Samiti Biden-Putin pati sukses, por kaq nuk mjafton!

Hera e fundit që një president amerikan mbajti një samit me Presidentin Vladimir Putin të Rusisë – 16 korrik 2018, në Helsinki – ndodhi të ishte dita ime e parë duke punuar në Shtëpinë e Bardhë si drejtor i Këshillit të Sigurisë Kombëtare për çështjet Evropiane dhe Ruse.

Në vend të kësaj, unë u futa në një vorbull pyetjesh të pafund shtypi dhe takimesh të nxituara me anëtarët e tjerë të stafit të Këshillit të Sigurimit Kombëtar. Ne të gjithë u përgjigjeshim thirrjeve të tërbuara nga ambasadat dhe ndihmësit e Kongresit duke kërkuar komente dhe sqarime mbi pohimin e çuditshëm të Presidentit Donald Trump se ai dukej se besonte në mohimet (e rreme) të Z. Putin të ndërhyrjes në zgjedhjet e 2016.

Spektakli i vendosur i qetësuar i samitit të së Mërkurës midis Presidentit Biden dhePutin në Gjenevë nuk mund të jetë një kontrast i ashpër me tre vite më parë.

Vëzhguesit e Rusisë prisnin tarifën standarde të diskutimeve të kontrollit të armëve dhe rinisnin bisedimet e “stabilitetit strategjik”, përfshirë diskutimet mbi uljen e kërcënimit të konflikteve të paqëllimta.

Ajo që m’u duk më qetësuese ishin deklaratat e Biden se ai do të qëndronte i vendosur në mbrojtjen e vlerave demokratike, të ishte kritik ndaj shkeljeve të të drejtave të njeriut, të mbronte shtypin e lirë dhe të kërkonte drejtësi për qytetarët amerikanë të ndaluar padrejtësisht nga qeveria ruse.

Një surprizë e mirëpritur dhe një largim i madh nga politika e Trump për Rusinë ishte sinjalizimi i një përgjigjeje muskulore ndaj çdo sulmi të mëtejshëm ndaj Shteteve të Bashkuara, duke përfshirë hakmarrjen ndaj sulmeve kibernetike në të ardhmen.

Kritikët do të argumentojnë se u arrit të Mërkurën pak gjë që do të lëvizte gjilpërën në marrëdhëniet SHBA-Rusi.

Kjo mund të jetë kështu, nëse progresi matet nga një takim i vetëm. Në realitet, diplomacia nuk funksionon në atë mënyrë.

Në terma afatshkurtër, ne do të shohim shpejt ambasadorët përkatës të kthehen në postet e tyre, dhe bisedimet e stabilitetit strategjik dhe grupet e punës kibernetike rinisin takimet.

Megjithatë, progresi i vërtetë, afatgjatë do të matet në kuptimin e asaj se si qëllimisht Shtetet e Bashkuara i përgjigjen agresionit rus.

Nëse, për shembull, Amerika vazhdon të jetë viktimë e sulmeve kibernetike, atëherë duhet të ketë pasoja të vërteta për të parandaluar veprimet e Rusisë.

Prapa skenave, Biden filloi të vendosë kushtet për të kufizuar sjelljen e Rusisë.

Duket qartë se Biden dha paralajmërime të forta.

Por zyrtarët amerikanë e dinë shumë mirë që kufizimi i luftës së Rusisë do të marrë shumë më tepër sesa biseda të ashpra ose veprime të njëanshme të SHBA.

Aleatët të gjithë besojnë se Putin është në thelb një kundërshtar i cili duhet të mbahet nën kontroll.

Deklaratat e Biden pa dyshim që do të shfaqen në mediat amerikane për një kohë të shkurtër, por pamja e Putin duke shtrënguar duart me Biden me siguri do të rishfaqe në mediat shtetërore të Rusisë për javë dhe muaj, veçanërisht para Zgjedhjet parlamentare të shtatorit.

Putin edhe një herë është ngritur në skenën botërore në një përballje me superfuqinë e spikatur të botës.

Objektivi afatshkurtër i administratës së Biden për të përdorur samitin për të ulur disa tensione, si ndërtimi përgjatë kufirit Rusi-Ukrainë, dhënia fund e dëbimeve të diplomatëve, dhe parandalimi i vdekjes së liderit të opozitës Alexei Navalny e shndërroi samitin në një lojë të mirë taktike.

Por ky samit i njëhershëm ka bërë pak për të çuar përpara objektivat strategjikë afatgjatë të kufizimit të agresionit dhe ndërhyrjes në rritje të Rusisë në punët e brendshme të demokracive perëndimore.