Ishte menduar të ngjarja më e rëndësishme e presidencës gjermane në BE; samiti i parë i parë midis presidentit kinez dhe krerëve të 27 vendeve anëtare të BE-së, të organizuar nga vetë Angela Merkel në qytetin gjerman të Leipzig këtë shtator.
Qëllimi: riformatimi i marrëdhënieve BE-Kinë për dekadën e re, me një marrëveshje më të mirë për kompanitë evropiane që investojnë në Kinë dhe bashkëpunim më të ngushtë mbi ndryshimet klimatike, që kryesojnë axhendën.
Tani, është pezull.
Një deklaratë e zëdhënësit të Merkelit njoftoi se të gjitha palët ranë dakord “në dritën e situatës së përgjithshme pandemike, se takimi nuk mund të zhvillohet në datën siç ishte planifikuar.” Asnjë datë e re nuk u tha.
Në fund të fundit, shumë vende të BE po ndryshojnë me shpejtësi kufizimet e tyre COVID-19. Edhe turizmi veror do të jetë i mundur në shumë pjesë të BE-së. Me siguri, me tre muaj për t’u përgatitur, një samit i tillë i rëndësishëm mund të zhvillohej me siguri në një vend, Gjermani, që e ka përballuar pa problem pandeminë?
SHBA kundër Kinës – Një Luftë e re e Ftohtë?
Në të njëjtën kohë, tensionet gjeopolitike midis Kinës dhe Perëndimit janë rritur.
Vetëm një javë më parë, Pekini kerkoi të forconte kontrollin në ish koloninë britanike të Hong-Kongut, me një ligj të ri të sigurisë kombëtare. Diplomati i lartë i BE shprehu “shqetësim të madh” dhe theksoi nevojën e Evropës për një qasje më “të fortë” ndaj Pekinit. Dhe ka thirrje për veprim konkret.
Kreu i delegacionit të Parlamentit Evropian për Kinën, Reinhard Bütikofer, tha për DW: “Ashtu si Mbretëria e Bashkuar, ne duhet t’i japim mbrojtjen tonë demokratëve të Hong Kongut që kanë nevojë për të -“.
Masa e Kinës shtoi gjithashtu tensionet midis Pekinit dhe Uashingtonit. Për disa vëzhgues, të dy palët janë madje në prag të një Lufte të re të Ftohtë.
Taktikat e vonimit
Në përgjithësi, këto ishin rrethana të vështira për një samit midis BE-së dhe Kinës. Megjithatë, ambasadori i Gjermanisë në Bashkimin Evropian tha se shtyrja ishte “ekskluzivisht e lidhur me COVID”.
Reinhard Bütikofer thotë se kjo nuk është e gjithë historia. “Nuk pritej progres për të folur deri në shtator mbi çështjet kryesore të investimeve dhe klimës”.
Faktori Trump-Biden
Por vonesa sjell shumë përfitime, veçanërisht me qëllim datën më të madhe politike në kalendarin e vitit 2020: zgjedhjet e SHBA në nëntor. Shumë liderë evropianë duan fitore për Joe Biden, një transatlantik më tradicional sesa Trump, i cili ka qenë hapur armiqësor ndaj Bashkimit Evropian.
Mbajtja e samitit BE-Kinë vetëm disa javë përpara zgjedhjeve të SHBA-së do të rrezikonte që Trump të përdorte atë për të bërë politikë.
Fituesi i zgjedhjeve do të ketë një ndikim të rëndësishëm në llogaritjet e BE-së lidhur me marrëdhëniet me Pekinin. “Nëse Trump do të rizgjidhet, unë mendoj se do të ketë një tundim në Evropë për të mbrojtur dhe mbajtur Kinën afër,” thotë Noah Barkin i Fondit Gjerman Marshall.
A mund të pajtohet Evropa?
Por BE do të përballet me sfida që kanë të bëjnë me Kinën
Në shtatë vitet që kur Xi Jinping mori pushtetin, Kina ka zhvilluar ambicie globale me një ndikim në rritje në Evropë. Anëtari i tretë më i madh i BE-së, Italia, ka nënshkruar projektin e infrastrukturës, e tunduar nga miliarda investimet. Vende të tjera më të vogla po ndërtojnë lidhje fitimprurëse me Kinën.
“Kjo është një mënyrë që Pekini të sigurohet se Evropa është e ndarë”, thotë Nadege Rolland, veteran i Ministrisë Franceze të Mbrojtjes tani në Byronë Kombëtare të Kërkimeve Aziatike me qendër në SHBA.”Këto mundësi ekonomike që Kina po shtron në tryezë mund të jenë mjaft jetësore”.
Kjo e ndërlikon qëllimin e deklaruar të BE-së për një qëndrim më të ashpër ndaj Kinës. “Gjermania është një partner më problematik sesa Berlini është i prirur ta pranojë” thotë eurodeputetja Reinhard Bütikofer. “Vartësia e Gjermanisë nga eksportet në Kinë është dukshëm më e madhe se fqinjët tanë.”
Këto janë realitetet me të cilat përballet BE-ja. Në dritën e gjithë kësaj, shtyrja e një samiti potencialisht shumë të diskutueshëm duket aspak befasues.
Por siç thekson Noah Barkin, përfundimisht nuk do të ketë shmangie nga këto çështje. “Ne duhet të kapërcejmë disa nga këto ngjarje. Unë mendoj se vitin e ardhshëm BE do të duhet të ulet dhe me të vërtetë të mendojë shumë për strategjinë e saj drejt Kinës.”
Kur të vijë koha, thotë Reinhard Bütikofer, Gjermania duhet të shikojë përtej interesave të saj ekonomike.
Përkthyer dhe përshtatur nga Deutsche Welle/ konica.al