Përgatitja e një strategjie efektive për të konkurruar, bashkëpunuar dhe bashkëjetuar me Kinën do të jetë një nga sfidat më të vështira të politikës së jashtme të Presidentit të zgjedhur amerikan Joe Biden. Dhe gjatë dy muajve të ardhshëm, marrëdhëniet kino-amerikane do të përkeqësohen.
Në prag të zgjedhjeve, Presidenti Donald Trump fajësoi haptazi Kinën për pandeminë COVID-19 dhe bëri kërcënime të tilla.
Tani që ai është gati të dalë nga Shtëpia e Bardhë, Trump ka të ngjarë të miratojë masa më ndëshkuese për të shfryrë zemërimin e tij dhe për të lidhur duart e administratës së ardhshme të Biden. Marrëdhënia SHBA-Kinë që Biden trashëgon mund të dëmtohet pa u riparuar.
Duke pasur parasysh antipatinë e fortë të tanishme ndaj Kinës midis shumë prej institucioneve politike amerikane dhe publikut, Biden nuk ka gjasa të ndryshojë parimet themelore të politikës së Kinës së Trump.
Kina do të mbetet kundërshtari kryesor gjeopolitik i Amerikës dhe frenimi i ngritjes së saj do të jetë parimi organizues i politikës së jashtme të SHBA-së për një të ardhme të parashikueshme.
Llogaritja strategjike e Biden është se konflikti kino-amerikan do të jetë një maratonë e gjatë dekadash, rezultati i së cilës do të varet para së gjithash nëse Shtetet e Bashkuara mund të mbështesin dhe forcojnë përparësitë e tyre konkurruese: dinamizmi ekonomik, inovacioni teknologjik dhe tërheqja ideologjike.
Fokusi i Biden në krijimin e një strategjie afatgjatë dhe të qëndrueshme të Kinës do të sjellë një pauzë të menjëhershme dhe të mirëpritur në luftën e ftohtë kino-amerikane.
Është gjithashtu në interesin e tij politik afatshkurtër që të de-përshkallëzojë ose edhe t’i japë fund luftës tregtare të Trump.
Për ironi të fatit, megjithëse udhëheqësit e Kinës gjithashtu kanë konkluduar se ata janë tani të mbyllur në një konflikt të hapur me SHBA, tensionet dypalëshe bilaterale është gjithashtu në interesin e tyre politik afatshkurtër, gjithashtu.
Kina me sa duket beson se koha është në anën e saj, sepse ekonomia e saj do të vazhdojë të rritet më shpejt se ajo e Amerikës në dekadën e ardhshme, duke zhvendosur gradualisht ekuilibrin e përgjithshëm të fuqisë në favor të saj.
Tani për tani, përparësia kryesore e Presidentit Kinez Xi Jinping është të shmangë një përshkallëzim të mëtejshëm të tensioneve me SHBA.
Megjithëse interesat afatshkurtra të Biden dhe Xi mund të harmonizohen, arritja e një reduktimi gjithëpërfshirës të tensioneve SHBA-Kinë do t’u kërkojë të dyve të investojnë një sasi modeste të kapitalit politik dhe të demonstrojnë gatishmërinë e tyre për të stabilizuar lidhjet dypalëshe.
Nga ndreqja e këtij gabimi dhe kthimi mbrapsht i këtyre vendimeve do të përfitonte nga të dy vendet.
Tjetra, SHBA. dhe Kina duhet të nënvizojnë gatishmërinë e tyre për të bashkëpunuar në lidhje me ndryshimin e klimës. Negociatori kryesor i Kinës për klimën dhe i dërguari i ri i SHBA për klimën, ish Sekretari i Shtetit John Kerry, duhet të rregullojë një takim për të riafirmuar angazhimin e secilit vend për qëllimet e marrëveshjes së Parisit 2015 dhe për të eksploruar iniciativa të mundshme të përbashkëta për të injektuar vrullin e ri luftuar ndryshimin e klimës.
Një çështje më e komplikuar është Tajvani, i cili është rishfaqur si një burim konflikti ushtarak kino-amerikan. Administrata e Biden gjithashtu duhet të kërkojë që Kina të ulë kërcënimet e saj kundër Tajvanit dhe të përsërisë preferencën e saj për një zgjidhje paqësore të statusit të ishullit.
Por pengesa më e madhe për një marrëdhënie më të qëndrueshme SHBA-Kinë është lufta tregtare. Nëse Trump nuk e shfuqizon marrëveshjen para se të largohet nga detyra, Biden dhe Xi duhet të rinisin menjëherë bisedimet për të shmangur një katastrofë të afërt.
Ky udhërrëfyes modest mund të mos ndryshojë trajektoren e konfliktit të fuqisë së madhe kino-amerikane.
Por duke demonstruar gatishmërinë e tyre për të bashkëpunuar, pavarësisht nga ndryshimet e tyre themelore, Biden dhe Xi mund të sigurojnë bashkësinë ndërkombëtare se logjika e ftohtë ka mbizotëruar në të dy vendet.
Minxin Pei është profesor i qeverisë në kolegjin Claremont McKenna dhe një anëtar i Fondit Gjerman Marshall të Shteteve të Bashkuara.
Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Biden: Kina do ketë në dorë SHBA, nëse…
A mund ta shpëtojë Biden botën?
Çfarë fiton Kina nëse Trump fiton?
