Ende nuk e dimë. Rruga që do të çonte Donald Trump dhe Joe Biden në Shtëpinë e Bardhë, kalon domosdoshmërisht përmes Michigan-it, Wisconsin-it dhe Pennsylvania-së, tre shtetet që i dhanë fitoren presidentit, katër vjet më parë. Në të tre shtetet, Trump kishte një avantazh të madh, por në Wisconsin, Biden është rikuperuar dhe tani udhëheq me rreth 9,000 vota. Megjithatë, ajo që vlen të theksohet mbi të gjitha, janë votat me korrespondencë (me postë), të përdorura nga shumica dërrmuese prej demokratëve.
• Në Pensilvani, ku Trump ka një diferencë prej 680,000 votash dhe shpalli fitoren herët, jemi ende në 74 për qind të numërimit dhe Guvernatori Tom Wolf, ka thënë se ka më shumë se një milion preferenca për votën me postë, për t’u numëruar.
• Në Michigan numërimi ka arritur në 77 për qind dhe Trump, ka një avantazh prej 200,000 votash: 2.33 milion kundrejt 2.13 milion për Biden. Sidoqoftë, votat postare mungojnë në numërim: deri më tani, janë numëruar vetëm 12 nga 83 qarqet, që i dhanë Biden-it 623,000 vota, nga 944,000, pra rreth 66 për qind të totalit. Sipas faqes në internet të SH.B.A. Sidoqoftë, Projekti i Zgjedhjeve, 2.8 milion fletëvotime u kthyen për votim të parakohshëm: prandaj, 1.8 milion do të mungonin në numërim. Më shumë se gjysma e votave të hedhura duhet të arrijnë në Qarkun Wayne, ai i populluar dhe demokratik, pjesë e të cilit është Detroit, nga ku priten edhe më shumë se 450,000 vota dhe ku Biden, ka një avantazh prej 74,000 votash: 268,000 në 181,000. Dy qarqe republikane dhe një demokrat, por më pak i populluar, janë gjithashtu mbrapa në numërimin e fletëve të votimit. Shpresat e Biden-it, varen nga 1.8 milion vota postare dhe 450,000 fletë votimi të Qarkut Wayne.
• Në Wisconsin, ku ai ndiqte pjesën më të madhe të natës, Biden papritmas ktheu tryezat rreth orës 10.30 të mëngjesit italian falë fletëvotimeve të Qarkut Milwauee dhe tani kryeson me 9,000 vota, 0.3 për qind, kur numërimi ka arritur në nivelin 89 për qind.
Prandaj, këto tre situata ende mund ta ndryshojnë rrjedhën. Por, kur do t’i dimë rezultatet përfundimtare? Wisconsin duhet të japë shifrat përfundimtare gjatë pasdites, me orën amerikane, ndërsa në Pensilvani dhe Michigan, është ende e pasigurtë.
A është ky, një rezultat i papritur?
Jo, nuk është – të paktën, pjesërisht.
Ka dy arsye. Së pari: një numër i tepruar i votave – gati 102 milion – u hodhën para ditës së zgjedhjeve dhe shumë prej tyre, arritën me postë: po ashtu, numërimi i votave me postë është shumë i mundimshëm dhe ndryshon nga njëri shtet në tjetrin.
E dyta: është e vërtetë që parashikimet janë të kundërta, me atë që shumë e prisnin: Donald Trump është shumë më pak larg fitores sesa mendohej para votimit – një situatë që sondazhet e kishin paralajmëuar për Joe Biden, duke pasur parasysh përparësinë, megjithëse të vogël, në shumë shtete kyçe.
Por, është e vërtetë gjithashtu, që skenari i përcaktuar si “mirazhi i kuq” – një fitore e dukshme nga Trump, natën e zgjedhjeve, pasuar me një vetëshpallje, ndoshta më vonë e mohuar kjo, nga rezultati i votimit postar – ishte një teori që u përhap shumë madje.
Si qëndron situata?
Për momentin, Biden jep nga “Associated Press” – agjencia amerikane më e saktë dhe më e kujdesshme, për votimet – 227 vota nga zgjedhësit. Për Trump, 213. Një disavantazh që deri para pak minutash, ishte edhe më i madh. Megjithatë, ky disavantazh në fundin e ditës së zgjedhjeve dukej vetëm një iluzion.
Përse? Trump – tek i cili, me siguri do të shkojnë 3 votat e Alaskës: që e çon totalin e tij në 216 – për momentin, duket të jetë para dhe nga një numër i konsiderueshëm votash, në Georgia (16 votues të rëndësishëm), Michigan (16), Pennsylvania ( 20) dhe Karolina e Veriut (15).
