimin për të marrë qëndrim mbi strategjitë e mëdha dhe të sigurisë ndoshta, sepse këto subjekte janë kaq të ndjeshme.
Ose ndoshta sepse Macron nuk e ka humbur shpresën në përpjekjet e tij për ta bërë Gjermaninë më evropiane, sesa për ta bërë Evropën më gjermane.
Sylvie Kauffmann është drejtor editorial dhe ish-kryeredaktor i Le Monde.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Merkel-Macron “të pandashëm”/ Një traktat i ri mes vendeve
Takim Merkel-Macron në 27 shkurt/ Ç’do të diskutohet?
Trekëndëshi i paqëndrueshëm Moskë-Kiev-Bruksel
