Me “nacionalizmin e vaksinave” që intensifikohet nga dita në ditë, përpjekja globale për t’i dhënë fund pandemisë COVID-19 rrezikon të lëkundet.
Që nga mesi i marsit, koronavirusi ka infektuar afërsisht 120 milion njerëz në të gjithë botën, duke shkaktuar rreth 2.6 milion vdekje. Megjithëse këto janë shifra të larta, ato përfaqësojnë thjesht një pjesë të popullsisë globale, që do të thotë se pandemia ka ende një rrugë të gjatë për të bërë.
Lajmi i mirë është përpjekja historikisht e pashembullt për të trajtuar krizën.
Megjithëse sjellja e një vaksine të re nëpër fazat e zhvillimit dhe miratimit normalisht zgjat deri në një dekadë, kompanitë farmaceutike kanë përfunduar procesin në më pak se një vit. Organizata Botërore e Shëndetësisë tashmë ka miratuar katër vaksina COVID-19 për përdorim urgjent dhe të tjerët ka të ngjarë të vijnë së shpejti.
Për më tepër, mekanizmat e rinj ambiciozë globalë janë krijuar në mënyrë për të lehtësuar shpërndarjen e shpejtë dhe të drejtë të vaksinave në të gjithë botën.
Për shembull, që nga Prilli 2020, Aksesi i OBSH-së në Përshpejtuesin e Mjeteve COVID-19 (ACT), i cili përfshin të gjitha aspektet e luftimit të pandemisë, ka ndihmuar luftën kundër virusit duke lehtësuar një nga përpjekjet më të shpejta të koordinuara për shëndetin publik në histori .
Dhe tani, struktura COVAX ka filluar shpërndarjen e vaksinave në të paktën 50 vende me të ardhura të ulëta dhe të mesme në të gjithë botën (megjithëse furnizimet fillestare kanë qenë të kufizuara në fazat e hershme të prodhimit të vaksinave).
Por, siç ka theksuar OBSH, askush nuk është i sigurt derisa të gjithë të jenë të sigurt.
Siç jemi tani dëshmitarë, ekziston një rrezik i lartë që variante të reja të virusit të prishin të gjithë përpjekjen e vaksinimit.
Sa më gjatë të vazhdojë pandemia, aq më shumë mundësi do të ketë virusi për të marrë mutacione të reja të rrezikshme që do ta lejonin atë të shmangte vaksinat aktuale.
Pyetja nuk është nëse, por kur.
Për më tepër, kur të shfaqen variante të reja, ne duhet të parashikojmë që ato do të përhapen në botë herët a vonë.
Tani duhet ta dimë që kufijtë kombëtarë dhe largësia fizike ofrojnë vetëm mbrojtje të kufizuar.
Përveçse na mbron nga një kërcënim biologjik, një përgjigje gjithëpërfshirëse, e koordinuar globale ka gjithashtu një justifikim të qartë ekonomik.
Në ekonominë tonë globale shumë të integruar, gjendja e vështirë e një rajoni do të ndihet domosdoshmërisht diku tjetër.
Një studim befasues i fundit i porositur nga Dhoma Ndërkombëtare e Tregtisë paralajmëron se, “ekonomia globale do të humbasë deri në 9.2 trilionë dollarë nëse qeveritë nuk arrijnë të sigurojnë akses në zhvillimin e ekonomisë në vaksinat COVID-19.
Kostoja e luftimit të pandemisë duhet parë në këtë këndvështrim.
Përshpejtuesit ACT fillimisht i duheshin 38 miliardë dollarë për 2020-21. Një mobilizim i paparë i burimeve nga qeveritë dhe sektori privat, si dhe kontribute filantropike dhe shumëpalëshe, tani ka ulur hendekun e financimit në 22 miliardë dollarë.
E megjithatë, kërcënimi i nacionalizmit të vaksinave paraqitet i madh.
Qeveritë janë nën presion të fortë politik të brendshëm për të siguruar vaksina për popullatat e tyre para se të lejojnë që dozat të dërgohen diku tjetër. Dhe disa, si Kina, India dhe Rusia, kanë filluar të përdorin furnizimet dhe dërgesat e vaksinave si një instrument në politikën e tyre të jashtme.
Megjithatë, megjithëse nacionalizmi i vaksinave mund të jetë joshës për politikëbërësit, ai në fund të fundit është vetë-shkatërrues.
Çdo kufizim i ri në mënyrë të pashmangshme kufizon shpërndarjen e përgjithshme dhe e bën më të mundshme që vaksinat të mos arrijnë vendet ku ato janë më të nevojshme urgjente.
Më shumë se kurrë, kemi nevojë për një ekonomi globale të hapur, transparente dhe mirëfunksionuese.
Dhe, më shumë se kurrë, kemi nevojë për udhëheqës politikë që sillen si burra shteti, jo taktikë.
Mos gaboni: po përballemi me një provë historike të aftësisë sonë për t’u bashkuar kundër një kërcënimi të përbashkët.
Sigurisht që të gjitha konfliktet, rivalitetet dhe burimet e tensionit tonë gjeopolitik janë të zakonshme; pyetja tani është nëse mund t’i kalojmë kur situata e kërkon atë.
Tani jemi ne kundër tyre – njerëzimi kundër virusit dhe mutacioneve të tij të shumta. Ne do të qëndrojmë ose do të rrëzohemi së bashku.
Carl Bildt ishte ministër i jashtëm i Suedisë nga 2006 në 2014 dhe kryeministër nga 1991 në 1994, kur negocioi pranimin e Suedisë në BE. Një diplomat i njohur ndërkombëtar, ai shërbeu si i Dërguari Special i BE në ish Jugosllavi, Përfaqësuesi i Lartë për Bosnjë dhe Hercegovinën, i Dërguari Special i KB për Ballkanin dhe Bashkë-Kryetari i Konferencës së Paqes të Dejtonit. Ai është bashkëkryesues i Këshillit Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë.
Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Evropa mund t’i thojë “Jo” Kinës!
“Korona është si tërmet, shkundje që do ta ribëjë botën”!