Në veçanti, është para në Georgia me 102,000 vota (me 92 për qind të votave të numëruara); në Michigan me 218,000 vota (me 78 për qind të votave të numëruara); në Pensilvani me 680 mijë vota (me 74 për qind të votave të anketuara), në Karolinën e Veriut, me 80 mijë vota (me 95 për qind të votave të anketuara).
Me çfarë kombinimesh do të fitonte Trump? Nëse do të fitonte në të gjitha këto shtete, Trump do të kishte fituar zgjedhjet - dhe me një avantazh përtej çdo parashikimi të sondazhit. Me çfarë kombinimesh do të fitonte Biden? Biden mund të fitojë duke fituar, përveç Nevada-ës (ku ai është para me 25,000 votave me 79 për qind të votave të numëruara), Georgia - që do të ndryshonte shumë dinamikën elektorale: dhe qëllimi duket i vështirë, por jo i pamundur - dhe një shtet midis Wisconsin, Michigan ose Pennsylvania.
Por, ai gjithashtu mund të fitonte, duke humbur ndaj Georgia-s dhe Pennsylvani-së.
Si? Ai duhet të fitojë, siç thuhet, në Nevada, Michigan dhe Wisconsin.
A janë skenarë të vështirë? Sigurisht. Megjithatë, duke qenë se votat ende nuk janë numëruar janë ato të hedhura me postë (të cilat, duhet të jenë demokratike, shumë më të larta se vota ballë për ballë), analistët nuk po përjashtojnë një fitore përfundimtare nga Biden.
Çfarë thanë dy kandidatët?
Biden, duke folur natën e zgjedhjeve, tha se ishte optimist për rezultatin: “Ne jemi në rrugën e fitores,” tha ai, përpara se të shtonte se “as Trump dhe as unë, nuk duhet të themi se kush i fitoi zgjedhjet.”
Trump, duke folur në Shtëpinë e Bardhë, tha në vend që të kishte “fituar zgjedhjet” dhe se ai po përballet me një “mashtrim elektoral” me të cilin “një grup njerëzish të trishtuar” po përpiqen të “vjedhin zgjedhjet”. Trump ka njoftuar qëllimin e tij, për apelim në Gjykatën e Lartë, për të ndaluar votimin dhe për të parandaluar numërimin e fletëve të votimit, që ende nuk janë numëruar.
Referenca janë votat me postë – miliona, në të gjithë Shtetet e Bashkuara – që mund të jenë vendimtare, siç kemi parë, në shtetet kryesore.
“Le të jemi të qartë: Trump është një sulm ndaj zgjedhjeve të Pensilvanisë, votave tona dhe Partisë Demokratike,” u përgjigj guvernatori i shtetit Tom Wolf, në “Twitter”, pasi presidenti deklaroi fitoren nga Shtëpia e Bardhë. “Kemi ende edhe një milion vota postare, për të numëruar,” vazhdoi ai. Ndërkohë, udhëheqësi i fushatës së Joe Biden-it, Jen O’Malley Dillon, siguron që kandidati demokrat do të luftojë kundër çdo përpjekje të Donald Trump-it, për t’iu drejtuar Gjykatës së Lartë, për të shmangur numërimin e votave postare. “Ka skuadra ligjore të gatshme, për t’i rezistuar kësaj përpjekjeje,” tha menaxheri i fushatës së Biden-it. “Asnjëherë në historinë tonë, një president i SHBA-së, nuk është përpjekur t’i privojë amerikanët nga e drejta e tyre për të zgjedhur,” tha ai.
Në disa shtete – veçanërisht, Pensilvania dhe Karolina e Veriut – do të numërohen edhe fletëvotimet që do të mbërrijnë në ditët e ardhshme, për sa kohë që ato shënohen me një datë para votimit.
Prandaj: do të duhet kohë, me siguri. Dhe beteja ligjore që do të pasojë për votat e diskutueshme është një skenar veçanërisht i vështirë, për një komb në mes të një pandemie dhe më i ndarë se kurrë.
Po sikur të përfundojë në barazim?
Siç shkruajti Marilisa Palumbo, në “Amerika, Kina”, nëse të dy kandidatët mbaronin 269 edhe do të hynin në “zgjedhje revervë “: ndryshimi i dymbëdhjetë parashikon që topi t’i kalojë Dhomës, ajo e sapozgjedhur, me një shumicë demokrate. Sidoqoftë, deputetët nuk votojnë individualisht, vendimi mbetet me shumicën e delegacionit të kongresit të çdo shteti. Nëse ka barazim, vota e atij shteti nuk llogaritet. Për të zgjedhur një president në këtë skenar, nevojiten 26 vota: nëse nuk ka asnjë, nënkryetari i zgjedhur merr detyrën nga shumica e Senatit (që ka mbetur shumicë republikane). Një rreth vicioz: por, palët, gjithashtu po përgatiten për këtë betejë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
ANALIZA: Marifetet e ndyra të Donald Trump
“Lufta” e Trump kundër emigrantëve
