Mbase BE s’do ta pranojë kurrë Turqinë si anëtare!

Shumica e turqve pajtohen. Në një vend ku jetojnë mbi 4 milionë emigrantë dhe refugjatë, duke përfshirë rreth 200,000-600,000 afganë, pakënaqësia ndaj të sapoardhurve po rritet. Por është zhgënjyese që Turqia, zyrtarisht kandidate për anëtarësim në BE, është bërë tampon i saj shtetëror.

Për vite me radhë, politika synonte një variacion të një shakaje të vjetër sovjetike për të përshkruar bisedimet e anëtarësimit midis Turqisë dhe BE -së: ne pretendojmë të negociojmë, dhe ata pretendojnë të reformojnë.

Sot, procesi i pranimit ka vdekur. Në vend të saj, një marrëveshje që BE arriti me Erdoganin për të mbajtur emigrantët dhe refugjatët jashtë Evropës, ka zënë vend qendror në marrëdhënie. Edhe kjo marrëveshje po fillon të tendoset.

Raportet e BE mbi përparimin e Turqisë drejt pranimit dikur ishin kudo në faqet e para të gazetave të huaja.

Në Turqinë e sotme, BE është një forcë politike e shpenzuar.

Në teori, gjithçka që duhet të bëjë për të korrigjuar këtë është të thotë se një Turqi demokratike, në krahasim me policinë e shtetit që Erdoğan, mund të presë që të ketë një vend në BE sapo të pastrojë aktin e saj.

Demokratët e rrethuar të Turqisë nuk do të donin të dëgjonin asgjë më shumë. Erdoğan ndoshta do të donte të dëgjonte asgjë më pak.

Megjithatë kjo është e vetmja gjë që zyrtarët e BE -së nuk mund ta thonë. Turqia është më e madhe se çdo vend i BE -së dhe njerëzit e saj janë kryesisht myslimanë. Shumë votues evropianë e shohin me tmerr perspektivën e bashkimit të një kombi të tillë në klub. Pra, shanset janë që BE -ja nuk do ta pranojë Turqinë pavarësisht kredencialeve të saj demokratike. Shenjat e kësaj ishin të pranishme që nga fillimi i bisedimeve të anëtarësimit në 2005, kur udhëheqësit evropianë këmbëngulën në një “proces të hapur”, përfundimin e të cilit ata nuk do ta garantonin.

Për Erdoğan dhe qeverinë e tij ata kanë gjetur një justifikim të mrekullueshëm.

Udhëheqësi i Turqisë ka mbyllur opozitën kurde,  ka penguar shtypin dhe gjykatat dhe është përplasur me Greqinë, Qipron dhe Francën në Mesdheun Lindor.

Siç vuri në dukje një ministër i Jashtëm gjerman disa vjet më parë, BE do ta mbajë Turqinë jashtë klubit për sa kohë që Erdogan është në pushtet. E vërteta është se ndoshta do ta bëjë këtë pavarësisht se kush është në krye.

Tani për tani, si BE ashtu edhe Turqia kanë vendosur që gjëja më e mirë për të bërë nuk është asgjë. Asnjëri nuk dëshiron të ndërpresë negociatat, dhe të dy kanë diçka për të fituar nga ngërçi.

Evropa nuk ka pse të shtyjë përpara një proces në të cilin nuk beson, dhe Erdoğan nuk ka pse të regjistrohet për reforma që do të dobësonin kontrollin e tij mbi pjesë të ekonomisë së Turqisë dhe institucionet e saj.

Si rezultat, është marrëveshja që të dy palët bënë në vitin 2016, pasi gati një milion emigrantë dhe refugjatë arritën në Greqi, e cila tani nxit marrëdhënien.

Në këmbim të ndihmës prej 6 miliardë dollarësh për refugjatët sirianë dhe një premtimi të paqartë të udhëtimit pa viza në Evropë për turqit, qeveria e Erdoganit ka frenuar rrjetet e kontrabandës dhe ka marrë mbrapsht emigrantët që përpiqen të kalojnë Egjeun.

BE ka arsye për të qenë të kënaqur. Numri i kalimeve u ul në më pak se 10.000 vitin e kaluar, krahasuar me 850.000 në 2015. Disa në Evropë tani propozojnë shtrirjen e dispozitave të marrëveshjes për Afganët.

Turqia deri më tani ka kundërshtuar këtë ide.

Marrëveshja gjithashtu ka ndryshuar mënyrën se si BE dhe Turqia bëjnë biznes.

Qeveritë evropiane, veçanërisht ato të Gjermanisë, tani janë jashtëzakonisht të kujdesshme për të tundur barkën e Erdoganit, thotë Michael Leigh, një ish -zyrtar i BE -së. Fuqia e dikurshme e BE mbi udhëheqësin e Turqisë është zhdukur.

Blloku herë pas here flet për të drejtat e njeriut, demokracinë dhe nevojën për një zgjidhje në Qipro. Erdoğan i injoron ata me kënaqësi.

Deri kohët e fundit, emigracioni nuk kishte qenë një çështje e madhe në politikën turke. Por edhe kjo po ndryshon.

Marrëveshja e migrimit ndihmoi në përmbajtjen e një reagimi populist në Evropë.

Por ka ndihmuar që të ndizet një në Turqi. Zemërimi i refugjatëve, i përkeqësuar nga një krizë ekonomike, herë pas here është kthyer në dhunë. Në fillim të këtij muaji një turmë në Ankara, kryeqytetin e Turqisë, shkatërroi shtëpitë dhe dyqanet që i përkisnin sirianëve pasi një adoleshent turk vdiq në një luftë midis vendasve dhe refugjatëve. Incidente të tilla mbeten të rralla, një gjë e jashtëzakonshme duke pasur parasysh madhësinë e popullsisë refugjate. Por tensionet do të rriten pasi dhjetëra mijëra të sapoardhur fillojnë të arrijnë në Turqi, këtë herë nga Afganistani, përmes Iranit.

Deri kohët e fundit, emigracioni nuk kishte qenë një çështje e rëndësishme në politikën turke. Por edhe kjo po ndryshon.

Opozita ka përdorur ndjenjat kundër refugjatëve. Kemal Kilicdaroglu, kreu i CHP, partia më e madhe opozitare, kohët e fundit u zotua të dërgojë të gjithë refugjatët sirianë në shtëpi nëse partia e tij merr pushtetin.

Erdoğan, tashmë i kritikuar për mbajtjen e kufirit me Sirinë të hapur për vite me radhë, po përballet me kritika. Puna në murin kufitar me Iranin po vazhdon. Debati pritet të bëhet më i keq përpara zgjedhjeve të planifikuara për vitin 2023.

Marrëveshja me BE -në është e sigurtë se do të vihet në kritikë.

Disa diplomatë turq sugjerojnë rregullimin e marrëdhënieve me BE përmes manovrave në dukje teknokratike, duke përfshirë një azhurnim në bashkimin doganor të bllokut me Turqinë, vizat e liberalizimit dhe bashkëpunimin në politikën e jashtme.

Por edhe kjo duket e pamundur. Turqia nuk dëshiron të bëjë lëshimet e nevojshme, duke përfshirë një rishikim të ligjeve të saj drakoniane të terrorizmit, dhe anëtarët e BE -së nuk duan të shihen si duke i ofruar shpërblime Erdoganit.

Një përparim mund të ndodhë, por jo para se votuesit t’i japin Erdoganit dhe koalicionit të tij bagazhet.

Edhe atëherë, anëtarësimi në BE nuk do të jetë në tryezë. Ndoshta nuk ishte kurrë atje për të filluar.