Me gjithë trazirat politike dhe rreziqet në nivel global, eurozona ka pasur dy vjet rritje të fuqishme ekonomike, nisur nga standardet e saj historikisht zhgënjyese , edhe me Britaninë e Madhe që po largohet nga Bashkimi Evropian.
Por me qeverinë populiste në Itali, nuk është më e sigurt nëse ditët më të këqija të eurozonës kanë kaluar tanimë.
Në vitin 1982, kishte shpesh konferenca transatlantike për të diskutuar raportin e borxhit të Italisë ndaj PBB-së. Pyetja për mendjen e të gjithëve ishte kur vendi do të dështonte por kurrë nuk e bëri. Në vend të kësaj, Italia ka vazhduar të ecë përpara që nga ajo kohë. Prapëseprapë, tani që qeveria italiane ka kaq shumë konflikte me BE-në, nuk do të ishte e habitshme nëse shqetësimet për dështim të rishfaqeshin.
Italia prej vitesh ka patur produktivitet të dobët sipas standardeve evropiane dhe kjo ka rezultuar në rritje relativisht të ulët.
Ka shumë njerëz që mendojnë se anëtarësimi në eurozonë i ka sjellë inflacioni Italisë dhe ka ulur normat e interesit.
Ka gjithashtu disa që besojnë se kuadri fiskal dhe monetar i eurozonës e mbyll Italinë në rritjen nominale të PBB-së nominale, ndoshta inflacionin tepër të ulët dhe borxhin e lartë.
Partitë kryesore politike që qeverisnin Italinë deri në këtë vit nuk arritën rritjen e PBB-së nominale që vendi ka nevojë. Si rezultat, italianët zgjodhën një koalicion jo-konvencional.
Ajo që Italia ka nevojë është një program i gjerë reformash strukturore për të përmirësuar produktivitetin.
Kjo është mënyra e vetme për të arritur një rritje më të lartë afatgjatë, duke marrë parasysh demografinë e vendit. Përveç miratimit të politikave për të rritur shkallën e pjesëmarrjes së fuqisë punëtore, Italia duhet të ofrojë mundësi më tërheqëse për të rinjtë e saj.
Nga ana e saj, BE duhet të bëjë më shumë për të ndihmuar Italinë që të ndërmarrë hapat e vështira që i nevojiten. Komisioni Evropian, Banka Qendrore Evropiane dhe qeveria gjermane kanë gabuar duke këmbëngulur në zbatimin e Paktit të Stabilitetit dhe Rritjes së BE-së.
Siç tregon përvoja e Belgjikës dhe Japonisë, borxhi i lartë i qeverisë mund të reduktohet vetëm nëpërmjet rritjes së qëndrueshme ekonomike.
Në këto kushte, autoritetet e BE-së do të bënin mirë që të mos kundërshtonin shumë në mënyrë agresive planet e qeverisë italiane. Nëse liberalët e zakonshëm janë të shqetësuar për implikimet e një qeverie populiste të zgjedhur në mënyrë demokratike, atëherë ata duhet të shqetësohen edhe më shumë për atë që mund të vijë nëse rrethanat ekonomike përkeqësohen.
Disa do të thonë se ishte gabim që ta lejonin Italinë në eurozonë në radhë të parë dhe se një zonë optimale e monedhës duhet të ishte më diskriminuese në anëtarësimin e saj.
Në fund të ditës, ata që kanë fuqinë për të vendosur dhe zbatuar rregullat fiskale dhe monetare të BE-së e dinë plotësisht se eurozona nuk mund të mbijetojë në një krizë të stilit grek në Itali. Është përgjegjësia e tyre në muajt e ardhshëm të sigurohen që situata nuk do të shkojë në këtë drejtim.
Jim O’Neill, është ish-kryetar i Goldman Sachs Asset Management dhe një ish-ministër i Thesarit në Mbretërinë e Bashkuar.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Italia mund të largohet nga BE…
Evropa në udhëkryq/ Si do veprojë ajo?
‘Martesa’ Itali-Hungari/ ‘Kali i Trojës’ për Evropën
